Artykuł ekspercki

Odpowiedzialne inwestowanie

26 grudnia 2015

Milton Friedman na początku lat 70. XX wieku stwierdził, że najważniejsi dla przedsiębiorstwa są akcjonariusze, w związku z tym firmy nie powinny angażować się w działania społeczne i środowiskowe. Nietrudno się zgodzić, że firmy nie są organizacjami non profit, a akcjonariusze są kluczowymi interesariuszami. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że obecnie mamy inne warunki, w jakich funkcjonuje biznes niż za czasów Friedmana, a mimo to również dzisiaj wielu sceptyków idei CSR podpiera się argumentem wspomnianego noblisty, usprawiedliwiając często nieetyczne praktyki przedsiębiorstw.

Prawda jest jednak taka, że właśnie dokonuje się niezwykła zmiana pokoleniowa i jakościowa na rynku, a dotyczy ona zarówno pracowników – dążących do integracji swoich wartości z wartościami pracodawcy, coraz bardziej świadomych konsumentów, jak również inwestorów, którzy zaczynają rozumieć, że ich zyski w dużej mierze zależą od kwestii społecznych i środowiskowych oraz doceniają wagę zrównoważonych inwestycji długofalowych. Co za tym idzie, w niedalekiej przyszłości to również akcjonariuszom będzie zależeć na realizowaniu strategii zrównoważonego rozwoju.

Być może w Polsce jeszcze na taki scenariusz poczekamy, ale na światowym rynku od kilku lat obserwujemy dynamiczny wzrost inwestycji społecznie odpowiedzialnych (SRI). Polegają one na wybieraniu przez inwestorów tych spółek, które wyróżniają się zachowaniem wysokich standardów etycznych. Odpowiedzialni inwestorzy mają kilka sposobów na budowanie portfela inwestycyjnego, m.in. świadomie rezygnują z przedsiębiorstw funkcjonujących w wątpliwych etycznie branżach (przemysł zbrojeniowy, tytoniowy, łamiący prawa człowieka itd.) lub aktywnie poszukują i kupują akcje tych organizacji, które na tle pozostałych wyróżniają się szacunkiem do interesariuszy.

Zgodnie z danymi Global Sustainable Investment Alliance wartość rynku SRI szybko rośnie. Na początku 2014 roku w Stanach Zjednoczonych zainwestowano w SRI 6,57 bln USD, co oznaczało 76-proc. wzrost tych inwestycji od 2012 roku. W Europie natomiast rynek SRI wart był w 2014 roku 13,6 bln USD, a dwa lata wcześniej 8,7 bln dolarów. Być może dziś Milton Friedman, widząc prognozy świadczące o rozwoju rynku SRI, nie byłby tak krytyczny wobec idei odpowiedzialnego biznesu.

Praktyka

Polski indeks firm odpowiedzialnych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych – RESPECT Index jest nową jakością na rynku inwestycyjnym. Przedsiębiorstwa znajdujące się w indeksie charakteryzuje nie tylko dojrzałe podejście do kwestii społecznej odpowiedzialności i rozwoju zrównoważonego, ale również wysoka jakość danych sprawozdawczych, co pozwala inwestorom na podejmowanie decyzji w oparciu o konkretne informacje. Najlepszym punktem odniesienia są oczywiście firmy, które w indeksie notowane są od kilku edycji. Umacnia to ich pozycję, a przede wszystkim pokazuje ugruntowane i stabilne podejście do CSR. Projekt, jakim był RESPECT Index, pokazał, że w polskiej gospodarce jest miejsce na inwestycje, które obok wymiaru biznesowego charakteryzują również wysokie standardy społeczne i środowiskowe.

Inwestorzy to jedna z kluczowych grup interesariuszy, które mają swój ważny wkład w sukces rynkowy. To z tego powodu budowanie relacji z inwestorami ma tak istotne znaczenie dla stabilności systemu zarządzania. Oczekują oni od organizacji rzetelnych informacji oraz podejmowania decyzji, których rezultatem będzie wzrost wartości przedsiębiorstwa. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, PGE prowadzi szereg działań, których celem jest budowanie przejrzystej i społecznie odpowiedzialnej organizacji. PGE w ramach budowania relacji z inwestorami prowadzi sprawozdawczość pozafinansową, która pokazuje obraz funkcjonowania spółki z perspektywy rozwoju zrównoważonego. Dla inwestora, który chce zainwestować posiadany kapitał w przedsiębiorstwo myślące w sposób strategiczny, identyfikujące możliwe ryzyka, podejście PGE jest ważnym czynnikiem decyzyjnym.

album biznes ktory zmienia swiat okladkaWięcej informacji i komentarze eksperckie do artykułu znajdują się w naszej jubileuszowej publikacji „Biznes, który zmienia świat”

Autorzy

Marta Karwacka

Marta Karwacka

Dr Marta Karwacka. Zajmuje się rozwijaniem w Polsce dyskursu wokół problematyki społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), na gruncie akademickim i praktycznym. Za swoją rozprawę doktorską na temat współpracy przedsiębiorstw z organizacjami pozarządowymi w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu otrzymała pierwszą nagrodę w VIII edycji konkursu VERBA VERITATIS.

Autorka i współautorka kilkunastu artykułów oraz indywidualnych i zespołowych badań poświęconych problematyce CSR. Uczestniczyła w pracach grup roboczych w Zespole ds. Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw funkcjonującym przy Ministerstwie Gospodarki. Jest rekomendowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) ekspertem ds. CSR. W ramach współpracy z firmą GoodBrand&Company/ Better pracowała dla takich Klientów jak: TK Maxx, KGHM, Kruszwica, PGNiG, Nestle, Henkel Polska, Grupa Żywiec, Fundacja Fundusz Współpracy. Redaguje branżowy dodatek do Rzeczpospolitej „Kompendium CSR”, wykłada na prywatnych uczelniach (Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, WSB w Toruniu, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tischnera).