Artykuł ekspercki

Jak przeżyć cięcia budżetowe: zrób więcej CSR mając mniej środków

17 marca 2009
Artykuł autorstwa Douga Cahna i Patricka Neytsa z Ethical Corporation ukazał się w listopadzie 2008. Tekst przetłumaczyła Karolina Szlasa, Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Doug Cahn i Patrick Neyts przedstawiają siedem kroków dla tych marek, które chcą zyskać większą wartość z działań CSR w czasach kryzysu.

Niewiele jest bardziej uciążliwych momentów w życiu dyrektora, niż ten, w którym dyrektor finansowy oznajmia: ‘w trudnych czasach finansowych wszystkie departamenty muszą ponieść koszty’. Przy dzisiejszym stanie gospodarki takie słowa nie powinny dziwić. Marki i sprzedawcy mają trudność z doborem odpowiednich zachowań na niepewnym rynku, w trakcie najpowszechniejszego kryzysu gospodarczego od czasów Wielkiej Depresji. Zaufanie konsumentów uległo zachwianiu, a przyszłość stała się niepewna. Rozważni dyrektorzy będą z pewnością dostosowywać wydatki do poziomu przychodów, aby wypracować zysk. Programy z zakresu odpowiedzialnego biznesu nie umkną cięciom budżetu.

Natomiast konsumenci domagają się więcej. Kierują do firm prośby o dostarczenie informacji na temat etyki, zarządzania, bezpieczeństwa produktu i warunków pracy w ich łańcuchach dostaw. Od firm wymaga się również wzięcia odpowiedzialności za warunki, w jakich powstają surowce do produkcji: sprzedawcy ubrań muszą mieć świadomość na temat pracy dzieci na polach bawełny w Uzbekistanie, a sprzedawcy telefonów komórkowych muszą martwić się o kopalnie kobaltu.

Czy można realizować takie programy odpowiedzialnego biznesu, które mogą ‘zrobić więcej za mniej’? Czy cięcia kosztów skazują inicjatywy CSR na utratę integralności? Sposób, w jaki profesjonaliści projektujący działania odpowiedzialnego biznesu zmierzą się z cięciem wydatków, odpowie na pytanie jak daleko zaszliśmy.

Jeżeli masz do dyspozycji mniej zasobów, weź pod uwagę następujące możliwości:

1. Przegrupuj priorytety. Stwórz grupę menedżerów posiadających interdyscyplinarne doświadczenia, która zajmie się przegrupowaniem priorytetów odpowiedzialnego biznesu firmy w czasach kryzysu, ukierunkowując go na zapewnienie korzyści możliwie największej grupie interesariuszy. Skorygowane priorytety, które zostaną dogłębnie zweryfikowane, ukierunkują zasoby, podołają oczekiwaniom i stworzą efektywność operacyjną.

2. Zachowaj wewnętrzną odpowiedzialność. Włączanie funkcji spójności korporacyjnej do głównej działalności biznesowej może zredukować wydatki, a także może pomóc w zachowaniu integralności procesu podejmowania decyzji dotyczących odpowiedzialnego biznesu. Stwórz wewnętrzny protokół, który będzie pomagał w rozwiązywaniu sporów pomiędzy menedżerami ds. odpowiedzialnego biznesu, a menedżerami innych działów firmy. Prawidłowo zdefiniowany i zaawansowany proces rozwiązywania konfliktów sprawi, że zobowiązania odpowiedzialnego biznesu staną się niezbędne w dodawaniu krótko- i długo-terminowych wartości, i nie będą jedynie luksusem na lepsze czasy.

3. Zmień sposób nadzorowania. Przestań używać ograniczonych zasobów w celu przeprowadzenia rutynowej oceny fabryki, farmy lub dokonania innej społecznej lub środowiskowej oceny. Główne obszary nieprzestrzegania zasad są dobrze znane na całym świecie. Zredukuj koszty nadzoru poprzez ograniczenie zakresu audytu i skup się na usprawnieniu społecznych i środowiskowych warunków współpracy z dostawcami. Wpłynie to pozytywnie na poziom zysków osiąganych przez dostawców.

Programy zgodności z przepisami, które skupiają się na znalezieniu winy i wymuszeniu poprawy prowadzą do zaklętego koła ukrytych problemów i powtarzania monitoringu. W rezultacie otrzymamy podwyższone koszty dla wszystkich – fenomen, który obserwujemy już od paru lat. Zacznij więc pracować z dostawcami w regionie, aby znaleźć strukturalne rozwiązania, które przyniosą korzyści dla przemysłu w sposób systematyczny i na zasadzie współpracy. Sposoby działań, przy tworzeniu których nie brano pod uwagę konsekwencji dokonywania przez firmę zakupów poprzez łańcuch dostawców, prowadzą do niskiego przestrzegania zasad i do wzmożonych kosztów.

4. Skoncentruj się na koszcie całkowitym. Wiele kosztów przedsiębiorstwa jest ukrytych w ogólnym podejściu firmy do odpowiedzialnego biznesu. Zanalizuj swój łańcuch dostawców (np. liczbę dostawców, ich zaangażowanie i umiejętność wprowadzania wymogów) w celu utrzymania stałego łańcucha z długoterminowymi partnerami. Zmiana dostawców nieodłącznie prowadzi do zwiększonego czasu pracy, podróży i innych kosztów. Zanalizowanie rzeczywistych kosztów współpracy z dostawcami może w łatwy sposób zaowocować zmianami, które korzystnie wpłyną na efektywność programów odpowiedzialnego biznesu.

5. Współpracuj. Odpowiedzialny biznes rozwinął ostatnio ciekawą koncepcję korzyści płynących z połączenia wysiłków marek i sprzedawców w zarządzaniu warunkami w miejscu pracy w łańcuchu dostawców. Dzięki wspólnie opracowanym inicjatywom, jak np. Fair Factories Clearinghouse, firmy mogą dzielić się jawnymi danymi na temat społecznych i środowiskowych warunków w fabrykach. Koncepcja współpracy dostarcza oczywiste możliwości oszczędności. Im więcej firm angażuje się we współpracę, tym większe są korzyści dla poszczególnych firm.

Dzielenie się danymi pomaga dostawcom skoncentrować ograniczone zasoby na koniecznych usprawnieniach, zamiast skupiać się na nieproduktywnych audytach. Trudności związane z audytem zostały zauważone dawno temu; teraz nadszedł czas dla marek i sprzedawców, aby rozwinąć się w kierunku opartego na współpracy, wspólnego i bardziej efektywnego systemu społecznej i środowiskowej oceny.

6. Pozostań przejrzysty. W tych czasach, chowanie się w skorupie poprzez redukowanie przejrzystości firmy nie zwiększy zaufania wobec kluczowych interesariuszy. Transparentność jest kluczowym komponentem każdego wiarygodnego programu odpowiedzialnego biznesu. Obetnij koszty poprzez wyeliminowanie papierowej wersji raportu odpowiedzialności społecznej firmy i zastąp ją jasnymi i zwięzłymi komunikatami na stronie internetowej. Zaoszczędzisz pieniądze i drzewa, zachowując wiarygodność wobec interesariuszy.

7. Zawrzyj analizę oddziaływania. Wiele inicjatyw odpowiedzialnego biznesu koncentruje się na zarządzaniu ryzykiem, pomijając ich pozytywne oddziaływanie na całe środowisko biznesowe. W czasach trudności finansowych pojawiają się nadzwyczajne możliwości pracy nad alternatywnymi procesami i produktami biznesowymi. Włączanie perspektywy odpowiedzialnego biznesu w początkowych fazach tych procesów (np. design produktu, praktyki zaopatrzeniowe, redukcja oddziaływania na środowisko) będzie prowadzić do krótko- i długo-terminowych korzyści.

W tych trudnych czasach, wykorzystanie tych i innych rad pomoże firmom w zachowaniu istoty i pokazaniu sedna wartości ich zobowiązań odpowiedzialnego biznesu. Wierzymy, iż obecny kryzys finansowy daje możliwość przekształcenia inicjatyw odpowiedzialnego biznesu z zarządzania przestrzeganiem zasad i ryzykiem w prawdziwy rdzeń funkcji biznesu.

Jeżeli marki odniosą sukces, to nie tylko uchronią w ten sposób swój „mandat” do działania w krótkim okresie, ale pokażą również istotę odpowiedzialnego biznesu w procesie budowania trwałych przedsiębiorstw. Doug Cahn i Patrick Neyts doradzają firmom i organizacjom pozarządowym w zakresie odpowiedzialnego biznesu.

Autorzy

Karolina Szlasa