Zrównoważony ślad cyfrowy – obszary wpływu

W ramach realizacji projektu określono przykładowe obszary wpływu powiązane ze zrównoważonym śladem cyfrowym dotyczące kwestii społecznych, środowiskowych i gospodarczych.

WPŁYW SPOŁECZNY

WIEDZA I EDUKACJA

• Spadek trwałości kompetencji – kompetencje potrzebne 3-5 lat temu, za kolejne 3 lata nie będą już aktualne dlatego też istotne jest wspieranie pracowników w rozwoju i zdobywanie nowych kompetencji
• Rosnące zapotrzebowanie na określone kompetencje i specjalistów w danych dziedzinach

ZDROWIE I PSYCHIKA

• Negatywny wpływ nadmiernego wykorzystania nowych technologii na dobrostan psychiczny (psychika, emocje) pracowników
• Robotyzacja dzięki odciążeniu pracowników daje szansę na odnalezienie work-life- balance – więcej czasu na inne działania, na rozwój własny, wolontariat, rodzinę.
• Trudność w zachowaniu balansu pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym
• Ograniczenie aktywności fizycznej i związane z tym negatywne skutki dla zdrowia

RÓŻNORODNOŚĆ I WYKLUCZENIE

• Większa dostępność pracy dla osób niepełnosprawnych, zwłaszcza z ograniczoną mobilnością oraz dla osób w innym miejscu zamieszkania
• Dyskryminacja zależna od danych, jakimi zasililiśmy system (np. system sądowniczy w Kalifornii – klasyfikacja / przewidywanie popełnienia przestępstwa w przyszłości, samochody automatyczne – decyzje związane z wyborem tego, kto jest ważniejszy w sytuacji zagrożenia na drodze (dla producenta samochodu zawsze ważniejszy jest człowiek w samochodzie, program do losowania sędziów w Polsce)
• Dyskryminacja klientów mniej dochodowych, często z grup defaworyzowanych
• Możliwość tworzenia bardziej różnorodnych zespołów
• Zwiększenie wykluczenia cyfrowego i nierówności
• Pogłębianie się podziałów społecznych
• Wykluczenie cyfrowe przedsiębiorstw (małych firm, dostawców), które nie będą w stanie ponieść wydatków na cyfryzację

ZATRUDNIENIE

• Likwidacja miejsc pracy w całym łańcuchu wartości – zmniejszenie zapotrzebowanie na pracę/ usługi dostawców
• Tworzenie nowych miejsc pracy
• Większa dostępność pracy – możliwość rekrutowania i zatrudniania pracowników z odległych lokalizacji – wzrost znaczenia kompetencji względem miejsca zamieszkania pracowników i lokalizacji firmy

RELACJE SPOŁECZNE W ŚWIECIE RZECZYWISTYM I CYFROWYM

• utrudnione budowanie i przekazywanie kultury organizacji ze względu na brak bezpośredniego kontaktu
• dehumanizacja gdy rozmawiamy z czatbotami, to się może przekładać na stres, na wyalienowanie społeczne, konkretne skutki zdrowotne (otyłość)
• Trudność w budowaniu kultury firmy – brak inteligencji społecznej, brak wymiany informacji w nieformalnych warunkach (na korytarzu, w jadalni), brak interakcji pomiędzy różnymi obszarami i jednostkami w firmie
• Brak możliwości poznania kultury organizacyjnej przez nowych pracowników, utrudniona integracja nowych osób
• „atomizacja pracowników” wynikająca z pracy indywidualnej, w różnych lokalizacjach
• Ułatwiona dostępność i możliwość współpracy online z osobami z innych zespołów
• Niedobór kontaktów bezpośrednich i bezpośrednich relacji, których nie da się zastąpić relacjami wirtualnymi
• powstanie nowego modelu pracy , opartego w większym stopniu na zaufaniu
• Zmiana mechanizmów kontroli w miejscu pracy
• Sporo spotkań i relacji po covidzie nadal pozostanie online – zaburzenie równowagi pomiędzy światem realnym a cyfrowym
• Zmiana ról człowiek – technologia – technologia staje się kluczowa, „spycha człowieka na dalszy plan”

ZARZĄDZANIE DANYMI I BEZPIECZEŃSTWO DANYCH ORAZ TECHNOLOGII

• Brak pełnej kontroli nad udostępnianiem i przekazywaniem danych osobowych (człowiek staję się daną, którą można sprzedać) – niewystarczająca edukacja społeczna, aby nad tym zapanować
• Ryzyko utraty i niekontrolowanego obrotu danymi
• Ryzyko utraty kontroli nad IOT
• Rozmycie się odpowiedzialności za decyzje podejmowane przez maszyny

NIEPEWNOŚĆ, WPŁYW NA PSYCHIKĘ

• Poczucie, że jako społeczeństwo jesteśmy otoczeni przez algorytmy o których nie wiemy jak działają, a one decydują o naszym życiu
• Zanurzenie w wirtualny świat, negatywne zjawiska cyfryzacji (FOMO – strach przed utratą, przeładowanie informacją, chaos, zaburzenia komunikacji, zwłaszcza u dzieci – nie uczą się komunikacji), np. nadmierne wykorzystanie rozwiązań cyfrowych przez firmy tworzące zabawki
• wpływ na ludzką / dziecięcą psychikę, rozwój mózgu itp.
• brak poczucia kontroli, mniejsza sprawczość człowieka
• Technofobia – robofobia, strach przed technologią – objawy gdy obok pojawia się inteligentne urządzenie
• Spadek inteligencji wyobraźni, mniej wyrozumiałości w efekcie zamknięcia się na inne poglądy (bańki informacyjne)
• Wyższy poziom stresu wśród pracowników
• Negatywny wpływ rozwiązań zdalnych i edukacji zdalnej na dzieci – trudności w ich zaangażowaniu

WPŁYW ŚRODOWISKOWY

OGÓLNE

• Degradacja środowiska, wpływ na zmiany klimatyczne – lokalizacja serwerowni w miejscach z dostępem do chłodnego powietrza
• Ograniczenie wpływu na środowisko dzięki optymalizacjom w wielu działaniach i dziedzinach osiągniętym w efekcie zastosowania SI
• Rozwój zrównoważonych miast (smart, sustainable cities)

WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

• Wytwarzanie coraz większych baterii / zużycie metali / recykling urządzeń (baterii)
• Ograniczenie zużycia papieru ze względu na digitalizację procesów obiegu dokumentów

ŚLAD WĘGLOWY

• Długofalowo przywracamy równowagę w środowisku dzięki pracy z domu, ograniczeniu podróży służbowych
• Zwiększenie śladu węglowego poszczególnych jednostek ze względu na znaczny wzrost zużywanej energii

WPŁYW GOSPODARCZY

PRZYCHODY

• Wzrost przychodów ze sprzedaży online

KOSZTY

• Przeniesienie kosztów pracy zdalnej na pracowników
• Zmniejszanie odsetka zwrotów dzięki lepszemu dopasowaniu oferty produktowej do klienta w ramach zakupów online
• Przeniesienie określonych kosztów pracy na pracowników
• Zmniejszenie kosztów stałych związanych z funkcjonowaniem np. biura
• Wzrost kosztów związanych z rozwojem infrastruktury IT
• Zwiększone koszty użytkowania infrastruktury publicznej (media, szkolnictwo, opieka zdrowotna)
• Optymalizacja/ obniżenie kosztów, wykorzystania łańcuchów logistycznych

EFEKTYWNOŚĆ

• Szybsze i bezpieczniejsze załatwianie spraw (np. elektroniczny obieg dokumentów)
• Większa efektywność pracy w trakcie pracy zdalnej
• Ze względu na łatwość uczestnictwa w spotkaniach, większa częstotliwość i intensywność spotkań a w efekcie brak czasu na wykonywanie innych zadań
• Wzrost poziomu efektywności pracy, dzięki wykorzystaniu nowych technologii
• Zwiększenie efektywności dotarcia do najbardziej dochodowych grup klientów
• Zwiększenie liczby transakcji i działań realizowanych “automatycznie”, bez udziału człowieka

RYNEK I PROWADZENIE BIZNESU

• Możliwość prowadzenia globalnego biznesu z Polski
• nierówności pomiędzy przedsiębiorstwami / rozdźwięk pomiędzy największymi, a resztą może się zwiększać
• większa elastyczność wszystkich uczestników rynku
• większe możliwości dotarcia MSP do klientów przy równoczesnej większej konkurencyjności na rynku

DANE: DOSTĘP, ZARZĄDZANIE, BEZPIECZEŃSTWO

• Monopolizacja i komercjalizacja dostępu do danych przez globalnych gigantów
• Coraz większa przepaść pomiędzy posiadaczami danych a tymi udostępniającymi. Brakuje na rynku pracy osób, które się tym tematem zajmują Trzeba zmniejszać te nożyce
• zwiększone ryzyko i straty będące efektem ataków hakerskich, których ilość ze względu na zwiększoną liczbę udostępnianych danych, wzrosła

INNE

• Nadmiar reklam zamykających w bańce informacyjnej (prawo do prywatności)
• Konieczność przebudowy przestrzeni/ infrastruktury zarówno w wymiarze mikro jak i makro, że względu na zmianę trybu pracy
• Zwiększenie zainteresowania ludzi domami i mieszkaniami poza dużymi miastami
• Szereg niejasności i sprzecznych interpretacji dotyczących pracy zdalnej, wynikających z braku precyzyjnego uregulowania tego zagadnienia w prawe
• Większa dostępność nowoczesnych usług publicznych np. w ramach służby zdrowia, lepsza diagnostyka medyczna
• Podniesienie poziomu wiedzy o e-bezpieczeństwie w społeczeństwie
• Podniesienie poziomu wiedzy o regulacjach dotyczących usług, zakupów online
• Skok cywilizacyjny – zwiększenie dostępności usług i rozwiązań online
• Olbrzymie obciążenia infrastruktury IT