CBAM (z ang. Carbon Border Adjustment Mechanism)

Węglowy podatek graniczny (ang. Carbon Border Adjustment Mechanism) to narzędzie mające na celu ograniczenie zjawiska ucieczki emisji dwutlenku węgla(ang. carbon leakeage), które jako element strategii Europejski Zielony Ład, ma przeciwdziałać tej tendencji poprzez ustalenie ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla przy przywozie niektórych towarów spoza UE. CBAM będzie miało na celu zapewnienie dokładniejszego odzwierciedlenia zawartości węgla w cenie importowanych produktów, zmniejszania ryzyka ucieczki emisji a tym samym utraty konkurencyjności wynikających z jednostronnego przyjmowania polityk nakładających opłaty za emisje dwutlenku węgla.

Mechanizm CBAM miał pierwotnie obejmować wybrane kategorie produktów, uznane za najbardziej emisyjne i podatne na ryzyko ucieczki emisji: cement, energię elektryczną, nawozy, żelazo oraz stal i aluminium. Najnowsza wersja regulacji z kwietnia 2023 r. rozszerzyła i dookreśliła ten zakres o:

• wodór (CN 2804 10 000),
• wkręty, śruby, nakrętki, wkręty do podkładów, haki gwintowane, nity, zawleczki, przetyczki, podkładki (włącznie z podkładkami sprężystymi) i podobne artykuły z żeliwa lub stali (CN 7318),
• pozostałe artykuły z żeliwa lub stali (CN 7326),
• konstrukcje z aluminium i części takich konstrukcji (CN 7610),
• zbiorniki, cysterny, kadzie i podobne pojemniki z aluminium (CN 7611 – 7613),
• splotki, kable, taśmy plecione i temu podobne, z aluminium, nieizolowane elektrycznie (CN 7614),
• pozostałe artykuły z aluminium sklasyfikowane w dziale CN 7616.

Z uwagi na okres przejściowy mechanizmu CBAM, który ma trwać między 1 października 2023 a 31 grudnia 2025 roku, zakres wyżej wymienionych kategorii produktów nie ulegnie zmianie. Należy się jednak spodziewać, że do roku 2030 zakres objętych regulacją CBAM towarów obejmie wszystkie sektory wchodzące w zakres unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS).