Artykuł ekspercki

Jaka jest rola współczesnych liderów i liderek biznesu?

14 grudnia 2019
Artykuł pochodzi z publikacji „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2018. Dobre praktyki” wydanej przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu w marcu 2019 roku.

Współczesny świat potrzebuje mądrego, odpowiedzialnego i zrównoważonego przywództwa oraz liderów, których rolą jest współtworzenie rzeczywistości. Określenie tego, kim jest lider i jakich umiejętności potrzebuje, jest niezwykle pomocne w zdefiniowaniu jego roli.

Jestem coraz bardziej przekonana, że w dobie postępujących zmian technologicznych, socjologicznych oraz niezwykłej różnorodności na wielu płaszczyznach – dzisiejsi liderzy muszą być niezwykle kosmopolityczni i muszą przyjąć na siebie rolę integratora zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Jedną z najważniejszych ich cech jest umiejętne zarządzanie zróżnicowaniem istniejącym pomiędzy organizacjami, obszarami oraz kulturami. Obecnie obserwujemy kryzys tradycyjnego modelu przywództwa opartego na piramidzie hierarchii, która coraz częściej ustępuje miejsca przywództwu włączającemu. To z kolei ma ogromny wpływ przede wszystkim na zarządzanie i na struktury firmy, bo struktura hierarchiczna, oparta na ściśle przypisanych funkcjach i zakresach odpowiedzialności, odchodzi do lamusa. Widzimy coraz większą wielozadaniowość (pełnienie różnych funkcji, przenikanie się dyscyplin i wymianę informacji), która jest teraz podstawą funkcjonowania ludzi w społeczeństwie, jak również – co zrozumiałe – w przedsiębiorstwie.

Coraz bardziej zaczynają się liczyć postawa i tak zwane umiejętności miękkie. Coraz bliżej nam do modelu opartego na wartościach, gdzie ma znaczenie to, że lider potrafi zbudować pewną platformę porozumienia, pełnić rolę mentora, osoby inspirującej i włączającej. W przypadku modelu hierarchicznego lider stoi na szczycie piramidy i dysponuje przede wszystkim informacją oraz wiedzą niedostępną dla innych. Myślę, że jeżeli obecnie ktoś próbuje w taki sposób budować swoją pozycję, to popełnia fundamentalny błąd, i to nie tylko zawodowy, ale także osobisty. Jedną z decydujących cech lidera, a wręcz najważniejszą zasadą przywództwa – jest autentyczność. Ponadto wymieniłabym umiejętność inspirowania innych, zarażania ich optymizmem i zainteresowania własną wizją. W nowym, włączającym modelu przywództwa bycie liderem reżyserem oraz współkreatorem jest najistotniejsze.

Prawdziwy lider to ten, który szanuje, docenia, ufa i daje swobodę działania. Model włączający to współtworzenie z zespołem firmy (organizacji) opartej na wartościach, spośród których wymieniłabym dwie najważniejsze: zaufanie i odpowiedzialność. Istotne jest dla mnie postępowanie etyczne, spójność deklaracji z czynami. Otwartość i szczerość w relacjach. Mówiąc o roli lidera, skupiłabym się na kilku podstawowych działaniach: współczesny lider to człowiek o szerokich horyzontach, wizjoner, doceniający innych, influencer, przewodzący i wprowadzający zmiany.

Dzieli się wizją w sposób zrozumiały i z pasją, słuchając po drodze opinii innych. Słuchanie i komunikowanie się należy do kluczowych umiejętności lidera, a wprowadzanie wizji w system organizacji to odpowiedzialna rola.

To mentor i mentee w jednej osobie, będący w nieustannym dialogu ze swoimi współpracownikami. Mądry, świadomy i odpowiedzialny inspirator, który wie, że wszelkie zmiany w innych ludziach wynikają z obserwacji tego, który te zmiany wprowadza, czyli daje przykład.

Rolą współczesnego lidera w dzisiejszych czasach jest jeszcze jedno: bycie ekspertem w tematach społecznych, nie tylko w kontekście potrzeb interesariuszy. To wymaga budowania silnych relacji, identyfikowania ryzyk i szans, dostrzegania wartości w uwrażliwianiu biznesu na potrzeby społeczne.

W organizacji takiej jak Forum Odpowiedzialnego Biznesu na co dzień mamy do czynienia z odpowiedzialnymi i mądrymi liderami reprezentującymi firmy z różnych obszarów biznesowych. To, co nas łączy, to widzenie świata poprzez pryzmat odpowiedzialności rozumianej jako przyczyna i skutek. Rozwój nie tylko w osobistym wymiarze, ale w kontekście inspirowania i dzielenia się wiedzą. Przekładanie teorii na mądrą praktykę. Dlatego w kwietniu 2018 roku postanowiłam zainspirować innych i powołać Radę Odpowiedzialnego Przywództwa, która jest odpowiedzią na potrzeby osób na co dzień zajmujących się społeczną odpowiedzialnością biznesu, poszukujących wsparcia na najwyższym poziomie zarządzania fi rmami. Ideą Rady jest wzmacnianie wśród liderów potrzeby upowszechniania społecznej odpowiedzialności biznesu i odpowiedzialnego przywództwa, poszerzanie wiedzy członków Rady w tym obszarze oraz wprowadzenie do debaty publicznej w Polsce głosów CEO, przekonanych o wartości idei zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu.

Rada jest ilustracją przyświecającej nam idei: „Forum Odpowiedzialnego Biznesu łączy ludzi, którzy zmieniają biznes”.

Autorzy

Dominika Bettman

Dominika Bettman