Artykuł ekspercki

#CSRwPL2020

29 kwietnia 2021
Artykuł ukazał się w 19. edycji Raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki”

CSR-owy  2020 rok rozpoczął się zwyczajnie, z perspektywy czasu – beztrosko: od ogłoszenia naboru artykułów na temat odpowiedzialnego biznesu do Konkursu Pióro Odpowiedzialności, a także finału naboru praktyk do kolejnej edycji niniejszego Raportu i corocznych analiz przewidujących najważniejsze trendy na nadchodzące dwanaście miesięcy.

Rok 2020 był szczególny dla Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Obchodziliśmy w tym czasie 20-lecie istnienia organizacji oraz partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju w Polsce. W ramach obchodów ukazała się publikacja „Wartość biznesu – biznes oparty na wartościach. Jubileusz z pandemią w tle” obrazująca rozwój koncepcji CSR w Polsce na przełomie ostatnich dwóch dekad. Jubileusz to też sposobność do spojrzenia na zmiany, stąd trzecia edycja badania „Menedżerowie CSR”. Dodatkową wartość stanowiły podcasty i panele dyskusyjne pod hasłem „Efekt motyla i problemy »splątane« – jak być odpowiedzialnym w obliczu niepewności”.  Partnerem jubileuszu została firma LPP.

Różnorodność i miejsce pracy w dobie pandemii

W styczniu 2020 roku odbył się, siódmy już, Kongres Różnorodności. Na wydarzenie pod hasłem „FIXING TOMORROW WITH DIVERSITY – czyli jak budować kapitał społeczny dzięki różnorodności” zapraszali organizatorzy: Henkel Polska oraz firma BETTER.  Z początkiem roku Forum Odpowiedzialnego Biznesu ogłosiło także nabór do drugiej edycji Diversity & Inclusion Rating. Skład zestawienia przygotowywanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu i firmę Deloitte Polska poznaliśmy podczas Miesiąca Różnorodności, trwającego przez cały maj w Karcie Różnorodności. Wśród liderów zarządzania różnorodnością znalazły się Bank BPH, BNP Paribas Bank Polska, Citi w Polsce, ING Bank Śląski, NatWest Poland oraz Pfizer Polska.

Tematowi różnorodności w miejscu pracy poświęcono także lutowe spotkanie Rady Odpowiedzialnego Przywództwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu, którego gościem specjalnym była prof. Małgorzata Fuszara – prawniczka i socjolożka specjalizująca się między innymi w zagadnieniach związanych z socjologią polityki i gender studies. Efektem spotkania było przyjęcie szóstej Rekomendacji Rady, dotyczącej budowania organizacji opartych na różnorodności i kulturze włączania. W czerwcu prace przy Radzie rozpoczął Zespół Ekspertów i Ekspertek. W jego skład wchodzą przedstawiciele świata nauki, sztuki, świata mediów i organizacji pozarządowych.

Szybko przekonaliśmy się jednak, że będzie to rok inny niż wszystkie, a my – pracownicy, pracodawcy, klienci, lokalne społeczności – bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy świata odpowiedzialnych firm. W związku z pojawieniem się w Polsce pierwszych przypadków COVID-19 firmy podjęły działania minimalizujące ryzyko zachorowań wśród pracowników, ale także zainicjowały pomoc interesariuszom zewnętrznym. Napływające do Forum Odpowiedzialnego Biznesu informacje prasowe z dnia na dzień zmieniły swój charakter. Reakcje firm na pandemię prezentujemy w utworzonej na portalu Odpowiedzialnybiznes.pl sekcji „Biznes w odpowiedzi na COVID-19”. Znalazły się tam zarówno przykłady wsparcia materialnego dla szpitali oraz szkół, jak i inicjatywy realizowane z myślą o wspieraniu i ochronie pracowników.

Badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu „Koronawirus – opinie Polaków i ocena działań”, zrealizowane w pierwszych tygodniach pandemii w Polsce, pokazało, że aż 77% pracodawców podjęło dodatkowe działania na rzecz swoich pracowników. Jednym z nich było wprowadzenie pracy zdalnej tam, gdzie było to możliwe. W ramach akcji #BiznesReagujeOdpowiedzialnie czołowi menedżerowie, prezesi i prezeski przedstawili kontekst zmian i wyzwań, przed jakimi stanęli w obliczu pandemii. Forum Odpowiedzialnego Biznesu opublikowało kilkanaście wywiadów, w których udział wzięły m.in.: CCC, Coca-Cola HBC, Grupa Lotos, LPP, Sanofi Polska, Siemens Polska, Grupa Veolia, Deloitte Polska, Carrefour, Provident Polska, Stena Recycling, BNP Paribas Bank Polska i IKEA Retail.

Koordynowany w Polsce przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu transeuropejski projekt Upskill 4 Future również szczególnie wpisuje się w aktualną sytuację gospodarczą, a docelowo ma sprawić, by inkluzywna transformacja zawodowa stała się nowym standardem w europejskich przedsiębiorstwach. W projekcie udział biorą partnerzy Forum Odpowiedzialnego Biznesu: BNP Paribas Bank Polska, Castorama Polska, Carrefour, Ergo HESTIA, Orange Polska, Polpharma, Rossmann SD, Grupa Veolia w Polsce, i Grupa Velux.

Na skutek wybuchu pandemii zaczęliśmy spotykać się, ale także organizować wydarzenia, szkolić, a nawet świętować online. Życie wyłącznie przed ekranem monitora i konieczność zorganizowania pracy na nowo okazały się dla wielu trudnym doświadczeniem. By w tym czasie wspomóc pracowników i pracownice firm, Forum Odpowiedzialnego Biznesu zorganizowało cykl webinarów z udziałem psycholożki Ewy Woydyłło-Osiatyńskiej, który realizowaliśmy przez kilka miesięcy.

Środowisko – już nie w tle (innych tematów)

Bardzo szybko podjęliśmy decyzję o przeniesieniu 8. Targów CSR na jesień. Jednak wkrótce stanęliśmy przed wyzwaniem przeorganizowania półtorarocznej pracy nad największym wydarzeniem stacjonarnym w Polsce dotyczącym CSR w event hybrydowy w formule online. W październiku 2020 roku przetarliśmy szlaki, organizując pierwsze tego typu targi, łączące trzy różne formy interakcji: konferencję online (zaproszeni goście pojawiali się w studiu, ale także łączyli się z nami zdalnie), wirtualne stoiska targowe oraz networking przy „gorących” stolikach. Pięciodniowe wydarzenie okazało się sukcesem. Partnerami ósmej edycji zostali: Jeronimo Martins Polska, Siemens, Ergo HESTIA i Europejski Korpus Solidarności.

Targi nie bez przyczyny upłynęły pod hasłem „Środowisko! Biznesowe i naturalne”. Wciąż palącym – i to dosłownie – tematem pozostają kwestie środowiskowe: zmiany klimatu, kryzys bioróżnorodności, powracające (a nawet ciągłe już) susze. Zmiany klimatu nieodłącznie wiążą się z zanikiem bioróżnorodności. Chcąc temu zapobiec, Koalicja Business for Nature, której członkiem jest Forum Odpowiedzialnego Biznesu, zainicjowała Call to Action dotyczące przeciwdziałania utracie bioróżnorodności. Firmy z całego świata, w tym także partnerzy Forum Odpowiedzialnego Biznesu, dołączyły do inicjatywy wzywającej rządzących do wspólnych, ambitnych działań na rzecz przyrody.

Dnia 10 września powołano Polski Pakt Plastikowy na rzecz gospodarki obiegu zamkniętego tworzyw sztucznych, który realizowany jest jako inicjatywa Kampanii 17 Celów. Projekt zakłada współpracę międzysektorową, a członkowie zobowiązują się do osiągnięcia sześciu celów strategicznych do 2025 roku. Pakt stanowi część globalnej sieci Plastics Pact i jest pierwszą taką inicjatywą w Europie Środkowo-Wschodniej.

Raportowanie niefinansowe

Wiele działo się w  kwestiach raportowania niefinansowego. Przyjęte zostały „ramy ułatwiające zrównoważone inwestycje” (czyli tak zwana taksonomia). W kontekście zrównoważonego rozwoju jest to zestaw kryteriów, których spełnienie oznacza, że daną działalność można uznać za zrównoważoną pod względem środowiskowym.

Trwały też przygotowania do stosowania SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation), przepisów dotyczących ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych. Są one stosowane od 10 marca 2021 roku. W 2020 roku odbywały się również konsultacje dotyczące zmian w dyrektywie o obowiązkach ujawniania informacji niefinansowych, których ostateczne propozycje mają być ogłoszone przez Komisję Europejską w kwietniu 2021 roku. Trwały także prace nad jednolitym dla całej Unii Europejskiej standardem raportowania niefinansowego. Działania przygotowawcze prowadziła w tym obszarze Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG).

 Zwykła praca w niezwykłych czasach

Chcąc podsumować 5-lecie ogłoszenia przez Organizację Narodów Zjednoczonych Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ, w 2020 roku Forum Odpowiedzialnego Biznesu zainicjowało kampanię informacyjną poświęconą Agendzie 2030. W kolejnych tygodniach poszukiwaliśmy odpowiedzi na to, co już udało się osiągnąć w ramach realizacji Celów, jakie inicjatywy zostały podjęte przez biznes, czy i na jakie wyzwania udało się już odpowiedzieć. Realizacji Celów SDG dotyczyła także styczniowa konferencja w Ministerstwie Rozwoju, organizowana przez CSR Consulting pod hasłem „Biznes na rzecz Agendy 2030 w Polsce – wyzwania i rozwiązania”. Podczas tego dorocznego wydarzenia podsumowano działania rządu oraz biznesu na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju w Polsce w roku 2019 i ogłoszono plany na przyszłość.

Miniony rok nie spowolnił pracy grup roboczych Zespołu do spraw Zrównoważonego Rozwoju i Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw przy Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej. Efekty działania grup to: wydanie poradników „Praca przymusowa. Poradnik: jak ją rozpoznać i jej przeciwdziałać” oraz „Przewodnik CSR po bezpiecznym i zrównoważonym środowisku pracy”  (Grupa ds. relacji z osobami świadczącymi pracę); cykl bezpłatnych warsztatów regionalnych dla małych i średnich przedsiębiorstw w pięciu miastach w Polsce (Grupa ds. innowacji dla zrównoważonego rozwoju i CSR); publikacja „Katalogu dobrych praktyk społecznej odpowiedzialności uczelni w dobie COVID-19” (Grupa ds. Społecznej Odpowiedzialności Uczelni); przygotowanie przewodnika dla administracji centralnej „Zrównoważony rozwój i społeczna odpowiedzialność organizacji” (Grupa ds. Społecznej Odpowiedzialności Administracji); ukazanie się broszury z cyklu zrównoważona konsumpcja pt. „Zrównoważone budownictwo” (Grupa ds. konsumenckich).

W efekcie dwuletnich działań firmy BETTER, z końcem 2020 roku został zorganizowany pierwszy w Polsce B Corp Summit “Feel The People, Feel The Planet”. Ruch B Corp to certyfikacja oparta na szczegółowej weryfikacji sposobu funkcjonowania firmy w odniesieniu do wszystkich interesariuszy oraz jej otoczenia. W tej chwili w Polsce już siedem firm uzyskało certyfikację przyznawaną przez organizację pozarządową B Lab.

Korzystając z obchodów 35. rocznicy Międzynarodowego Dnia Wolontariusza podczas VIII konferencji Koalicji Liderzy Pro Bono, 1 grudnia zainaugurowano Kartę Zasad Wolontariatu Pracowniczego. Dokument zawiera gotowe wskazówki i rozwiązania, opis korzyści dla pracodawcy i pracownika oraz elementarne zasady, pomocne we wdrażaniu i rozwijaniu wolontariatu pracowniczego.

Rok 2020 był czasem zmian także w strukturach organizacji. Członkowie Stowarzyszenia Forum Odpowiedzialnego Biznesu powołali na trzyletnią kadencję nową prezeskę, Marzenę Strzelczak, która jest związana z organizacją od 2014 roku. Na lata 2020–2023 powołany został również nowy Zarząd, w skład którego weszły: Marzena Strzelczak, Joanna Erdman, Monika Kulik, Irena Pichola, Izabela Rakuć-Kochaniak, Patrycja Rogowska-Tomaszycka oraz Katarzyna Teter.

Zamknęliśmy rok z nadzieją i poczuciem, że był sprawdzianem odpowiedzialności. Początkowo wszyscy widzieliśmy wprowadzone ograniczenia w perspektywie kilku tygodni, najwyżej miesięcy. Ci z nas, którzy mają taką możliwość (to jedynie około 1/5 pracujących w Polsce), rozwinęli nowe umiejętności związane z pracą i funkcjonowaniem w wirtualnym świecie. W tym czasie praca zdalna z pożądanego benefitu zamieniła się w konieczność. Nadal i pewnie jeszcze długo będziemy uczyć się, jak lepiej pracować i żyć w tej formule. Cieszyć może odczarowanie „ludzkiego” elementu w biznesie, powrót do takich pojęć, jak empatia i wspólnotowość. To pozytywne skutki trudnego roku 2020 i o tym jest ten raport – biznes potrafi w obliczu kryzysu reagować odpowiedzialnie.

Pobierz #Raport2020 >>

Autorzy

Marta Górska

Marta Górska

W Forum Odpowiedzialnego Biznesu pracowała od marca 2015 do sierpnia 2022. Zajmowała się zarządzaniem projektami i organizacją wydarzeń dotyczących zrównoważonego rozwoju, m.in.  Targów CSR.

Dołączyła do zespołu FOB w marcu 2015 wspierając Program Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Kierowała realizacją programu edukacyjnego Liga Odpowiedzialnego Biznesu oraz pierwszego w Polsce hackathonu dot. Celów Zrównoważonego Rozwoju – #SustainHack.

Wcześniejsze doświadczenie zdobywała w Orange Polska w Dziale Rekrutacji i Rozwoju. W latach 2011 – 2012 była Ambasadorką CSR Ligi Odpowiedzialnego Biznesu. Absolwentka Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy, gdzie działała w wielu organizacjach studenckich oraz Kołach Naukowych. Przez kilka lat aktywnie uczestniczyła również w działaniach Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości.

Wolne chwile przeznacza na pasje związane z gitarą i ecodesing.

Tadeusz Joniewicz

Tadeusz Joniewicz

Pracował w FOB od maja 2017 r. do grudnia 2021r. jako ekspert ds. raportowania niefinansowego i zrównoważonego rozwoju, odpowiadał za realizację badań i promocję Celów Zrównoważonego Rozwoju. Koordynował Konkurs Raporty Społeczne / Konkurs Raporty Zrównoważonego Rozwoju.

Ma doświadczenie w pracy w organizacjach strażniczych. Kierował projektami promującymi zrównoważone zamówienia publiczne i odpowiedzialne praktyki w łańcuchu dostaw sprzętu elektronicznego pracując w Fundacji CentrumCSR.PL. Współtworzył też ważne międzynarodowe wydarzenia organizowane przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Ukończył Nauki Polityczne i Studium Europy Wschodniej na Uniwersytecie Warszawskim. Jest przewodnikiem turystycznym po Bieszczadach i Beskidzie Niskim, przez wiele lat działał w Studenckim Kole Przewodników Beskidzkich w Warszawie.