Molestowanie seksualne jest powszechne. Nowy raport PTPA

„Wśród osób, które doświadczyły molestowania seksualnego, większość wyraziła wobec niego sprzeciw. W większości przypadków sprzeciw nie przynosi skutku” – takie informacje podaje najnowszy raport Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego pod redakcją pod redakcją prof. Magdaleny Grabowskiej z Polskiej Akademii Nauk. Komentarza eksperckiego do publikacji udzieliła m.in. Marzena Strzelczak, prezeska i dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Raport „Molestowanie seksualne w obszarach kształcenia zawodowego, zatrudnienia i usług” powstał w ramach projektu „Wsparcie dla kobiet doświadczających molestowania seksualnego”.

POBIERZ RAPORT »

– Wciąż w polskim społeczeństwie istnieje ogromny problem ze zrozumieniem, jakiego rodzaju zachowania są molestowaniem. Co prowadzi też do ich umniejszania i bagatelizowania. Smutne, że nawet nie przeszliśmy jeszcze tego etapu, a już słychać głosy w obronie „patriarchalnego dziedzictwa” i przeciwstawianiu się „zbiorowej odpowiedzialności” oraz że niesprawiedliwe jest umieszczanie „wszystkich” mężczyzn po stronie opresorów, „wrzucanie do jednego worka” oraz o „zabijaniu męskości”, które prowadzenie do jej kryzysu. To zdaje się tylko potwierdzać diagnozy PTPA, jak i innych analiz, dotyczące „upłciowienia” zjawiska molestowania, jego powiązania z seksizmem i kontekstem społeczno-kulturowym. Część badaczy_ek uznaje więc molestowanie za strategię dominacji podobną do innych form agresji stosowanych do podważania równości płci i kobiet u władzy, w administracji czy w biznesie – komentuje Marzena Strzelczak, prezeska i dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Najważniejsze wnioski i liczby:

• Molestowanie seksualne jest zjawiskiem powszechnym. Doświadczają go przede wszystkim kobiety, w różnych sferach życia zawodowego, kształceniu zawodowym i usługach.
• Wśród osób, które wzięły udział w ankiecie, zdecydowana większość (powyżej 80%) doświadczyła molestowania w kształceniu zawodowym, miejscu pracy i usługach.
• Ponad 90% ankietowanych, doświadczyło molestowania w miejscu pracy (przynajmniej raz).
• 1/5 badanych (19,9%) doświadczyła molestowania w miejscu pracy więcej niż 10 razy co wskazuje na fakt, że dla wielu kobiet molestowanie jest integralną częścią doświadczenia aktywności zawodowej.
• 85,6% respondentek doświadczyło przekraczających granice zdarzeń w miejscu świadczenia usług przynajmniej raz.
• Najczęstszą formą molestowania, we wszystkich obszarach jest pogardliwe odnoszenie się do przedstawicieli/przedstawicielek jednej z płci, co wskazuje na „upłciowiony” charakter tej formy dyskryminacji.
• Wśród osób, które doświadczyły molestowania seksualnego większość wyraziła wobec niego sprzeciw (70% w miejscu pracy, 63,3% w usługach, ponad 40% osób w kontekście kształcenia zawodowego).
• W większości przypadków sprzeciw nie przynosi skutku.
• Zdecydowana większość przypadków molestowania, we wszystkich obszarach, pozostaje nieujawniona i niezgłoszona.
• 46,8% osób, które doświadczyły molestowania seksualnego w pracy, definiowało te zdarzenia jako niezgodne z prawem. W kontekście kształcenia zawodowego było to nieco ponad 30%, zaś w przypadku usług nieco ponad 40%.

Badanie zostało przeprowadzone od kwietnia do czerwca 2022 roku.

Raport obejmuje przedstawienie wyników analizy ilościowej i jakościowej zjawiska molestowania seksualnego w trzech obszarach – zatrudnienia, kształcenia zawodowego oraz usług. Analizie ilościowej poddano odpowiedzi 164 osób, które wypełniły rozbudowaną ankietę badawczą dotyczącą doświadczania molestowania seksualnego w wyżej wymienionych obszarach. Dodatkowo przeprowadzono 10 wywiadów pogłębionych z osobami, które doświadczyły molestowania seksualnego.

Raport opatrzony jest wstępem prof. Adama Bodnara, byłego Rzecznika Praw Obywatelskich, dziekana Wydziału Prawa Uniwersytetu SWPS oraz trzema komentarzami dotyczącymi poszczególnych części raportu:

• Kształcenie zawodowe – dr Joanna Grzymała-Moszczyńska – psycholożka społeczna, trenerka antydyskryminacyjna, działaczka społeczna; Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego; Inicjatywa Pracownicza UJ, członkini Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej.
• Zatrudnienie – Paulina Gasińska – dyrektorka zarządzająca w mBanku; rzeczniczka etyki; członkini komisji ds. zachowań nieakceptowanych; adwokatka.
• Usługi – Marzena Strzelczak – prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu; członkini zarządu CSR Europe; odpowiada za rozwój Karty Różnorodności i współpracę z Platformą Diversity Charters przy Komisji Europejskiej; ekspertka w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Mam dość. Mam strasznie, strasznie dość bycia postrzeganą jak zestaw elementów do złapania, zaliczenia, wykorzystania. Mam doktorat, liczący się dorobek naukowy, ale wciąż jestem postrzegana przez pryzmat swojego wyglądu. I sama również tak właśnie się widzę – jakby o mojej wartości decydowała moja powierzchowność, a nie wiedza i to, jakim jestem człowiekiem.
[fragment wypowiedzi osoby badanej]

Ważne informacje

Co to jest molestowanie seksualne? To na przykład:

• niechciane dotykanie, całowanie
• żarty o charakterze seksualnym
• natarczywe uwagi na temat wyglądu
• pożądliwe spojrzenia wywołujące lęk

Inne przykłady dyskryminacji ze względu na płeć:

• pytania o życie prywatne w czasie rozmowy o pracę
• nierówna płaca
• blokowanie awansu
• pytanie o plany związane z rodzicielstwem w trakcie rekrutacji
• degradacja po powrocie z urlopu rodzicielskiego

Spotkała Cię taka lub podobna sytuacja? Zadzwoń po bezpłatną poradę prawną!

Z porad prawnych można skorzystać w formie konsultacji telefonicznych, w każdy wtorek w godzinach 16:00-18:00 oraz w każdy czwartek w godzinach 10:00-12:00 pod numerem telefonu 739 975 506.

Więcej informacji o projekcie »