Artykuł ekspercki

Zdrowie zaczyna się w głowie

9 czerwca 2017

Artykuł Ewy Albińskiej, menedżerki projektów Forum Odpowiedzialnego Biznesu, pierwotnie ukazał się w Gazecie Finansowej w dniu 9 czerwca 2017 roku.

Absencja wśród pracowników z powodu zwolnień lekarskich to koszty dla pracodawców. Zdrowie pracowników jest więc absolutnie tym, co łączy interes pracodawcy i samego pracownika. W przypadku choroby każda strona traci i koszty mogą być olbrzymie i ponoszone przez długi czas. Dlatego kwestia dobrostanu pracowników jest ważnym elementem działania firm, które starają się być odpowiedzialne społecznie. To z resztą naturalne, że firma zaczyna od samej siebie, czyli od najbliższych jej interesariuszy.

Przy czym zdrowie pracowników w działaniach firm traktowane jest szerzej niż tylko badania lekarskie, czy pogadanki. Stan zdrowia, co dziś w zasadzie jest wiedzą powszechną, ma podłoże psychiczne. I firmy coraz częściej to widzą. Zaczynają stawiać na dobre samopoczucie  w pracy, atmosferę, ogólny klimat panujący w organizacji.

W dorocznej publikacji Forum Odpowiedzialnego Biznesu Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” jest wiele działań skierowanych do pracowników, które poświęcone są zdrowiu, ale też szerzej dobremu samopoczuciu.

Chcąc pokusić się o uporządkowanie i nazwanie tych działań, można wyróżnić: działanie na miejscu – czyli oferowaniu pracownikom w miejscu pracy udogodnień poprawiających ich komfort; wspieranie aktywności sportowej, profilaktykę oraz dostęp do bezpłatnych badań i zabiegów.

Działania na miejscu to na przykład dostarczanie świeżych warzyw i owoców, z których pracownicy mogą korzystać w miejscu pracy, czy dofinansowanie do świeżo wyciskanych owoców w bufecie firmowym. Kolejne formy to masaż w biurze lub dostęp w miejscu pracy do sali ćwiczeń, czy możliwość spotkania z trenerem personalnym. W wielu firmach do tradycji wręcz należą Dni, Tygodnie, a nawet Miesiące zdrowia. To moment w kalendarzu życia danej firmy, podczas którego szczególny nacisk położony jest na kwestie zdrowotne. Na przykład DB Cargo cały październik 2016 roku promowało zdrowy styl życia. Pracownicy mieli dostęp do zdrowych produktów podnoszących odporność. Mogli korzystać z darmowych warsztatów kulinarnych z udziałem dietetyka. Z Kolei Grupa Raben już od 6 lat organizuje Tydzień Zdrowia – codziennie pracownicy otrzymują newslettery dotyczące kwestii zdrowotnych, np. zbilansowanej diety, pozytywnej motywacji, aktywności fizycznej, czy klimatoterapii. Mogli także skorzystać ze spotkań z dietetykiem, ergonomistą, trenerami fitness, czy lekarzami i kosmetyczkami. Firma SITECH cały rok 2016 obchodziła pod hasłem zdrowia. Tematyka zdrowotna była także ważnym elementem Dni CSR w Banku BGŻ BNP Paribas. Pracownicy mogli m.in. zbadać krew, uczestniczyć w nauce pierwszej pomocy oraz relaksacji, w spotkaniach z dietetykiem.

Moda na bieganie trwa nieprzerwanie  od kilku lat. Firmy mają w tym bardzo duży udział. Wiele nazw firm, np. Orlen, PZU, Tauron – kojarzą się z konkretnymi maratonami. Firmy wystawiają też swoje drużyny biegaczy, łącząc sport z akcjami charytatywnymi. Na przykład Kompania Piwowarska w okresie od wiosny do jesieni zachęca pracowników do aktywności fizycznej. Zebrane za pomocą specjalnej aplikacji kilometry są wymieniane na środki finansowe przekazywane klubom sportowym dla osób niewidomych. W Infosys Poland działa nieformalna oddolna inicjatywa –  grupa Infosys Run składająca się ze 160 pracowników (ok 5% pracowników). Grupa wspierana przez firmę bierze udział w biegach ulicznych i przełajowych. Aktywność grupy nie tylko przyczynia się do promowania aktywnego trybu życia, ale też wpływa pozytywnie na integrację i relacje między pracownikami. Program ANWIL na sportowo obejmuje – oprócz biegów – najbardziej popularne dyscypliny: siatkówkę, koszykówkę, piłkę nożną i tenis stołowy. Zajęcia prowadzą profesjonalni trenerzy a koordynatorami grup są pracownicy.

Cemex powołał Pracownicze Kluby Sportowe. Kluby – a jest ich 27 – otrzymują wsparcie finansowe firmy, m.in. na stroje, sprzęt, koszty startu w zawodach, wynajem obiektów i urządzeń, trenerów.

Profilaktyka w działaniach firm albo skupia się na jakimś konkretnym zagadnieniu, albo ogólnie stara się poruszać temat, zachęcając do monitorowania stanu swojego zdrowia i reagowania na niepokojące objawy. Takim konkretnym tematem w 2016 roku były nowotwory. Firma Pelion podjęła temat raka skóry i zorganizowała powakacyjną kontrolę onkologiczną znamion skórnych pod kątem zmian nowotworowych. Luxoft zajął się tematem raka prostaty i jąder. Projekt Movember miał na celu przełamanie tabu i zwiększenie społecznej świadomości dotyczącej wstydliwego, ale poważnego problemu zdrowotnego mężczyzn. Przez cały rok 2016 Hewlett Packard Enterprise  w ramach globalnej inicjatywy Wellness podejmował akcje edukacyjno-prewencyjne dotyczące chorób nowotworowych.

Polpharma zorganizowała akcje badań profilaktycznych „Tu i teraz”. Na miejscu w firmie pracownicy mogli przebadać się okulistycznie, diabetologicznie, kardiologicznie oraz dermatologicznie. Profilaktyka zdrowotna stała się także tematem wystawy Health Expo firmy Credit Suisse, której towarzyszyły badania tj. m.in. pomiar glukozy we krwi i cholesterolu, a także cieśnienia i pomiar tkanki tłuszczowej.

I ostatnią najbardziej powszechną i kojarzoną z kwestią dbania o zdrowie pracowników jest forma badań lekarskich i laboratoryjnych oraz zabiegów rehabilitacyjnych. Firmy zakładają w swoich siedzibach gabinety lekarskie a nawet centra zdrowotne.  Ergo Hestia zorganizowała Centrum Zdrowego Pracownika, które składa się z gabinetu profilaktyki medycznej oraz sali ćwiczeń. W gabinecie pracownicy mają dostęp m.in. do internisty, radiologa, dermatologa oraz badania USG. Mogą korzystać z 860 badań laboratoryjnych a sala ćwiczeń dostępna jest przez 7 dni w tygodniu. Volkswagen Poznań w swojej fabryce samochodów założył Centrum Rehabilitacyjno-Sportowe z siłownią, salą fitness i gabinetem fizjoterapeutycznym.  Także w Tauron Wydobycie pracownicy mogą skorzystać z bezpłatnej konsultacji lekarskiej oraz zabiegów rehabilitacyjnych.

Profilaktyka, badania, zabiegi, akcje, maratony to bardzo ważne działania, wspierające nie tylko ciało, ale też ducha i psychikę. Nie można jednak zapomnieć o innym niemal tak samo istotnym aspekcie, tj. o poczuciu sprawczości, sensu, wpływu na otaczającą rzeczywistość. Brak tego w pracy jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i samopoczucia pracowników. Stąd niezmiernie istotne jest pamiętanie o wszelkich działaniach partycypacyjnych, gdzie doświadczenie  i pomysły pracowników na poprawę jakości zarządzania w firmie jest brane pod uwagę i wdrażane; gdzie przełożeni są otwarci na dzielenie się wiedzą i wykorzystują transfer wiedzy między starszymi  i doświadczonymi pracownikami a ich młodszymi kolegami; gdzie kadra kierownicza stara się wyjaśniać problemy na bieżąco i umie wydobyć potencjał drzemiący w pracowniku.

Na nic zdadzą się badania, akcje informacyjne czy kluby sportowe, jeśli atmosfera w pracy podszyta jest niepewnością i lękiem. Zdrowie pracowników zaczyna się bowiem w ich głowach.

Autorzy