Artykuł ekspercki

Trendy i innowacje w wolontariacie pracowniczym

26 stycznia 2018

Pod koniec 2017 roku Hiszpańska organizacja Voluntare wydała raport próbujący określić w jakich kierunkach rozwija się globalnie wolontariat pracowniczy.

Raport składa się z dwóch części bazujących na dwóch źródłach informacji. Pierwsza część jest wynikiem ankiety wypełnionej przez 14 autorytetów w dziedzinie wolontariatu pracowniczego. W drugiej części na podstawie dostępnych badań i analiz autorzy starali się określić trendy w rozwoju wolontariatu pracowniczego na najbliższe 10 lat.

Przyszłość oczami ekspertów

Ankieta została wypełniona przez 14 autorytetów w dziedzinie wolontariatu pracowniczego między innymi ze środowisk biznesowych (IBM, KPMG), agend międzynarodowych (UN Volunteering) oraz organizacji skupionych na rozwijaniu wolontariatu pracowniczego (Business in the Community, Points of Light, European Volunteer Centre, IAVE).

Według ekspertów:

  • Najbardziej innowacyjne działania w wolontariacie pracowniczym to wykorzystanie go jako kluczowego narzędzia w zarządzaniu pracownikami oraz wykorzystanie w ramach wolontariatu technologii informacyjno-komunikacyjne (ICT).
  • W przeciągu najbliższych 10 lat straci na popularności wolontariat, który dotyczy tylko celów biznesowych organizacji.
  • W ciągu najbliższych 10 lat rozwiną się trendy wolontariatu, jako kluczowego elementu zarządzania pracownikami oraz wolontariatu o dużym wpływie społecznym. Wysoko został też oceniony trend współpracy w wolontariacie między różnymi firmami.
  • Głównymi elementami, które pozwalają zwiększyć wpływ społeczny wolontariatustrategiczne partnerstwa z organizacjami pozarządowymi, wysoko wykwalifikowani wolontariusze oraz świadomość potrzeb społecznych.
  • Największymi wyzwaniem na najbliższe 5 lat jest zwiększenie wpływu społecznego oraz jego mierzenie. Wyzwaniem jest też współpraca w ramach realizacji wolontariatu między różnymi firmami.

Wnioski z analizy globalnych badań

W oparciu o analizę badań i raportów na temat wolontariatu pracowniczego w Ameryce Południowej, USA, Kanadzie, Europie i Australii autorzy raportu w 10 punktach postarali się określić jak będzie wyglądał wolontariat pracowniczy w najbliższych 10 latach:

  1. Ściślejsza zgodność z celami, większa waga wolontariatu pracowniczego w strategii firmy.
  2. Stabilne relacje między biznesem a organizacjami pozarządowymi, skupiające się na wolontariacie jako głównym polu działań społecznych firmy.
  3. Silniejsze relacje z klientami i konsumentami w programach wolontariatu pracowniczego.
  4. Zwiększenie wsparcia ze strony instytucji publicznych, szczególnie w zakresie promocji wolontariatu pracowniczego, otwarcie programów publicznych na działania wolontariuszy w ramach wolontariatu pracowniczego.
  5. Ściślejsze dopasowanie działań programów wolontariatu pracowniczego do Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs).
  6. Profesjonalizacja osób zarządzających programami wolontariatu pracowniczego.
  7. Większe zaangażowanie pracowników w zarządzanie programami wolontariatu pracowniczego oraz w projektowanie rozwiązań problemów społecznych przy współpracy z organizacjami pozarządowymi.
  8. Realizacja projektów bazujących na doświadczeniach wolontariuszy i pozwalających im na aktywne angażowanie się w ich realizację.
  9. Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) jako narzędzi do zwiększenia efektywności, elastyczności i wpływu programów wolontariatu pracowniczego.
  10. Elastyczność firm w realizacji działań społecznych wypływająca z ich dotychczasowych doświadczeń i wielkości.

Konkluzje raportu

Wnioski raportu są ciekawe ze względu na przewijający się w nich temat wpływu społecznego – procesu opisywany przez psychologię społeczną, podczas którego dochodzi do zmiany zachowania, uczuć, emocji lub opinii jednostki, na skutek tego, co myślą, czują bądź też robią inni ludzie. W tym konkretnym przypadku chodzi nie tylko o wpływ wolontariuszy na społeczności na rzecz których działają, ale również wpływ nowego otoczenia na postawy wolontariuszy – pracowników.

Zwiększenie oddziaływania na społeczności poprzez wolontariat jest wskazana przez ekspertów jako główny trend. Na wpływ ten przekładają się partnerstwa z organizacjami pozarządowymi, świadomość potrzeb społeczności jak i umiejętność mierzenia tego, co już zostało w wolontariacie zrobione.

Trendy wolontariatu pracowniczego w Polsce

Sytuacja wolontariatu pracowniczego w Polsce jest odbiciem trendów globalnych. Temat partnerstw z sektorem społecznym był bardzo silnie zasygnalizowany przez koordynatorów wolontariatu pracowniczego partnerów Forum Odpowiedzialnego Biznesu, co zaowocowało powstaniem publikacji Wolontariat pracowniczy na rzecz społeczności lokalnych.

Mierzenie wpływu społecznego w wolontariacie pracowniczym jest widocznym wyzwaniem, z którym stykamy się corocznym zbieraniu materiałów do Raportu “Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki”.  Jest to także ważny temat w obliczu wejścia w życie dyrektywy unijnej 2014/95/UE i nowe obowiązki w zakresie zwiększenia transparentności informacji społecznych i środowiskowych w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Rok 2018 będzie pierwszym, w którym firmy objęte nowym prawem będą ujawniały dane niefinansowe za rok 2017, w tym informacje o realizowanych działaniach społecznych i wolontariacie pracowniczym.

Praktyki zgłaszane do raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” pokazują, że wolontariat pracowniczy jest wykorzystywany w Polsce jako narzędzie do realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju, jednak nadal mamy bardzo dużo przestrzeni dla realizacji takich działań i do promocji dobrych praktyk w tym zakresie.

Z obserwacji naszych firm partnerskich widzimy również, że wolontariat pracowniczy coraz częściej jest umocowany w działach związanych z zarządzaniem pracownikami (HR), co wpisuje się w trendy globalne.

Sporadycznie stykamy się z akcjami wolontariatu pracowniczego, organizowanymi jednocześnie przez kilku różnych partnerów biznesowych. Ciężko w tym przypadku mówić o trendzie w rozwoju wolontariatu, są to raczej pojedyncze przykłady.

Podobnie sprawa się ma z wykorzystaniem technologii informacyjnych w wolontariacie pracowniczym. W tym przypadku jest to związane z sytuacją całego wolontariatu w Polsce. E-wolontariat, ciągnący za sobą także temat mikrowolontariatu, składającego się z krótkich zadań wykonywanych przez wolontariusza za pośrednictwem internetu, rozwija się bardzo wolno. Ciężko mówić o jego istnieniu w zakresie wolontariatu pracowniczego, skoro nie zbudował jeszcze swojej popularności jako rozpoznawalna forma działań społecznych.

Źródło

Więcej informacji i pogłębiona analiza tematu dostępne są w języku angielskim w dokumencie Report on trends and innovation in corporate volunteering (pdf).

Autorzy

Karol Krzyczkowski

Karol Krzyczkowski

W Forum Odpowiedzialnego Biznesu ekspert w dziedzinie wolontariatu, w tym wolontariatu pracowniczego. Menedżer projektów, trener, administrator serwisów internetowych, realizator transmisji na żywo w mediach społecznościowych. Animator grupy koordynatorów wolontariatu pracowniczego firm partnerskich FOB.

Od 2004 związany zawodowo z trzecim sektorem. Przez ponad 10 lat pracował z Centrami Wolontariatu w Kielcach, Warszawie i Gdańsku, oraz jako wolny strzelec z różnymi innymi inicjatywami społecznymi.

Absolwent Szkoły Liderów Organizacji Pozarządowych (Fundacja Szkoła Liderów, 2007), Szkoły Inicjatyw Strażniczych (SLLGO – obecnie Sieć Obywatelska Watchdog Polska, 2008).

W latach 2012-13, jako pracownik Centrum Wolontariatu w Warszawie współtworzył pierwsze pilotażowe wdrożenie wolontariatu długoterminowego w Polsce. Jego praca polegała na stworzeniu zasad programu i konkursu grantowego dofinansowującego pobyt wolontariuszy. Projekt był dofinansowany w ramach Komponentu Wolontariatu Długoterminowego PO FIO jako jeden z 3 pilotaży w Polsce, a w wyniku oceny merytorycznej wniosków otrzymał najwyższą liczbę punktów od ekspertów.

Biega w maratonach, lubi wegetariańską kuchnię, kolekcjonuje polskie komiksy. Od listopada 2015 realizuje się również jako tata.