Listki CSR rozdane po raz jedenasty

1 czerwca 2022

Tygodnik POLITYKA, firma doradcza Deloitte oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu już po raz 11 wyróżnili polskich liderów zrównoważonego rozwoju i ESG w ramach inicjatywy Listki CSR POLITYKI. Firmy biorące od lat udział w zestawieniu są dziś lepiej przygotowane i dostosowane do wymogów regulacyjnych związanych z zarządzaniem obszarem ESG (Environmental, Social and Governance), czyli środowiska naturalnego, społeczeństwa i ładu korporacyjnego.

Przez ostatnie lata zmienił się kontekst rynkowy zrównoważonego rozwoju. Niepewność gospodarcza i geopolityczna, kryzys klimatyczny, pandemia koronawirusa Covid-19 oraz wojna w Ukrainie ujawniły, jak ważne są zmiany i wprowadzanie odpowiedzialnych rozwiązań w przedsiębiorstwach, miastach czy nawet w społeczeństwie. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikował niedawno kolejny raport dotyczący zmian klimatu i ich wpływu na różne regiony świata. Ryzyko niebezpiecznych zmian będzie rosło na przestrzeni najbliższych dwóch dekad. Pandemia Covid-19 doprowadziła nie tylko do załamania gospodarczego, ale także do kryzysu, który zwrócił uwagę na zmiany klimatu i jego skutki. Był on również znaczącym sygnałem do podjęcia zmian oraz odpowiedzialnego i zrównoważonego podejścia do dalszego rozwoju firm. Te działania są kluczowe z perspektywy wzmacniania odporności biznesu, ale także przez ich wpływ na społeczeństwo i środowisko. Żadna z firm, ani też rządów, nie jest w stanie poradzić sobie z aktualnymi wyzwaniami w pojedynkę. A to wymaga od firm nowego i stanowczego podejścia do rozwoju biznesu oraz zwiększenia w organizacji standardów ESG.

Znaczenie ESG

Jak co roku, aby nagrodzić firmy Złotymi, Srebrnymi i Białymi Listkami CSR POLITYKI, przeanalizowaliśmy podejście przedsiębiorstw z perspektywy działań środowiskowych, społecznych, oraz kwestii ładu korporacyjnego.

W tegorocznej edycji zestawienia otrzymaliśmy 126 zgłoszeń. Spośród nich 82 firmy zdobyły wyróżnienia. Złoty Listek CSR POLITYKI trafił do 21 firm, Srebrny Listek do 27, a Biały Listek do 35. Oceny zostały przyznane na podstawie analizy opartej na wypełnionej przez firmy ankiecie, opracowanej według wytycznych normy ISO 26000.

Złotymi Listkami nagrodziliśmy te firmy, dla których zrównoważony rozwój jest kluczowym elementem strategicznych działań w biznesie oraz w relacjach z interesariuszami (ramka 1: Złoty Listek CSR POLITYKI). Firmy te opierają swoje działania na najlepszych lokalnych i globalnych praktykach zarządczych oraz stosują międzynarodowe standardy. Istotnym elementem zarządzania wśród czynników ESG jest całościowy system zarządzania etyką. Ważnym aspektem jest również cykliczne informowanie o swoich działaniach w raportach pozafinansowych lub zintegrowanych, przygotowanych zgodnie z międzynarodowymi standardami i niezależnie zweryfikowanych.

Srebrne Listki zostały przyznane przedsiębiorstwom, które w swojej codziennej działalności deklarują uwzględnianie większości kluczowych rozwiązań z zakresu zrównoważonego rozwoju (ramka 2: Srebrny Listek CSR POLITYKI). Wdrażają najwyższej jakości rozwiązania oraz ujawniają informacje związane ze swoją działalnością. Natomiast Białe Listki otrzymały te podmioty, które wdrażają istotne kategorie zarządcze, ale ciągle jeszcze doskonalą swoje działania w tym zakresie na rzecz efektywnego zarządzania wpływem swojej firmy na otoczenie (ramka 3: Biały Listek CSR POLITYKI).

Wśród wyróżnionych firm ok. 90 proc. posiada aktualny, wdrożony i adekwatny dla działalności w Polsce dokument definiujący m.in. kierunki, priorytety, cele, mierniki i zadania związane z zarządzaniem firmą w sposób społecznie odpowiedzialny (CSR) i zrównoważony (ESG). W większości mają zdefiniowaną strukturę zarządzania tym obszarem, a odpowiedzialność została ulokowana na poziomie członka zarządu. Pokazuje to, jak ważne w ostatnich latach stały się aspekty ESG. Kluczowy staje się również całościowo zarządzany system etyki w organizacji. Takie sformalizowane podejście ma aż 94 proc. firm. Około 91 proc. z nich posiada system zgłaszania nieprawidłowości umożliwiający wszystkim pracownikom anonimowe oraz imienne przekazanie informacji o podejrzewanych, zaobserwowanych lub doświadczonych problemach wraz z jasno sprecyzowaną ścieżką postępowania podejmowaną przez firmę w celu wyjaśnienia zgłoszenia.

Firmy rozwijają się także w aspekcie pracowniczym. Już 87 proc. firm ma sformalizowany system planowania celów okresowych, zarówno biznesowych, jak i rozwojowych, oraz ich oceny dla wszystkich pracowników, bez względu na rodzaj zawartej umowy i stanowisko. Taka sama liczba firm cyklicznie przeprowadza badania satysfakcji. Przedsiębiorstwa coraz częściej nakładają na swoich dostawców i partnerów biznesowych oczekiwania związane ze zrównoważonym rozwojem. 75 proc. firm wdrożyło proces weryfikacji dostawców oraz zapisy w umowach obligujące ich do przestrzegania zasad zapisanych w Kodeksie Etyki lub innym dokumencie regulującym pozafinansowe aspekty współpracy. Co więcej, spośród analizowanych firm 87 proc. cyklicznie ujawnia informacje na temat swojej działalności w Polsce. Nadal jedynie 30 proc. poddaje swój raport niezależnej weryfikacji zewnętrznej przeprowadzonej zgodnie z metodyką ISAE 3000, mimo iż w ciągu dwóch lat, od 2024 r., praktyka ta ma stać się obowiązkowa.

– Rozumienie odpowiedzialności biznesu za swój wpływ na środowisko naturalne i klimat, otoczenie społeczne i ekonomiczne, ewoluuje. Firmy, same przechodząc głęboką transformację ESG, włączają w proces wzmacniania zrównoważonych rozwiązań partnerów biznesowych, kontrahentów, klientów i społeczności lokalne – podkreśla Marzena Strzelczak, prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Neutralność klimatyczna

W tym roku, aby spotęgować znaczenie transformacji klimatycznej, po raz pierwszy wprowadziliśmy nową kategorię: Zielony Listek POLITYKI. Wyróżnione zostały nim firmy, dla których redukcja negatywnego wpływu na klimat, zapobieganie zmianom klimatu oraz adaptacja do tych warunków są kluczowymi elementami strategicznych działań w biznesie oraz w relacjach z interesariuszami.

Przedsiębiorstwa, którym przyznany został Zielony Listek POLITYKI, w sposób sformalizowany podchodzą do zarządzania kwestiami wpływu na środowisko oraz obniżają swój negatywny wpływ na środowisko naturalne i klimat. Kierują się planami działania związanymi z zarządzaniem wpływem środowiskowym, wyznaczają sobie cele oraz kluczowe wskaźniki efektywności w tym zakresie. Wyróżnione firmy posiadają także strategię adaptacji do zmian klimatycznych, uwzględniające jasno zdefiniowane działania, które mają doprowadzić organizację do osiągnięcia celu redukcyjnego zdefiniowanego w ramach porozumienia paryskiego. Przedsiębiorstwa te w wiarygodny sposób mierzą swój ślad węglowy w oparciu o uznaną metodę liczenia GHG Protocol i poddają go zewnętrznej weryfikacji oraz ustalają cele neutralności klimatycznej w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Ważnym elementem ich zarządzania ESG jest całościowy system zarządzania kwestiami klimatycznymi. Przedsiębiorstwa włączają ryzyko klimatyczne do korporacyjnego systemu zarządzania ryzykiem w organizacji. Kluczową inicjatywą są także działania na rzecz edukacji klimatycznej pracowników, partnerów biznesowych, współpracowników i dostawców. Nagrodzone firmy komunikują cyklicznie o swoich wynikach związanych z realizacją przyjętych celów. Publikują raporty TCFD, czyli dokumenty ujawniające ryzyko oraz szanse, z którymi może mierzyć się organizacja w wyniku zmian klimatu. Ponadto przedsiębiorstwa te przedstawiają ocenę wpływu zmian klimatu na organizację w ujęciu więcej niż jednego scenariusza możliwych zmian temperatur.

Wyróżnione Zielonym Listkiem firmy są wysoce zaawansowane we wdrażaniu wszystkich wymienionych rozwiązań. Spośród wszystkich wyróżnionych tym listkiem aż 78 proc. posiada politykę i plan działań związany z zarządzaniem wpływem środowiskowym, ochroną środowiska, bioróżnorodnością, co najczęściej towarzyszy wdrażaniu ISO 14001. Blisko 65 proc. z nich posiada strategiczne plany adaptacji do zmian klimatu uwzględniające kluczowe obszary zaangażowania firmy, wyznaczające określone mierzalne cele, np. względem celów określonych w porozumieniu paryskim, w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz kluczowe wskaźniki efektywności. Aż 66 proc. przedsiębiorstw mierzy swój ślad węglowy zgodnie z metodyką GHG Protocol, ale tylko 47 proc. ustaliło cel neutralności klimatycznej dla całej działalności (Scope 1 i 2) w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych w ramach porozumienia paryskiego. Prawie 41 proc. zdefiniowało swoje cele zgodnie z uznaną globalnie inicjatywą Science Based Targets initiative (SBTi), wyznaczając ambitną i ujednoliconą metodykę ustalania celów redukcyjnych i transformacji działalności biznesowej, tak aby dopasować ją do realiów przyszłej gospodarki niskoemisyjnej. W większości są to jednak firmy będące częścią dużych globalnych grup kapitałowych.

Wśród nich 36 proc. firm raportuje zgodnie z rekomendacjami Task Force on Climate-Related Financial Disclosures (TCFD), które znalazły odzwierciedlenie w nowo tworzonych Wytycznych Raportowania Rocznego/Finansowego (IRFS/ISSB), jak również nowym Europejskim Standardzie Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (CSRD/ESRS).

W tym roku zdecydowaliśmy się docenić 14 organizacji, które na polskim rynku wyróżniają się w zakresie dążenia do neutralności klimatycznej (ramka 4: Zielony Listek POLITYKI).

– Cieszę się, że wspólna inicjatywa Deloitte i tygodnika POLITYKA już po raz 11 pozwala zaprezentować polskie firmy najbardziej zaangażowane w strategiczne ujęcie ESG ze wskazaniem na liderów zrównoważonego rozwoju. Z jednej strony zależało nam na tym, by pokazać znaczenie wyzwań związanych ze zmianami klimatu, a w szczególności potrzebę transformacji klimatycznej w firmach. Z drugiej strony, mając na uwadze wojnę za naszą wschodnią granicą, chcieliśmy podkreślić znaczenie działań wspierających Ukrainę i zapytaliśmy o dobre praktyki podjęte przez firmy w tym zakresie. Polski biznes bardzo dobrze zdał egzamin z odpowiedzialności społecznej – powiedziała Irena Pichola, partner w Deloitte, lider zespołu ds. zrównoważonego rozwoju w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, podsumowując kolejną edycję Listków CSR POLITYKI.

Poniżej lista nagrodzonych firm. Pogrubionym tekstem wyróżniono partnerów strategicznych FOB.

Złoty Listek CSR POLITYKI

Adamed Pharma SA
Allegro.pl Sp. z o.o.
• ANWIL SA
• Bank Millennium SA
BNP Paribas Bank Polska SA
• CCC SA
• Grupa Raben
• ING Bank Śląski SA
• InPost Sp. z o.o.
• Kaufland Polska Markety Sp. z o.o. Sp. j.
• Lidl Polska
• LPP SA
• Orange Polska SA
• PGE Polska Grupa Energetyczna SA
• Polpharma SA
• PKN ORLEN SA
• Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA
• Santander Bank Polska SA
• DB Schenker w Polsce
• Żabka Polska Sp. z o.o.
• T-Mobile Polska SA

Srebrny Listek CSR POLITYKI

• ArcelorMittal Poland SA
• Bank Ochrony Środowiska SA
• Brose Sitech Sp. z o.o.
• Carrefour Polska Sp. z o.o.
• Carlsberg Polska Sp. z o.o.
• CEMEX Polska Sp. z o.o.
• Coca-Cola HBC Polska Sp. z o.o.
• Credit Agricole Bank Polska SA
• Danone Sp. z o.o.
• EMITEL SA
• ENEA SA
• Energa SA Grupa Orlen SA
• Grupa CIECH
• Grupa ERGO Hestia
• Grupa LOTOS SA
• Grupa Lubawa
• Grupa NEUCA
• Grupa Żywiec SA
• Inter Cars SA
• Kompania Piwowarska SA
• Kuehne + Nagel Sp. z o.o.
• Lubelski Węgiel Bogdanka SA
• mBank SA
• Jeronimo Martins Polska SA
• Provident Polska SA
• Solaris Bus&Coach Sp. z o.o.
• SumiRiko Poland Sp. z o.o.
• TAURON Polska Energia SA
• Grupa Veolia w Polsce
• Żywiec Zdrój SA

Biały Listek CSR POLITYKI

• GK AGORA SA
• BASF Polska Sp. z o.o.
• Budimex SA
• CANPACK SA
• DPD Polska
• Dr. Schumacher Sp. z o.o.
• Fabryka Łożysk Tocznych – Kraśnik SA
• FM Polska Sp. z o.o.
• Fujitsu Technology Solutions Sp. z o.o.
• Gdańsk Transport Company SA
• Global Cosmed SA
• Grupa GPEC
• GK Comarch SA
• Grupa Kęty SA
• Jastim Sp. z o.o
• L’Oréal Polska Sp. z o.o.
• MAKRO Cash and Carry Polska SA
• Nowy Styl
• Philip Morris Polska SA
• Sanofi Polska
• Schumacher Packaging Sp. z o.o. Zakład Wrocław
• Sephora Polska Sp. z o.o.
• Signify Poland sp. z o.o.
• Shell Polska Sp. z o.o.
• Skanska Residential Development Poland Sp. z o.o.
• Sodexo Polska Sp. z o.o.
• SOFTSERVE POLAND Sp. z o.o.
• Unilever Polska Sp. z o.o.
• Walstead Kraków Sp. z o.o.
• WAWEL SA
• Wunderman Thompson Technology Sp. z. o.o.
• Wyborowa SA
• Volvo Polska

Zielony Listek POLITYKI

• Allegro.pl Sp. z o.o.
• BNP Paribas Bank Polska SA
• Coca-Cola HBC Polska Sp. z o.o.
• Grupa ERGO Hestia
• Grupa Raben
• L’Oreal Polska Sp. z o.o.
• LPP SA
• Orange Polska SA
• Sanofi Polska
• Signify Poland Sp. z o.o.
• Skanska Residential Development Poland Sp. z o.o.
• T-Mobile Polska SA
• Unilever Polska Sp. z o.o.
• Żabka Polska Sp. z o.o.

Najlepsze praktyki związane z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs)

Listkom CSR POLITYKI towarzyszy przegląd inicjatyw wspierających realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju. W tym roku poprosiliśmy firmy o podzielenie się dobrymi praktykami, które odnoszą się do Celu 12, dotyczącego odpowiedzialnej konsumpcji i produkcji, oraz Celu 13, dotyczącego ochrony środowiska naturalnego i klimatu. Praktyki mają pokazywać najlepsze działania związane z adaptacją i minimalizacją wpływu na klimat, wpisując się w ideę i program zielonej transformacji w Europie (EU Green Deal, Taksonomia, Fit for 55). Ostatecznie wybraliśmy praktyki, które skupiają się na strategicznym podejściu do zmian klimatu i transformacji własnej organizacji pod względem dekarbonizacji.

Wyróżnione praktyki:

• BNP Paribas Bank Polska SA – zrównoważone produkty i usługi

• Carlsberg Polska Sp. z o.o. – redukcja śladu węglowego w łańcuchu wartości

• CHEP Polska Sp. z o.o. – plan działań Lean&Green

• Grupa CIECH SA – transport sody przy użyciu niskoemisyjnej floty samochodów ciężarowych

• Grupa Maspex – „Kubusiowi Przyjaciele Natury”, bezpłatny program edukacyjny dla dzieci o tematyce ekologicznej

• InPost Sp. z o.o. – wdrożenie usługi elektrozwrotów, wdrożenie opakowań zwrotnych EKO-BOX

• Solaris Bus&Coach Sp. z o.o. – autobus elektryczny Urbino 9 LE electric

• Danone Sp. z o.o. – „Często dobre dłużej” – kampania przeciw marnowaniu żywności

• Jeronimo Martins Polska SA – ekoprojektowanie

• Kaufland Polska Markety Sp. z o.o. Sp. j. – strategia klimatyczna Grupy Kaufland, w tym produkty neutralne dla klimatu

• CCC SA – akcja „Daj swoim butom drugie życie”

• Grupa Raben – logistyka napędzana zieloną energią

• Orange Polska SA – Orange Flex, pierwsza w Polsce usługa neutralna klimatycznie

• Żabka Polska Sp. z o.o. – działania dekarbonizacyjne.

Wsparcie dla Ukrainy

Obecnie hasło „odpowiedzialność społeczna biznesu” zyskuje nowy wymiar z powodu wojny w Ukrainie. Ze względu na obecną sytuację geopolityczną postanowiliśmy ocenić także zaangażowanie firm i organizacji na rzecz Ukrainy. 84 proc. zgłoszonych firm podjęło działania wspierające na rzecz uchodźców z tego kraju. 74 proc. firm przekazało fundusze na rzecz organizacji pozarządowych. Wiele firm włączyło się także w bezpośrednią pomoc, aż 82 proc. wspierało finansowo własnych pracowników pochodzących z Ukrainy oraz ich rodziny. Ok. 68 proc. zorganizowało miejsca pobytu dla uchodźców. 88 proc. umożliwiło pracownikom udział w wolontariacie w czasie pracy na rzecz działań wspierających uchodźców.

Wyróżnione praktyki:

• Carlsberg Polska Sp. z o.o. – pomoc dla pracowników Carlsberg Ukraina i ich rodzin

• Lidl Polska – finansowe wsparcie dla Ukrainy

• Jeronimo Martins Polska SA – finansowe wsparcie dla Ukrainy

• Bank Handlowy w Warszawie SA – akcja Pomoc Ukrainie

• mBank SA – działania #PomocDlaUkrainy.

***

Artykuł Marii Ibisz, Pauliny Kubalczyk i Zofii Leśniewskiej pt. „Działania na rzecz klimatu” ukazał się pierwotnie w tygodniku Polityka 23/2022 (3366) z dnia 31.05.2022 na str. 48.