Gender Equality Index 2020: praca w cyfrowym świecie

Jako Europa jesteśmy najmniej 60 lat od osiągnięcia pełnej równości płci – przy założeniu, że zmiany będą zachodziły w tym tempie co obecnie. Najnowsze wyniki badania Europejskiego Instytutu ds. Równości Płci (EIGE) pokazują, że tempo zmian jest powolne. W porównaniu z poprzednim rokiem, średni wynik UE w Gender Equality Index zmienił się o zaledwie pół punktu i wynosi obecnie 67,9 pkt. na 100 możliwych, oznaczających pełną równość płci.

Wśród państw członkowskich UE czołowe miejsca w rankingu równości płci zajmują tradycyjnie Szwecja, Dania i Francja. Największe postępy poczyniły zaś Włochy, Luksemburg i Malta, które w porównaniu z 2010 r. zdobyły o ok. 10 punktów więcej. Daleko w tyle pozostają zaś wciąż Grecja, Węgry i Rumunia.

– Z roku na rok obserwowaliśmy niewielkie, stałe tendencje wzrostowe, ale tym razem mamy powód do niepokoju. Pandemia koronawirusa stanowi poważne zagrożenie dla postępów w zakresie równości płci, na co po prostu nie możemy sobie pozwolić. Osoby decyzyjne w jeszcze większym stopniu muszą korzystać z wyników naszego indeksu w celu projektowania włączających rozwiązań promujących równość płci w naszych społeczeństwach. Zarówno podczas pandemii, jak i po jej zakończeniu – powiedziała Carlien Scheele, dyrektorka EIGE.

– Należy dążyć do równości płci we wszystkich dziedzinach życia – niezależnie od płci – aby wykorzystać pełny potencjał Europejek i Europejczyków. Wskaźnik równości płci jest kluczowym narzędziem, ponieważ pozwala śledzić postępy w tym obszarze. Gratuluję tym krajom, które poprawiły swój wynik w ciągu ostatniego roku. Niemniej jednak, w wielu aspektach, przed nami jeszcze długa droga, to ważne zwłaszcza w dobie cyfryzacji. Ponieważ nasza teraźniejszość i przyszłość są coraz bardziej cyfrowe, musimy sprawić, by kobiety i dziewczęta były sprawiedliwie traktowane także w tym sektorze oraz by były zachęcane do przyczyniania się do jego rozwoju. Przyjęta w tym roku strategia UE na rzecz równości płci określa kluczowe działania na najbliższe 5 lat i ma za zadanie przyspieszyć prace w tym zakresie. Ich wdrożenie jest konieczne do zapewnienia kobietom i mężczyznom wolności, możliwości rozwoju oraz bycia aktywnymi liderami i liderkami – powiedziała Helena Dalli, europejska komisarz ds. równości.

Decyzyjność a równość płci

Większa równość płci w procesie podejmowania decyzji jest głównym motorem postępu w UE. Domena władzy, która mierzy zaangażowanie kobiet i mężczyzn w podejmowanie decyzji w obszarach polityki, ekonomii, mediów, badań i sportu stanowi 65% całego postępu w indeksie od 2010 r. Chociaż z wynikiem 53,5 na 100 pkt. pozostaje wciąż domena władzy jest tą o najniższych wynikach.

Największe postępy w tym zakresie odnotowano w sektorze prywatnym, głównie dzięki lepszej równowadze płci w zarządach przedsiębiorstw. Belgia, Dania, Niemcy, Włochy, Holandia, Finlandia, Szwecja i Wielka Brytania to kraje, gdzie kobiety stanowią prawie 1/3 osób zasiadających w zarządach. Z kolei we Francji ten odsetek przekracza 40%.

Bariery

Jednym z największych problemów są strukturalne nierówności w edukacji i pracy. To m.in. koncentracja kobiet lub mężczyzn w określonych dziedzinach nauki lub zawodach. Pomimo wysiłków zmierzających do rozwiązania tego problemu, takich jak specjalne inicjatywy zachęcające kobiety do studiowania nauk ścisłych, kierunków inżynierskich oraz edukacji w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych, od 2010 r. nierówności wciąż wzrastają. W UE tylko dwa na dziesięć miejsc pracy w sektorze ITC zajmują kobiety. W sektorze opieki brakuje natomiast mężczyzn. Stanowią oni zaledwie 15% osób w zawodach takich jak pielęgniarstwo, położnictwo czy szeroko rozumiana opieka zdrowotna.

Digitalizacja i przyszłość pracy

Tegoroczny Gender Equality Index kładzie szczególny nacisk na wpływ cyfryzacji na życie zawodowe kobiet i mężczyzn. Kobiety są narażone na nieco większe ryzyko zastąpienia w pracy robotami. Są też niedostatecznie reprezentowane w pracach nad rozwijaniem sztucznej inteligencji, cyfrowych startupach i tworzeniu produktów opartych na zaawansowanych technologiach, takich jak statki kosmiczne, światłowody, lasery i mikroczipy. Ogólnie rzecz biorąc, mężczyźni dominują w rozwoju nowych technologii w całej UE.

Co ciekawe, rozwój pracy organizowanej za pośrednictwem platform internetowych odtwarza tradycyjne nierówności między płciami, takie jak różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn i segregacja płciowa. Na przykład mężczyźni częściej pracują przy tworzeniu oprogramowania lub dostarczaniu żywności, podczas gdy kobiety częściej zajmują się tłumaczeniami online lub usługami domowymi.

Polska nadal na 24. miejscu

Z 55.8 na 100 punktów Polska zajmuje 24. miejsce w UE pod względem wskaźnika równości płci. Wynik Polski jest o 12,1 punktu niższy od wyniku UE. Od 2010 r. wzrósł zaledwie o 0,3 punktu, wzrost w stosunku do 2017 r. to+ 0,6 punktu. W porównaniu z 2010 r. Polska spadła w sumie o dziewięć miejsc.

Polska wypada najwyżej w dziedzinie zdrowia (83,1 punktu) i pieniędzy (75,5 punktu). To też obszary, w których poczyniliśmy największe postępy. Mimo wszystko, należy zauważyć, że wyniki te należą do jednych z najniższych w UE (odpowiednio 23. i 18. miejsce).

Nierówności ze względu na płeć w naszym kraju są najbardziej widoczne w dziedzinie władzy (30,0 pkt.) i czasu (52,5 pkt.). W tych dziedzinach Polska zajmuje odpowiednio 23. i 20. miejsce w UE. W porównaniu z 2010 r. pogorszyły się wskaźniki Polski we wspomnianym obszarach czasu (- 1,7 pkt.) i władzy (- 0,6 pkt.), a także wiedzy (- 0,6 pkt.). Postęp w dziedzinie pracy utknął w martwym punkcie (+ 1,0 pkt).

Źródło: eige.europa.eu