Artykuł ekspercki

Wszyscy kłamią. Big data, nowe dane i wszystko, co internet może nam powiedzieć o tym, kim naprawdę jesteśmy

13 marca 2020

Temat pozyskania i wykorzystania big data oraz powiązana z nim kwestia wykorzystania sztucznej inteligencji w praktyce, jest jednym z najczęściej omawianych w firmach. Seth Stevens-Davidovitz w książce „Wszyscy kłamią. Big data, nowe dane i wszystko, co internet może nam powiedzieć o tym kim naprawdę jesteśmy” pokazuje bardziej „ludzką” stronę tego tematu, pokazując jak przy wykorzystaniu dostępnych narzędzi w prosty sposób zebrał niezwykle interesujące dane, które mogą zaskakiwać prezentując nas (jako społeczeństwo) w zupełnie innym świetle.  Jednocześnie podpowiada jakie są możliwości korzystania z nowych danych oraz inspiruje pokazując co może zyskać firma czy organizacja poprzez wykorzystanie narzędzi internetowych.

Tytuł książki może być nieco mylący – kłamstwo nie jest głównym motywem przewodnim, a raczej punktem wyjścia do rozważań o korzystaniu z dużych zbiorów danych. Wychodzi bowiem od sprzeczności pomiędzy rezultatami badań opinii publicznej, a twardymi danymi sprzedażowymi (m.in. na efektownym przykładzie niedopasowania liczby sprzedawanych prezerwatyw do liczby deklarowanych przez respondentów odbywanych stosunków seksualnych). Wniosek prowadzi go do konstatacji, że deklaracje wyrażane w badaniach opinii publicznej są zafałszowane, ponieważ jako społeczeństwo mamy tendencję do naciągania odpowiedzi. Robimy to (często bezwiednie) chcąc spełnić  oczekiwania ankietera, poprawić swój wizerunek we własnych oczach lub ukrywając kontrowersyjne poglądy.

Tymczasem autor dowodzi, że jedynie sprawdzając to, co rzeczywiście ludzie robią w internecie możemy zobaczyć ich prawdziwe oblicze. Opisuje swoje badania dotyczące preferencji politycznych, rasizmu, zachowań seksualnych czy lęków. Na tej podstawie wyciąga wnioski o prawdziwych postawach społecznych względem różnych ważnych problemów, dając niekiedy zdumiewająco konkretne wskazówki (np. co powinien mówić Barack Obama po zamachach terrorystycznych, aby unikać kreowania negatywnego stereotypu muzułmanów na podstawie liczby wyszukiwań poszczególnych słów w gogle podczas trwania przemówienia).

W swojej książce przedstawia „moce big data” – nowe możliwości jakie uzyskują analitycy dzięki zastosowaniu ogromnych zbiorów danych. Należą do nich:

  • nowe typy źródeł danych – takie jak analiza słów czy fraz jakie występują w wyszukiwarkach w danym momencie z uwzględnianiem lokalizacji szukającego i innych jego danych;
  • gromadzenie prawdziwych danych – wspomniana większa wiarygodność zanonimizowanych danych w zestawieniu z sondażami, ale też z wpisami z mediów społecznościowych;
  • możliwość dokładnego przyjrzenia się małym grupom społecznym – organizacje pozyskujące ogromne zbiory danych, na przykład firmy teleinformatyczne, banki czy urzędy (skarbowe, oświatowe) mogą wyselekcjonować dane o bardzo specyficznych populacjach i dzięki temu łatwiej rozwiązać ich problemy bądź lepiej zaspokoić potrzeby;
  • możliwość przeprowadzania licznych a szybkich badań – to zwłaszcza narzędzie przydatne dla firm – możliwość oferowania wybranym użytkownikom wielu rozwiązań i na tej podstawie wybieranie najchętniej wybieranych lub najbardziej intuicyjnych.

Jeżeli zatem ktoś chce przeczytać ciekawą i dobrze napisaną książkę o tym, jak korzystać z możliwości jakie daje internetowa analityka, a przy okazji dowiedzieć się na przykład dlaczego jedni fascynują się piłką nożną, a inni nie, to zachęcam do lektury.

Seth Stevens-Davidovitz, Wszyscy kłamią. Big data, nowe dane i wszystko, co internet może nam powiedzieć o tym kim naprawdę jesteśmy, s. 400

Autorzy

Tadeusz Joniewicz

Tadeusz Joniewicz

Pracował w FOB od maja 2017 r. do grudnia 2021r. jako ekspert ds. raportowania niefinansowego i zrównoważonego rozwoju, odpowiadał za realizację badań i promocję Celów Zrównoważonego Rozwoju. Koordynował Konkurs Raporty Społeczne / Konkurs Raporty Zrównoważonego Rozwoju.

Ma doświadczenie w pracy w organizacjach strażniczych. Kierował projektami promującymi zrównoważone zamówienia publiczne i odpowiedzialne praktyki w łańcuchu dostaw sprzętu elektronicznego pracując w Fundacji CentrumCSR.PL. Współtworzył też ważne międzynarodowe wydarzenia organizowane przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Ukończył Nauki Polityczne i Studium Europy Wschodniej na Uniwersytecie Warszawskim. Jest przewodnikiem turystycznym po Bieszczadach i Beskidzie Niskim, przez wiele lat działał w Studenckim Kole Przewodników Beskidzkich w Warszawie.