Artykuł ekspercki

Obecna dekada to punkt zwrotny w ochronie przyrody

21 maja 2021
Artykuł Evy Zabey, dyrektor wykonawczej Business For Nature, ukazał się w 19. edycji Raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki”. Raport do pobrania tutaj >>

Z perspektywy ewolucji dekada to zaledwie okamgnienie. Tym bardziej szybkie zanikanie bioróżnorodności w ciągu ostatnich dziesięciu lat wzbudza głęboki niepokój. Nasze lasy się kurczą, rafy koralowe umierają, a oceany zapełniają się plastikiem. Nie tak miało być. Wszystko wskazywało na to, że lata 2010‒2020 przejdą do historii jako „dekada różnorodności biologicznej”, a narody świata opowiedzą się za ambitnym planem działania określonym na początku tejże dekady w trakcie konferencji w Aichi w Konwencji Narodów Zjednoczonych o różnorodności biologicznej.

Na szczęście nie jest jeszcze za późno, aby odwrócić bieg wydarzeń. Mimo że obecnie znajdujemy się w punkcie krytycznym, jeśli chodzi o stan środowiska, to jednak ochrona – a nawet regeneracja – istniejących zasobów jest jeszcze możliwa, a w niektórych miejscach już realizowana. Przy odpowiednim zaangażowaniu politycznym i społecznym możliwe jest stworzenie świata „korzystnego dla przyrody” (nature-positive), w którym człowiek daje więcej niż bierze.

Rośnie świadomość społeczna stanu zagrożenia, w jakim znajduje się świat przyrody. Jak pokazuje dokument „Living Planet Report” przygotowany przez organizację WWF, w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat populacja dzikich zwierząt zmniejszyła się o 2/3 w wyniku niszczenia środowiska. W związku z tym nasila się presja społeczna, by działać.

Znalazło to odzwierciedlenie w pakietach naprawczych wprowadzanych przez rządy poszczególnych państw: Pakistan zatrudnił bezrobotnych do sadzenia drzew, a Indie przeznaczyły 780 milionów dolarów amerykańskich na program zalesiania. W Europie wdrażany jest plan naprawy Next Generation EU (stanowiący Europejski Instrument na rzecz Odbudowy) o wartości 750 miliardów euro, z czego 30% będzie przeznaczone na inicjatywy ekologiczne. Umowa ta zawiera zobowiązanie do zmniejszenia zanieczyszczenia chemicznego poprzez zwiększenie udziału upraw ekologicznych o 25%.

Co ważne, sektor biznesowy również w zauważalny sposób angażuje się i wspiera projekty na rzecz ochrony przyrody, wychodząc naprzeciw nowym wyzwaniom. Z danych, którymi dysponujemy jako koalicja Business for Nature, wynika, że co najmniej 530 dużych firm zobowiązało się do realizacji ambitnych celów w ustalonych terminach, aby przeciwdziałać utracie zasobów środowiskowych. Przeszło dwukrotnie więcej firm podejmuje inicjatywy na rzecz zmniejszenia negatywnego wpływu swojej działalności na środowisko, inwestując w ochronę i odbudowę zasobów przyrody oraz zwiększając produkcję artykułów i technologii, które są bardziej przyjazne środowisku.

Każda z tych setek instytucji, niezależnie od jej moralnego lub etycznego stosunku do kwestii środowiskowych, uznaje ochronę przyrody za ekonomicznie uzasadnioną. Myślący perspektywicznie właściciele firm dobrze rozumieją, że bez ochrony przyrody nie jest możliwe zapewnienie takich warunków, w których społeczeństwa, gospodarki i przedsiębiorstwa mogą się zdrowo i prężnie rozwijać, wykazując przy tym odporność na kryzysy. Wprawdzie żywność, którą spożywamy, oraz ubrania, które nosimy, wytwarzają firmy, w rzeczywistości jednak tych cennych zasobów każdemu z nas dostarczają lasy, rzeki, oceany i gleby. Dane liczbowe pokazują czarno na białym niepokojący obraz sytuacji. WWF szacuje, że wskutek nieustannego niszczenia różnorodności sektor biznesu w ciągu następnych trzydziestu lat zostanie obciążony kosztami rzędu 8 bilionów funtów sterlingów.

Istnieje też pozytywna strona całej tej sytuacji. Dbanie o naturę jest ekonomicznie uzasadnionym działaniem i daje realną możliwość lepszej odbudowy (build back better). Światowe Forum Ekonomiczne szacuje, że inwestowanie w rozwiązania korzystne dla przyrody może przyczynić się do powstania 395 milionów nowych miejsc pracy do 2030 roku.

Poszczególne przedsiębiorstwa – bez względu na ich wielkość czy poziom zaangażowania – dysponują jedynie ograniczonymi możliwościami, jeśli chodzi o przeciwdziałanie utracie zasobów przyrodniczych. Prawdziwa zmiana wymaga zatem przedefiniowania ogólnych reguł gry, tak aby zanieczyszczających karać, a działania proekologiczne wynagradzać.

Ustalanie tych zasad leży w gestii rządów poszczególnych państw, toteż koalicja Business for Nature namawia firmy, aby wywierały presję na polityków, by ci przeciwdziałali utracie zasobów przyrodniczych poprzez wdrażanie odpowiednich zasad i procedur. Kampania Nature is Everyone’s Business (Przyroda to sprawa każdego z nas) uzyskała już wsparcie ze strony ponad sześciuset firm z całego świata, które łącznie wpłaciły 4,1 biliona dolarów amerykańskich. Jeszcze nie jest za późno, by nas wesprzeć. Zarejestruj się >>

Kolejna dekada wyznacza punkt zwrotny w procesie ochrony przyrody i różnorodności biologicznej. Będzie trwała zaledwie okamgnienie. Epidemia wywołana wirusem COVID-19 obnażyła słabość naszych systemów. Uprzytomniła nam również, że wspólne działania i wielostronna współpraca są kluczem do rozwiązywania problemów.

***

Forum Odpowiedzialnego Biznesu od 2020 roku należy do międzynarodowej koalicji Business for Nature, zrzeszającej firmy i organizacje z całego świata, które poprzez swoje działania na rzecz ochrony bioróżnorodności chcą wywierać wpływ na wzmocnienie zaangażowania rządów do aktywności w tym zakresie.

Także Wasza firma, jeśli bliskie są jej powyższe stwierdzenia,może przyłączyć się do Wezwania do działania (Call to Action) zainicjowanego przez koalicję Business for Nature. To pierwsza tego typu akcja, w której udział wzięło tak liczne grono firm z całego świata. Wśród nich są również Partnerzy Forum Odpowiedzialnego Biznesu: Carrefour Polska oraz L’Oreal Polska (L’Oreal Poland and Baltic HUB, L’Oreal Warsaw Plant). Pełna lista firm, które podpisały się pod Call to Action i formularz dla firm znajduje się tutaj >>

Zachęcamy więc biznes w Polsce do przyłączenia się do apelu o wzmocnienie działań rządów na rzecz ochrony bioróżnorodności!

Więcej o inicjatywie na stronie businessfornature.org >>

Autorzy

Eva Zabey

Eva Zabey

Dyrektor wykonawcza Business For Nature. Bio dostępne na stronie WEF >>