Artykuł ekspercki

Zrównoważony rozwój

18 grudnia 2015

Słowem wytrychem dla współczesnego świata jest zrównoważony rozwój. Koncepcja została zdefiniowana w latach 80. XX wieku i od tego czasu jest w centrum debaty politycznej, gospodarczej i społecznej. Zrównoważony rozwój zakłada takie zarządzanie zasobami, procesami, organizacjami i systemami społeczno-gospodarczymi, które zapewni podobny poziom jakości życia i rozwoju przyszłym pokoleniom. W praktyce oznacza konieczność analizowania wszystkich wymiarów funkcjonowania każdej organizacji w odniesieniu do szans i ryzyka związanego z aspektami ekonomicznymi, społecznymi i środowiskowymi oraz zachowania należytej staranności w planowaniu i realizacji działań.

Zrównoważony rozwój i społeczna odpowiedzialność to koncepcje o różnym rodowodzie i wspólnym potencjale rozwojowym. Z perspektywy przedsiębiorstwa ważniejsze od nazwy koncepcji są faktyczne rezultaty, jakie firma może osiągnąć dzięki jej wdrożeniu. Istota zrównoważonego rozwoju odnosi się do kompleksowego i strategicznego spojrzenia na organizację i jej otoczenie. Firmy świadome swoich wpływów biorące pod uwagę wyzwania, jakie pojawiają się w ujęciu całej gospodarki, planują tak swoje działania, żeby realizowane cele i wdrażane strategie miały pozytywny rezultat zarówno w krótkim, jak i dłuższym okresie w odniesieniu do wszystkich interesariuszy.

Podejmowany wysiłek świata biznesu na rzecz zrównoważonego rozwoju to przede wszystkim wyznaczanie celów społecznych i środowiskowych na równi z celami ekonomicznymi. Coraz częściej przedsiębiorstwa decydują się wręcz na przebudowanie swoich modeli biznesowych, organizując je wokół koncepcji zrównoważonego rozwoju. Korzyści ze zmiany tradycyjnego podejścia do prowadzenia biznesu na rzecz biznesu zrównoważonego wyrażane są zarówno w zysku finansowym, jak w lepszej jakości życia społeczeństwa.

Niekiedy motywacją do zainicjowania zmiany może być konieczność przeformułowania dotychczasowego sposobu funkcjonowania, jak ma to miejsce w niektórych branżach bazujących na surowcach nieodnawialnych. Środowisko biznesowe wpierane jest w swoich wysiłkach na rzecz rozwoju zrównoważonego przez szerokie grono instytucji rządowych i samorządowych oraz organizacji pozarządowych. Wszyscy mają świadomość, że sprawa jest wspólna i wymaga jednoczenia środków, zasobów i pomysłów.

Praktyka

Tworzenie i prowadzenie przedsiębiorstwa opartego na zrównoważonym rozwoju to nadal dość duże wyzwanie wynikające z konieczności kompleksowego spojrzenia na organizację i jej relacje z otoczeniem. U podstaw zrównoważonego modelu biznesowego leżą trzy równorzędne aspekty: ekonomiczny, społeczny i środowiskowy. W przełożeniu na praktykę oznacza to posiadanie strategii, której wynikiem jest tworzenie
całego szeregu wartości dla wielu uczestników rynku. Branżą, która coraz częściej czuwa nad kierunkiem swojego rozwoju, upatrując w koncepcji sustainability szansy na budowanie przewagi konkurencyjnej, jest przemysł tekstylno-odzieżowy. Zakres podejmowanych inicjatyw – począwszy od sposobu produkcji ubrań na recyklingu kończąc – jest imponujący, choć cały wysiłek należy traktować bardziej jako początek drogi ku faktycznej zmianie. Projekty są zarówno próbą odpowiedzi na różnorodne wyzwania społeczne i środowiskowe związane z produkcją tekstyliów (np.: złe warunki pracy w fabrykach; przypadki łamania praw człowieka, w tym praca dzieci; obciążający środowisko proces uprawy bawełny, w tym nadmierne zużycie wody i stosowanie chemicznych środków ochrony roślin; zmniejszające się zasoby; narażenie na substancje niebezpieczne w procesie barwienia tkanin czy podejście do praw zwierząt), jak i sygnałem, że zwracanie się w kierunku bardziej zrównoważonych wzorców produkcji to coraz częściej konieczność. Odpowiedzią biznesu jest szereg działań. Należą do nich po pierwsze: pozyskiwanie materiałów, które mają certyfikaty społeczne (jak np. FairTrade) i środowiskowe (jak np. GOTS) zapewniające  przejrzystość łańcucha dostaw, bezpieczeństwo dla użytkownika (Standardy Oeko Tex) oraz gwarantujące minimalny negatywny wpływ na środowisko (Ikea w swoich produktach wykorzystuje obecnie 100% bawełny z bardziej zrównoważonych upraw); po drugie: projektowanie z myślą o środowisku, co powoduje, że odpady są w łatwy sposób przywracane do cyklu produkcyjnego (Mud Jeans), po trzecie zaś: rezygnacja z produktów pochodzenia zwierzęcego (H&M odszedł od wytwarzania ubrań z angory). To również edukacja dostawców i monitorowanie warunków pracy w ich fabrykach, a także praca z konsumentami, którzy weryfikują słuszność podejmowanych decyzji, ale również potrzebują informacji, jak współpracować na rzecz wspólnych interesów.

album biznes ktory zmienia swiat okladkaWięcej informacji i komentarze eksperckie do artykułu znajdują się w naszej jubileuszowej publikacji „Biznes, który zmienia świat”

Autorzy

Agata Rudnicka

Agata Rudnicka

Zajmuje się problematyką społecznej odpowiedzialności i rozwoju zrównoważonego od 10 lat. Wykładowca na Wydziale Zarządzania UŁ. Autorka wielu publikacji naukowych i eksperckich poświęconych problematyce społecznej odpowiedzialności. Od 2010 roku prezeska fundacji CSR Impact. Trenerka i szkoleniowiec. Współautorka jednych z pierwszych w Polsce badań poświęconych współpracy organizacji pozarządowych z biznesem. Współrealizatorka pierwszego w Polsce portalu o modzie odpowiedzialnej i alternatywnej Altmoda.pl. Działaczka i członkini różnych organizacji zajmujących się upowszechnianiem idei społecznej odpowiedzialności. Głównymi obszarami jej zainteresowań są: strategiczne podejście do społecznej odpowiedzialności, problematyka rozwoju zrównoważonego i odpowiedzialności w łańcuchach dostaw oraz kwestie związane z edukacją na rzecz CSR i rozwoju zrównoważonego. Jedna z 50 kobiet polskiego CSR na liście FOB. Certyfikowana menedżer projektów i tutor.