Kreatywne miejsce pracy

Już sto lat temu dzięki obserwacji pracy szwaczek zauważono, że wymiana oświetlenia poprawi efektywność ich pracy. Współcześnie firmy szukają innowacyjnych rozwiązań, które z jednej strony mają stworzyć przyjazne miejsce pracy, z drugiej jak najlepiej wykorzystujące potencjał pracowników, jednocześnie biorąc pod uwagę  różnorodność ich stylów pracy.

We wrześniu na Facebooku Marka Zuckerberga pojawił się krótki filmik, w którym założyciel i właściciel największego portalu społecznościowego oprowadza po nowej siedzibie firmy. Miejsce opisuje jako otwarte, pozwalające na współpracę i sprawną komunikację. Dzięki pracy w wielkiej, otwartej przestrzeni, gdzie biurka, nawet prezesa sąsiadują ze sobą, łatwiej o wymianę zdań, kolaborację i skuteczniejsze zarządzanie. Również firmy w Polsce szukają niestandardowych rozwiązań.

Głos różnorodnych pracowników

Według badań przeprowadzonych przez Skanska i JLL 90%* pracowników sektora usług wspólnych uważa, że komfortowe miejsce pracy pozytywnie wpływa na ich produktywność. Dlatego tak ważne, aby przy projektowaniu wnętrz przeprowadzić konsultacje z pracownikami, wysłuchać ich różnorodnych potrzeb i oczekiwań wobec miejsca pracy.

„Jedną z wartości Skanska jest tworzenie środowiska pracy opartego na wzajemnym zaufaniu i równowadze. To dzięki otwarciu na różnorodność jesteśmy w stanie podejść do każdego wyzwania z różnych punktów widzenia oraz znaleźć najlepsze rozwiązanie. Wiemy, że zarówno młodsi, jak i starsi pracownicy, introwertycy i ekstrawertycy, inżynierowie i humaniści czy kobiety i mężczyźni potrafią wiele wnieść do organizacji i uzupełniać się nawzajem. Nie skupiamy się na pojedynczych cechach danej osoby ale szanujemy to, kim jest i co wnosi do zespołu, doceniając wszystkie dobre pomysły oraz zaangażowanie i efekty. Takie podejście oraz postawa zaufania niezwykle motywują do pracy i tworzą dobry klimat do osobistego rozwoju”, mówi Katarzyna Zawodna, prezes Skanska Property Poland.
W Miasteczku Orange na 43 700 tys. m2 pracuje 3400 osób, dlatego projektując te przestrzenie firma bierze pod uwagę różnorodne potrzeby. „Miasteczko Orange zostało zaprojektowane zgodnie z wartościami firmy: promuje współpracę w ramach nowoczesnej cyfrowej przestrzeni roboczej.. Miasteczko jest miejscem przyjaznym osobom z niepełnosprawnościami, co potwierdził audyt wykonany przez Fundację Integracja, która przyznała budynkowi certyfikat „Obiekt bez barier” – mówi  Anna Kowalik- Mizgalska, kierownik Wydziału CSR i Sponsoring w Orange Polska.

W interakcjach siła

Prawie 80% pomysłów powstaje poza biurkiem, w wyniku interakcji ze współpracownikami, co potwierdzają badania przeprowadzone przez Harvard Business Review, według których przypadkowe spotkania na terenie firmy poprawiają efektywność biznesu.** Nie dziwi zatem, że wiele przestrzeni biurowych zaprojektowanych jest zgodnie z koncepcją Activity Based Workplace, polegającej na takiej aranżacji biura w oparciu o badania ścieżek aktywności i spotkań pracowników. W praktyce oznacza to podział biura na strefy, np. do pracy kreatywnej w zespołach czy pracy w skupieniu, rozmów telefonicznych czy spotkań biznesowych.

„W Miasteczku Orange większość osób pracuje w open space’ach, co umożliwia codzienny, bezpośredni kontakt a konstrukcja budynków wymusza przemieszczanie się co ułatwia wzajemną komunikację i codzienne relacje. Jednocześnie nie brakuje miejsc na nieformalne spotkania czy pracę w skupieniu (na każdym piętrze dostępne są pokoje pracy). W badaniu satysfakcji nasi pracownicy podkreślali nowoczesny charakter budynku, wyposażenie sal konferencyjnych i dostęp do bezprzewodowego internetu na całym terenie” – mówi Agnieszka Obrok-Skrzynecka, Dyrektor Komunikacji Wewnętrznej i Kultury Organizacyjne z Orange Polska.

Coraz częściej zdarza się też, że biurka nie są przypisane konkretnym pracownikom, dzięki czemu stale zmieniają się również sąsiadujący współpracownicy, sprzyja to kreatywności i większemu zrozumieniu charakteru pracy innych osób.

Przykładem wykorzystania przestrzeni jako atutu do pracy jest warszawskie biuro Skanska w budynku Atrium 1. „Rozwiązania zastosowane w naszym warszawskim biurze, m.in. idea nieprzypisanych miejsc pracy, czy wspólnych śniadań w centralnie zlokalizowanej kuchni, ułatwiają spontaniczną interakcję między pracownikami i w ten sposób wzmacniają integrację zespołu i wzajemne inspirowanie się. Podział biura na strefy kreatywne, w tym strefę relaksu oraz miejsca pracy cichej, pozwala na swobodną organizację miejsca pracy przez każdego członka zespołu i sprawia, że w naszym biurze każdy czuje się swobodnie, bez względu na płeć, charakter czy narodowość” – mówi Katarzyna Olczak, dyrektor personalny w Skanska Commercial Development Europe.

Strefy relaksu i estetyczne przestrzenie

52 minuty pracy i 17 minut relaksu to według naukowców najefektywniejsze wykorzystanie czasu pracy.*** Niejako standardem są już specjalne strefy relaksu, tworzone po to, aby pomagać pracownikom w odpoczynku i regeneracji w godzinach pracy.

W biurze Skanska w Atrium 1 dużą część biura zajmuje strefa kreatywna, w której przeprowadzane są burze mózgów i odbywają się nieformalne spotkania. Można zagrać w piłkarzyki, skorzystać z konsoli do gier czy przyrządów fitness. Raz w tygodniu odbywają się zajęcia pilates. W strefie kreatywnej znaleźć można różnorodne przestrzenie dostosowane do potrzeb pracowników: salki na spotkania i burze mózgów, wygodne pufy, poduchy, a nawet huśtawka. W biurze Skanska do dyspozycji zatrudnionych jest duża, przestronna i urządzona w nowoczesny sposób kuchnia, w której pracownicy jedzą wspólne śniadania, mogą też do niej przyjść w ciągu dnia i wypić kawę.

„Pracownikom Orange udostępniliśmy liczne przestrzenie np. nieformalne miejsca pracy, strefy spotkań, w których można spotkać się z klientem, innym pracownikiem i w przyjaznej atmosferze. Dodatkowo firma zapewnia ogólnodostępne miejsca usługowe: kiosk, sklep, kantyna, fitness. O tym jakie punkty usługowe mają znaleźć się w Miasteczku także na etapie projektowania decydowali pracownicy, łącznie z wyborem firmy prowadzącej kantynę. Pracownicy Orange nadal uczestniczą w decydowaniu o swoim środowisku pracy, mogą przesyłać swoje uwagi co do funkcjonowania Miasteczka na specjalną skrzynkę mailową. Partycypują również oni w decyzjach na temat np. miejsc parkingowych, w Miasteczku funkcjonuje też Rada, która raz na kwartał zbiera się i rozpatruje zgłaszane prośby, dokonuje zmian w funkcjonowaniu Miasteczka. Na terenie parkingu podziemnego zorganizowano także zaplecze dla rowerzystów: parking dla 120 rowerów, szatnie, schowki na podręczne rzeczy, łazienki z prysznicami, suszarkami na mokre ręczniki oraz suszarkami do włosów” – wymienia Agnieszka Obrok-Skrzynecka z Orange.

Pracodawcy dbają również o wrażenia estetyczne. Do projektowania wnętrz zapraszane są nie tylko pracownie architektoniczne, ale również artyści i graficy. Futurystyczne przestrzenie czy odpowiednia aranżacja biur to punkt wyjścia do stworzenia odpowiedniej atmosfery pracy. Przykładem jest przestrzeń stworzona z inicjatywy Fundacji Rodziny Staraków w budynku Spectra przy ul. Bobrowieckiej 6 w Warszawie, czyli m.in. siedzibie firmy Polpharma. SPECTRA ART SPACE to eksperymentalne miejsce dedykowane sztuce współczesnej, w której można zobaczyć m.in. interesujące wystawy współczesnych artystów. „Wzorując się na dobrych światowych praktykach powoływania miejsc promocji sztuki w przestrzeniach korporacji stworzyliśmy SPECTRA ART SPACE, ukierunkowane na pokazywanie wydarzeń i zjawisk, napięć i stosunków znamiennych dla współczesnego świata, zapraszając do ich interpretacji wybitnych artystów” – opisują tą niezwykłą galerię w biurowcu jej pomysłodawcy.

Zrównoważone biuro

Czyste powietrze oraz odpowiednia wentylacja mogą zwiększyć produktywność pracowników nawet o 8-11%. Dostęp do naturalnego światła może zredukować absencję pracowników z powodu chorób o prawie 3 dni w roku i spowodować wzrost produktywności porównywalny do niemal 4 dodatkowych dni pracy w miesiącu.  Firmy coraz większą uwagę przywiązują już nie tylko do stworzenia przyjaznego, otwartego na różnorodność miejsca pracy, ale również dbają o środowisko.

„Gdy mówimy o korzyściach związanych z wprowadzaniem zrównoważonych rozwiązań, większość z nas nadal myśli przede wszystkim o ochronie środowiska i obniżeniu kosztów zużycia energii. Tymczasem, największą zaletą zielonych budynków jest pozytywny wpływ na samych pracowników, ich komfort i wydajność w pracy. W Stanach Zjednoczonych nieobecności spowodowane problemami zdrowotnymi kosztują firmy nawet do 2,5 tys. dolarów na pracownika rocznie. Zielone rozwiązania pozwalają znacznie zmniejszyć liczbę nieobecności spowodowanych chorobami i zniwelować te straty nawet o 40%”- zauważa Katarzyna Zawodna, prezes Skanska Property Poland.

Ekologiczne rozwiązania wprowadzone są również w Miasteczku Orange, które jest jedynym w Polsce budynkiem tego typu z certyfikatem „BREEAM” (przyjazny środowisku), gdyż jednym z celów budowy kompleksu było zminimalizowanie wpływu na środowisko oraz osiągnięcie jak największej wydajności obiektu. „Oświetlenie elektryczne wewnątrz budynku dostosowuje się do nasilenia światła dziennego. Otwierane okna umożliwią naturalną wentylację pomieszczeń według potrzeb, a zarazem ograniczą korzystanie z klimatyzacji czy wentylacji mechanicznej. Ciekawostką jest także wspieranie bioróżnorodności na terenie Miasteczka, np. poprzez zainstalowanie budek dla ptaków i pszczół. Na terenie teraz znajduje się więcej gatunków roślin niż przed rozpoczęciem robót budowlanych” – mówi Anna Kowalik Mizgalska z  Orange Polska.

Kreatywność wymaga odwagi

Jeśli szuka się odpowiedzi, jakie elementy są potrzebne, aby stworzyć kreatywne miejsce pracy można podpisać się pod stwierdzeniem francuskiego malarza Henriego Matisse, że „kreatywność wymaga odwagi”. Kreatywne miejsce pracy to takie, które zwraca uwagę na różne potrzeby pracowników, bierze pod uwagę ich opinie, daje przestrzeń do różnych aktywności i pracy zgodnej z indywidualnym charakterem. Kreatywne, czyli pozwalające na interakcje, skuteczną komunikację oraz dające poczucie komfortu pracy. Kreatywne, czyli różnorodne, łączące ludzi z różnymi pasjami, zainteresowaniami, umiejętnościami i stylami pracy. Przede wszystkim zaś takie, w którym pracownicy czują się dobrze, spędzając tam 1/3 swojego czasu w tygodniu.

Autorka: Magdalena Andrejczuk, menedżerka Programu Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Dziękuję za współpracę przy przygotowaniu artykułu sygnatariuszom Karty Różnorodności w Polsce: firmom Orange Polska oraz Skanska.

 

Artykuł powstał w ramach projektu „Przyjazne miejsce pracy”, realizowanego przez GazetaPraca.pl we współpracy z Forum Odpowiedzialnego Biznesu – koordynatorem Karty Różnorodności.

* – BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy, 2015, www.jll.pl

** – https://hbr.org/2014/10/workspaces-that-move-people

*** – Draugiem Group (www.draugiemgroup.com), 2014

**** – Biuro efektywne jak outsourcing, 2014, skanska.pl