Kim jesteśmy
Współpraca
Programy
Konkursy
Baza wiedzy
Raport społeczny staje się obecnie standardowym elementem strategii komunikacyjnej firm odpowiedzialnych społecznie. Firm, które rozumieją, że przejrzysta informacja o szeroko pojętej działalności w poszczególnych segmentach umożliwia stałą relację z jej interesariuszami, a co za tym idzie wzrost sukcesu finansowego w dłuższej perspektywie czasowej.
Już sam proces przygotowywania raportu daje możliwość uporządkowania działań firmy z zakresu CSR, przyjrzenia się na ile działania te są zintegrowane z ogólną strategią firmy, zastanowienia się nad skutecznością działań oraz stałego dialogu z poszczególnymi grupami interesariuszy. Pierwsze bilanse społeczne powstawały w Niemczech i we Francji w latach 70. XX w., a w miarę rozwoju raportowania i badań nad jego skutecznością część państw UE wprowadziło w tym zakresie obowiązek [1]. Obecnie pojawiające się dylematy dotyczą kryteriów tworzenia raportu rzetelnego, sposobu włączania w proces raportowania poszczególnych grup interesariuszy oraz zwiększania efektywności komunikacji z nimi. Każda z grup ma wobec firmy inne oczekiwania i posiada inny rodzaj władzy (w rozumieniu R.E. Freemana). Interesy poszczególnych interesariuszy mogą być zbieżne lub wykluczające się (patrz tabela nr 1).
Tabela 1
Do powyższej tabeli można jeszcze dopisać kolejne grupy – organizacje pozarządowe, konkurencję, administrację publiczną, instytucje międzynarodowe itp. Każda z tych grup w większym lub mniejszym stopniu ma wpływ na działalność przedsiębiorstwa lub ono na nią wpływa, dlatego jedną z funkcji raportowania jest określenie stopnia współpracy z poszczególnymi grupami, poprzez zebranie i analizę ich informacji zwrotnych. Wymaga to zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron w proces tworzenia raportu, co za tym idzie – wielostronnej komunikacji firma-interesariusze. W praktyce przygotowanie raportu (zebranie i analiza danych) to czasochłonna praca wielu pracowników różnych działów przedsiębiorstwa. Doświadczenia firm przygotowujących tego rodzaju dokument wskazują na to, że proces przygotowywania kompleksowego raportu może trwać nawet kilka miesięcy.
Z powyższych faktów wynika, że jedna z kluczowych grup interesariuszy – pracownicy, angażowana jest nie tylko w działania CSR firmy , ale również w proces raportowania, a tym samym komunikowania o nich. Powstaje pytanie, czy tego typu dokument tworzony jest z myślą o pracownikach? Czy firmy wykorzystują raport jako narzędzie komunikacji z pracownikami? Oczywiście kanałów komunikacji wewnętrznej o działaniach CSR można wymienić wiele; spotkania grup roboczych projektu, intranet, strona internetowa firmy, newsletter, forum czy gazetka firmowa. Jednak coroczny (lub wydawany w cyklu dwuletnim) raport umożliwia pracownikom spojrzenie na całość działań zamkniętych w określonych ramach czasowych – ramach roku kalendarzowego. Tego typu dokument pozwala przyjrzeć się poszczególnym projektom, ich założeniom, realizacji i osiągniętym efektom. Udostępnia pracownikom kompleksowe informacje na temat współpracy z poszczególnymi grupami „stakeholderów”, co daje pewien obraz „z lotu ptaka” realizacji strategii CSR firmy.
Z raportów wydawanych cyklicznie pracownik uzyskuje porównywalne dane, np. dotyczące bezpieczeństwa pracy w przedsiębiorstwie, wysokości nakładów na podnoszenie kwalifikacji pracowników itp. Raport pokazuje również planowane działania firmy w obszarze CSR. Temat ten został także poruszony podczas spotkania z interesariuszami w ramach projektu „Wspieranie rozwoju społecznej odpowiedzialności biznesu w Polsce” realizowanego w 2008 roku przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, UNDP oraz PKPP Lewiatan, gdzie przedstawiciele związków zawodowych postulowali zwiększenie dostępu pracowników do najważniejszych wskaźników przedsiębiorstwa i długoterminowych strategii.
Przyjmując założenie, że firma prowadzi stały dialog z pracownikami (co nie jest jeszcze normą w polskich przedsiębiorstwach), należy wykorzystać w strategii komunikacji wszystkie możliwe narzędzia, ze szczególnym uwzględnieniem raportu społecznego, jako podsumowania całorocznych działań w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu. Korzystając z pełnego spectrum komunikacyjnego, zgodnie z efektem synergii, zwiększamy w dużym stopniu identyfikację pracownika z firmą, a tym samym jego motywację i efektywność. Taki kapitał społeczny grupy interesariuszy firmie najbliższej będzie z pewnością źródłem konkurencyjnej przewagi przedsiębiorstwa.
[1] Wprowadzone we Francji w 1977 r. coroczne bilanse społeczne obowiązywały wszystkich przedsiębiorców zatrudniających powyżej 300 pracowników. Dokument ten był zestawem wskaźników dotyczących nakładów na cele społeczne i ekologiczne, działań i efektów funkcjonowania firmy. Aby ujednolicić metodologie bilansów społecznych również Niemcy i Hiszpania wprowadziły w tym zakresie obowiązek.
Konsultantka Zarządu ds. CSR, Stowarzyszenie św. Filipa Nereusza.