Za co osoby z niepełnosprawnościami cenią swoją obecną pracę?

Jak wynika z najnowszego badania Fundacji Aktywizacja najbardziej za dobre relacje w pracy ze współpracownikami (4,43 pkt w skali 1-5), przełożonymi (4,8 pkt w skali 1-5) oraz klientami (4,32 pkt w skali 1-5). Pracownicy cenią sobie również obecnych pracodawców za zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zadbanie o ich szczególne potrzeby wynikające z sytuacji zdrowotnej. Z drugiej strony pracownicy z niepełnosprawnościami deklarują teraz mniejszą niż na początku roku satysfakcję z wynagrodzenia (3,2 pkt w skali 1-5), a także zdecydowanie mniejsze poczucie stabilności zatrudnienia wynagrodzenia (3,19 pkt w skali 1-5).

„Barometr skutecznej aktywizacji” jest badaniem, w którym poza obiektywnymi parametrami zatrudnienia monitorowanym dotychczas przez Fundację Aktywizacja (wysokość wynagrodzenia, stabilność zatrudnienia, rodzaj umowy itp.) osoby z niepełnosprawnościami pytane są o ocenę poszczególnych obszarów zatrudnienia. Ankietowani oceniają takie obszary, jak wynagrodzenie, dostęp do urlopu, BHP, potencjalne ryzyka dla zdrowia, satysfakcję z zatrudnienia, relacje w pracy oraz wpływ pracę na ich życie i aktywność społeczną. Jest to pierwsze takie badanie w Polsce – nikt do tej pory nie pochylił się nad tematem oceny pracy przez samych pracowników z niepełnosprawnościami. Dzięki wynikom tego badania będzie możliwe lepsze zrozumienie i poznanie perspektywy tej grupy osób oraz oceny swojej sytuacji zawodowej.

– Nasze badanie jest ważnym krokiem do podjęcia dyskusji na temat działań, jakie powinny być podejmowane w obszarze podniesienia jakości zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami. Obecnie dużo się mówi o wpływie pandemii koronawirusa na rynek pracy. Jego konsekwencje obserwujemy również w przypadku pracowników z niepełnosprawnościami. Mniejsza liczba umów o pracę, wzrost zatrudnienia na chronionym rynku pracy oraz zmniejszenie godzin pracy to bez wątpienia najbardziej wyraziste przejawy pogorszenia sytuacji zawodowej tej grupy w ostatnich miesiącach. Nie są to jednak wszystkie elementy istotne z perspektywy oceny sytuacji zawodowej tej grupy osób. W badaniach poświęconych pracy od zawsze brakowało nam danych do stworzenia pełniejszego obrazu, wychwycenia obszarów, o których nie mówi się w pierwszej kolejności w dyskusjach o procesie aktywizacji zawodowej oraz ocenianiu jej powodzenia. Odpowiedzią na tę lukę stanowi przygotowany przez nas Barometr. Dzięki niemu możemy systematycznie sprawdzać, jakie aspekty zatrudnienia są przez nich oceniane najlepiej, a jakie najsłabiej i jak to się zmienia w czasie. Jesteśmy przekonani, że w czasach rosnącej świadomości pracodawców dotyczącej znaczenia przemyślanej i dobrze wdrażanej polityki HR warto podjąć temat jakości zatrudnienia oferowanego pracownikom z niepełnosprawnościami. Mamy nadzieję, że Barometr skutecznej aktywizacji będzie pomocny w tych rozmowach – mówi Sylwia Daniłowska, Wiceprezeska Zarządu Fundacji Aktywizacja.

Jak wynika z przeprowadzonych dotychczas przez Fundację Aktywizacja dwóch edycji badań dotyczących sytuacji osób z niepełnosprawnościami w czasie pandemii koronawirusa wpłynęła ona negatywnie na jakość zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami. Potwierdzają to również najnowsze wyniki Barometru – pracujące osoby z niepełnosprawnościami biorące udział w badaniu gorzej oceniają obecnie stabilność swojego zatrudnienia niż jeszcze pół roku wcześniej. W styczniu i lutym 2020 roku poczucie stabilności zatrudnienia badanych wynosiło 4,1 punktu (w skali od 1-5, gdzie 1 to ocena najniższa, a 5 najwyższa), a w listopadzie spadło do 3,2 punktu. Ankietowani są również mniej zadowoleni z wysokości swojego wynagrodzenia. Na początku roku wskaźnik wynosił 3,70 punktów (w skali od 1-5), a obecnie 3,23 punktu. Pogorszeniu uległa również ogólna satysfakcja z obecnej pracy – 4,30 punktu w okresie styczeń-luty 2020 r. do 4,12 w październiku 2020 r.

Relacje w obecnym miejscu pracy z klientami, współpracownikami oraz przełożonymi są aspektami wysoko ocenianymi przez klientów z niepełnosprawnościami Fundacji Aktywizacja. Co ciekawe, ankietowani wskazują, że ich aktywność zawodowa poprawiła relacje z rodziną, najbliższymi, a także znajomymi i otoczeniem. Warto podkreślić, że dzięki pracy badani podejmują więcej aktywności dodatkowych i deklarują większą odwagę do poznawania nowych ludzi i miejsc. Ankietowani cenią sobie w pracy również swobodę finansową, która pozwala na realizację swoich pasji.

Stosunkowo nisko oceniany jest w porównaniu z innymi przez ankietowanych obszar dotyczący możliwości rozwoju kompetencji, autonomii i awansu. Uczestnicy badania nie oceniają wysoko możliwości rozwoju i awansu w obecnych miejscach pracy (2,77 pkt w skali 1-5), a także oferowanych przez pracodawcę szkoleń i zajęć doskonalących kompetencje odbywających się w trakcie pracy (2,65 pkt w skali 1-5). Co ciekawe, ankietowani stosunkowo wysoko oceniają samodzielność decydowania o sposobie wykonywania pracy (3,65 pkt w skali 1-5).

O badaniu „Barometr skutecznej aktywizacji”

Interaktywną grafikę przedstawiającą wyniki badania można zobaczyć na stronie internetowej Fundacji Aktywizacja tutaj >>. Wyniki będą aktualizowane co kwartał.

Barometr skutecznej aktywizacji to stały monitoring zatrudnienia realizowany wobec wszystkich osób z niepełnosprawnościami, które Fundacja Aktywizacja wsparła w podjęciu zatrudnienia. Dzięki zaangażowaniu specjalistek i specjalistów Fundacji Aktywizacja w całej Polsce w ostatnich 5-ciu latach Fundacja pomogła wejść na rynek pracy 3 961 osobom z niepełnosprawnościami.

W badaniu „Barometr skutecznej aktywizacji” realizowanym od sierpnia 2019 roku wykonano już 1566 ankiet. Badanie realizowane jest po 3 i 6-ciu miesiącach od podjęcia zatrudnienia. W grupie badanych po 6-ciu miesiącach od podjęcia zatrudnienia od początku realizacji badania udział wzięło 806 osób. W 2019 roku było to 400 osób, w okresie 1 stycznia-20 listopada 2020 roku 406 osób.

Każdy z poruszanych w badaniu obszarów jest oceniany w skali 1-5, gdzie 1 jest oceną najniższą, a 5 najwyższą.

W badaniu poddano analizie następujące obszary:

• Stabilność zatrudnienia,
• Warunki w pracy,
• Satysfakcja z pracy,
• Kompetencje i awans,
• Relacje społeczne,
• Relacje w pracy.

Każdy z nich obejmuje kilka szczegółowych zagadnień, z których każde zagadnienie oceniane jest odrębnie, a z łącznej sumy uzyskanych w danym obszarze punktów liczona jest średnia.

Źródło: aktywizacja.org.pl