Artykuł ekspercki

Hotelarze coraz bardziej odpowiedzialni społecznie

14 maja 2017
Artykuł Karoliny Błońskiej otrzymał nagrodę główną w kategorii "Ekspert" konkursu "Pióro odpowiedzialności". Tekst został nagrodzony za  kompleksowe i merytoryczne podejście do CSR, a także za ukazanie ambicji branży hotelarskiej w zakresie wdrażania tej koncepcji. Pierwotnie artykuł został opublikowany w miesięczniku "Hotelarz"24 listopada 2016.

Społeczna Odpowiedzialność Biznesu (Corporate Social Responsibility) staje się coraz ważniejszym elementem strategicznych działań hoteli w Polsce, bo też  i coraz większą wagę do tego przykładają ich klienci. To już nie tylko jednorazowe działania filantropijne, które same w sobie nie są CSR-em, ale przemyślania część całościowego funkcjonowania hoteli, uwzględniająca oddziaływanie na środowisko, wspieranie społeczności lokalnych, wsparcie pracowników i angażowanie ich w akcje społeczne, dzięki czemu widzą oni większy sens swojej pracy. Cały czas standardy wyznaczają w tym zakresie hotele sieciowe, ale powoli również obiekty niezależne zaczynają rozumieć idee CSR i wprowadzać je w życie.

Wydarzenie sprzed kilku lat: sala balowa hotelu X w Warszawie, okrągłe stoliki, przy których zasiadają prezesi i dyrektorzy międzynarodowych korporacji, w tym wielu obcokrajowców. Na scenie charyzmatyczny lider fundacji Y, również obcokrajowiec, który wyświetla prezentację „przedstawiającą polską wieś” – dziurawe drogi, rozpadające się drewniane chałupy, przebiegający pies z kulawą nogą, błoto. Potem pojawiają się zdjęcia dzieci. Smutnych, przygnębionych. Gdy widownia jest już odpowiednio nastrojona głos zabiera lider „Jest wiele dzieci w Polsce, które bez naszej pomocy miałyby szansę tylko na jeden posiłek w ciągu dnia”. Dalej wyświetlana jest seria zdjęć dzieci jedzących, radosnych. Potem pięknieje też polska wieś. Lider otrzymuje gromkie brawa. Na parkiet wkraczają dzieci, które tańczą specjalnie dla swoich darczyńców. Kto chce może sobie zrobić z nimi zdjęcie.

Nie byłoby o czym wspominać, gdyby to było kolejne spotkanie kilku firm, chcących sobie przez jednostkowe działanie filantropijne poprawić swoje samopoczucie i wizerunek zewnętrzny, a do tego potrzebowały np. zdjęcia prezesa z dożywionymi dziećmi, by mieć czym się pochwalić w materiałach promocyjnych. Ale podczas gali przez wszystkie przypadki odmieniany był skrót CSR, a wśród zaproszonych firm znalazły się takie, które deklarowały, że wspieranie rzeczonej fundacji Y uważają za swoje kluczowe CSR-owe działanie.

Od tego czasu minęło zaledwie – a może aż – kilka lat. W tym czasie ewoluowało umiejscowienie społecznej odpowiedzialności biznesu w świadomości korporacyjnej i zrozumienie, na czym ono tak naprawdę polega. Powiększyła się grupa firm, które przestały traktować CSR jedynie jako jednorazowe działanie wizerunkowe, ale włączyły je do swojej strategii biznesowej. Co potwierdza raport „Odpowiedzialny Biznes w Polsce 2015” wydany przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu: „firmy coraz częściej włączają działania z zakresu CSR do strategii biznesowej, głównie dzięki dostrzeganiu korzyści finansowych przez kadrę zarządzającą. O zmianie prowadzącej w kierunku dojrzałości idei społecznej odpowiedzialności świadczy również większe zaangażowanie liderów firm, a co za tym idzie zwrot ku działaniom wewnątrz firmy w miejsce sporadycznych akcji zewnętrznych”.

O ile z badań FOB „Menedżerowie 500” przeprowadzanych w 2003 i 2010 roku wynikało, że dostrzeganymi korzyściami z wdrażania działań z zakresu CSR były przede wszystkim kwestie reputacyjne, o tyle badanie przeprowadzone w ubiegłym roku pokazuje, że obecnie są to etyka i zaangażowanie pracowników. Jednocześnie diametralnie zmieniło się podejście do działań filantropijnych. Z tego samego badania FOB przeprowadzonego we współpracy z instytutem PBS i firma Deloitte, wynika, że działania charytatywne i filantropia, to przez managerów CSR najniżej oceniane narzędzia pracy (13 proc. wskazań). Za najważniejsze postrzegane są dialog z interesariuszami (są to społeczności, podmioty i osoby mające wpływ na działalność firmy i na które wpływa działalność firmy) – 46 proc. oraz wolontariat pracowniczy – 35 proc.

Strategiczne podejście do CSR

Pozytywny wpływ strategicznego podejścia do CSR na biznes coraz bardziej dostrzegany jest w Polsce również przez hotelarzy. Branża, chociaż nie przoduje w rankingach odpowiedzialnych firm (palma pierwszeństwa należy do sektora paliwowo-energetycznego) i nie figuruje w ostatnim raporcie dobrych praktyk „Odpowiedzialny Biznes w Polsce” przeszła długą drogę w kierunku profesjonalizacji swoich działań CSR. Przodują tu międzynarodowe sieci hotelowe, co nie dziwi, gdyż mają one wpisaną Społeczna Odpowiedzialność Biznesu w swoją misję i kulturę korporacyjną.

– W Grupie Hotelowej Orbis, zrównoważony rozwój i społeczna odpowiedzialność są podstawą każdej naszej decyzji biznesowej. Bez względu na to, czy w grę wchodzi decyzja o nowej inwestycji hotelowej, wyborze dostawcy produktów i usług dla hoteli, stworzeniu nowego menu, czy dotycząca pracowników Grupy Orbis, wszystkie decyzje biorą pod uwagę odpowiedzi na takie pytania jak np. jaki będzie miało to wpływ na zużycie wody; czy sprosta to oczekiwaniom pracowników itp? – mówi Katarzyna Nowak, corporate communication & CSR manager Grupy Orbis.

Orbis to jedna z bardziej aktywnych grup hotelarskich w obszarze społecznej odpowiedzialności, która do działań tych podchodzi holistycznie, starając się by CSR i zrównoważony rozwój były integralną częścią zarządzania grupą. – Wszyscy interesariusze firmy, począwszy od pracowników przez dostawców, partnerów biznesowych, franczyzobiorców po inwestorów i lokalne społeczności są objęci naszą polityką zrównoważonego rozwoju – mówi Katarzyna Nowak.

Taka polityka wynika z faktu, że większościowym udziałowcem Orbisu jest sieć AccorHotels, która stworzyła flagowy program „Planet 21” realizowany od 2012 roku. W programie początkowo zapisanych zostało 21 celów w siedmiu obszarach tematycznych (zdrowie, natura, emisja CO2, innowacyjność, społeczności lokalne, zatrudnienie, dialog). W nowym programie na lata 2016-20, poza kontynuacją dotychczasowych działań, pojawiają się cztery nowe zobowiązania: na rzecz pracowników, klientów, partnerów i społeczności lokalnych oraz dwa priorytetowe obszary związane z jej podstawową działalnością: usługami gastronomicznymi (F&B) i zarządzaniem budynkami hotelowymi.

Wpływ na środowisko

Zmniejszenie negatywnego wpływu działalności na środowisko jest dziś kluczowym obszarem strategii CSR większości hoteli, jeśli taką strategię posiadają. Działania takie wdrażają również coraz częściej mniejsze, niezależne hotele. Wynika to nie tylko z większej świadomości samych hotelarzy, oczekiwań ich kluczowych interesariuszy, czyli gości, ale także z realnych oszczędności, jakie przynosi zastosowanie rozwiązań redukujących zużycie energii i wody.

W każdym z hoteli byłej grupy Starwood  (która została niedawno przejęta przez Marriott International), od kilku lat działa Green Council – zespół, którego zadaniem jest kontrola działalności hotelu w zakresie wdrażania i przestrzegania inicjatyw proekologicznych. W skład zespołu wchodzą kierownicy kluczowych działów. Grupa wprowadziła m.in. program „Make a green choice”. – W jego ramach goście w hotelach działających wcześniej w sieci Starwood mogą zrezygnować ze sprzątania pokoju na rzecz voucherów do restauracji czy możliwości wsparcia punktami programu lojalnościowego – mówi Agnieszka Róg-Skrzyniarz, obecna dyrektor komunikacji i marketingu w Polsce Marriott International, wcześniej pełniąca tę funkcję w sieci Starwood Hotels.   W ramach swoich strategicznych założeń, grupa Starwood planowała w latach 2008-2020 obniżenie zużycie energii o 30 proc., a zużycie wody o 20 proc.

Z kolei sieć IHG wprowadziła Green Engage, internetową platformę pomagającą każdemu z jej hoteli zredukować swój negatywny wpływ na środowisko. Za jej pośrednictwem hotel może dokonać pomiaru zużycia energii i wody, emisji CO2 i wytwarzania odpadów, a także stworzyć plan działania i wyznaczyć sobie możliwe do osiągnięcia cele. Platforma rekomenduje ponad 200 „zielonych rozwiązań”, spośród których mogą wybierać hotele oraz pomaga monitorować postępy w ich osiąganiu. W zależności od postępów w realizacji celów obiekt może otrzymać jeden z czterech poziomów certyfikacji, a poziom trzeci odpowiada precertyfikacji LEED, jako że program powstał we współpracy z Amerykańskim Stowarzyszeniem Budownictwa Zrównoważonego. Od 2014 roku wszystkie hotele Intercontinental muszą korzystać z Green Engage.

Grupa Rezidor prowadzi inicjatywę Think Planet, która zakłada redukcję zużycia energii o 25 proc. w ciągu pięciu lat, głównie poprzez optymalizację ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji i podgrzewania wody. Inicjatywa niosąca ze sobą konkretne zobowiązania ze strony hotelu i idące za nimi zmiany w jego funkcjonowaniu, ma równocześnie wymiar edukacyjny. W swoje działania grupa silnie angażuje gości, którzy na stronie internetowej programu mogą skorzystać z kalkulatorów, obliczających o ile zredukują oni własną emisję CO2 przesiadając się z samochodu na rower, instalując oświetlenie LED-owe, zmniejszając ogrzewanie domu w nocy, rezygnując raz w tygodniu z jedzenia mięsa, czy całkowicie wyłączając komputer przy wyjściu z pracy. Angażowani są też pracownicy, dla których prowadzone są szkolenia mające zwiększyć ich świadomość ekologiczną.

Sieć Hilton Worldwide od 2011 roku prowadzi program tworzenia wspólnej wartości Travel with Purpose, którego cztery kluczowe obszary to „tworzenie możliwości, wzmacnianie społeczności, celebrowanie kultury i życie w sposób zrównoważony”. W ramach tego ostatniego sieć dąży do zredukowania swojego negatywnego wpływu na środowisko, ograniczając w ciągu pięciu lat zużycie wody o 10 proc., a zużycie energii, emisję CO2 i produkcję odpadów o 20 proc.

Sieć Marriott International stawia na zielone budownictwo. Zaangażowała się w pilotaż pierwszego na świecie LEED Volume Program, tworząc pre-certyfikowany prototyp zielonego hotelu na potrzeby branży hotelarskiej. Sieć zobowiązała się m.in. do redukcji zużycia energii i wody o 20 proc. w latach 2007 – 2020. Posiada też ok. 270 stacji do ładowania pojazdów elektrycznych, ulokowanych przy hotelach w różnych zakątkach świata.

Dążenie do nieustającej redukcji zużycia energii, wody czy produkcji odpadów jest obecnie częścią polityki praktycznie wszystkich działających w Polsce międzynarodowych sieci. Ale działania takie podejmuje też wiele niezależnych hoteli. Np. hotel Anders w Starych Jabłonkach został laureatem programu „Odpowiedzialnie z Naturą” i otrzymał tytuł Eko-Inspiracji 2015. – To potwierdzenie naszych działań w zakresie ochrony środowiska naturalnego oraz promowania aktywnego wypoczynku pośród przyrody. Namawiamy firmy, które organizują u nas spotkania do integracji w klimacie „green” – mówi Daniel Błaszkiewicz, dyrektor generalny hotelu. Ponadto hotel wykorzystuje odnawialne źródła energii w ogrzewaniu obiektu, energooszczędne oświetlenie, własne ujęcie i uzdatnianie wody oraz segreguje odpady ogólne.

Bukovina Terma Hotel Spa do eksploatacji podziemnych złóż wody termalnej używa rozwiązań, pozwalających na jej ekologiczne i ekonomiczne wykorzystanie. W momencie wydobycia z odwiertu woda termalna ma temperaturę ponad 60 st. C, jest więc zbyt gorąca, aby użyć jej w basenach. Trafia tam dopiero po wstępnym ochłodzeniu, a uzyskane ciepło wykorzystywane jest do celów grzewczych. Po odzyskaniu reszty ciepła, czysta woda odprowadzana jest do pobliskiego potoku. Ponadto budynek jest wyposażony w system BMS służący kompleksowemu zarządzaniu i sterowaniu wszystkimi instalacjami hotelu, co pozwala na co dzień zmniejszyć zużycie energii o 30 proc. To tylko dwa przykłady spośród setek polskich hoteli, które wdrożyły rozwiązania redukujące negatywny wpływ na środowisko.

Certyfikaty LEED, BREEM…

Coraz większą rolę w branży hotelarskiej zaczynają odgrywać certyfikaty potwierdzające zaangażowania hotelu w ochronę środowiska. Mogą odnosić się zarówno do całości oddziaływania hotelu na środowisko jak i być nakierowane na konkretne obszary. Do tej drugiej grupy zaliczają się popularne na świecie i powoli stające się coraz bardziej rozpoznawalne w Polsce certyfikaty LEED i BREEM   (wydawane w naszym kraju przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego), oceniające w jaki sposób obiekty budowlane wpływają na środowisko naturalne.

LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) zapewnia właścicielom i zarządcom budynków narzędzia służące wdrożeniu praktycznych i mierzalnych rozwiązań w zakresie proekologicznego projektowania budynków, ich budowy, użytkowania i konserwacji. Aby budynek został w ogóle zakwalifikowany do procedury certyfikacyjnej, musi spełnić wymagania krytyczne odnoszące się do zrównoważonej lokalizacji, efektywnego wykorzystania zasobów wodnych, odpowiednio niskiego użycia energii, jakości środowiska wewnętrznego oraz wpływu zastosowanych rozwiązań architektonicznych i materiałów budowlanych na środowisko naturalne.

BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) jest systemem oceny jakości oraz wpływu budynków na środowisko. Jak tłumaczy na swojej stronie Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego: „Wykorzystane miary reprezentują szeroką gamę kategorii i kryteriów, od energii aż po ekologię. Obejmują one m.in.: jakość środowiska wewnętrznego, efektywność energetyczną, dostępność transportową, materiały i konstrukcję, zarządzanie eksploatacją i realizacją, gospodarkę wodą i odpadami. Z punktu widzenia użytkownika najcenniejszymi kategoriami są te obejmujące komfort użytkownika (dostęp do światła dziennego i widoku z okna, możliwość sterowania oświetleniem, ogrzewaniem i chłodzeniem) oraz transport (dostęp do komunikacji publicznej, parkingi rowerowe czy miejsca do ładowania samochodów elektrycznych)”.

Chociaż popularne od dobrych kilku lat wśród właścicieli biurowców, jeszcze do niedawna certyfikaty te były nieobecne w branży hotelarskiej. Sytuacja zaczęła się zmieniać w 2014 roku, kiedy to nowy hotel Hampton by Hilton Warszawa Centrum jeszcze przed otwarciem otrzymał certyfikat LEED Gold Application In Process (przyznany hotelowi za jego energooszczędność oraz wykorzystanie nowoczesnych technologii i materiałów przyjaznych dla środowiska).

Większe ożywienie przyniósł jednak dopiero rok 2016. W lutym certyfikat LEED Gold dla nowej inwestycji otrzymał hotel Marriott Courtyard Gdynia Waterfront skandynawskiej firmy Vastint. W maju warszawski Westin jako pierwszy w Polsce otrzymał certyfikat LEED Silver dla istniejącego już budynku hotelowego w kategorii Operations and Maintenance. Normy certyfikatu LEED ma też spełniać będący w trakcie budowy zespół Baltic Park Molo w Świnoujściu z hotelem Radisson Blu.

W 2016 roku przyznano również pierwsze w Polsce certyfikaty BREEM dla nowych obiektów hotelowych. Uzyskały je należące do Orbisu: ibis Gdańsk Stare Miasto i Mercure Kraków Stare Miasto. Natomiast hotel andel’s w Krakowie i Andersia Tower – Hotel w Poznaniu, których właścicielem jest niemiecki fundusz Deka Immobilien otrzymały certyfikaty BREEM dla obiektów już działających.

Te certyfikaty będą nabierać coraz większego znaczenia w branży w miarę tego, gdy kolejni hotelarze uświadomią sobie płynące z niej korzyści. – Hotele zużywają bardzo dużo wody, energii i produkują bardzo dużą ilość odpadów. Stąd nasz priorytet, jakim są budynki. Dwa lata temu zarząd spółki podjął decyzję, iż każda nowa inwestycja hotelowa Orbisu, będzie realizowana zgodnie z „zielonym” certyfikatem BREEAM – mówi Katarzyna Nowak z Orbisu. – Budowanie hotelu, który nie jest „zielony” i nie będzie posiadał najnowszych proekologicznych technologii czy instalacji zwyczajnie już się nie opłaca. Być może za kilka lat pod szyldem AccorHotels staną hotele, które będą energetycznie samowystarczalne

…Green Key i EU Ecolabel

Nieco odmienny wymiar ma funkcjonujący w Polsce już od kilku lat certyfikat Green Key. Proces aplikacji do tego programu prowadzi Fundacja Partnerstwo dla Środowiska. Ten międzynarodowy system ocenia działalność branży turystycznej w takich wymiarach jak zarządzanie zużyciem wody, serwisem sprzątającym, odpadami, energią, żywnością i napojami, zaangażowanie pracowników, informacje dla gości, zielone wydarzenia itp. W Polsce certyfikat Green Key posiada wszystkie siedem hoteli Grupy Rezidor, cztery hotele sieci Sheraton i Westin oraz hotel Zdrojowy Pro-Vita w Kołobrzegu.

Z kolei hotele Scandic Wrocław i Scandic Gdańsk są pierwszymi hotelami sieciowymi w Polsce, które od 2014 roku posiadają certyfikat EU Ecolabel. Uzyskać go można po wdrożeniu polityki ochrony środowiska i dostosowaniu produktu i usług do wymogów Komisji Europejskiej, zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym.

Wygląda więc na to, że w zależności od globalnej polityki sieci preferowany jest określony rodzaj certyfikatu, który docelowo ma objąć jak największą liczbę hoteli sieci na świecie, zwiększając tym samym spójność oferowanego przez nią standardu, nie tylko w zakresie obsługi gości, ale też wpływu jej działalności na środowisko.

Zielono we wnętrzach i w menu

Wymiar ekologiczny mają nie tylko stosowane przez hotele technologie czy promocja określonych zachowań wśród gości czy pracowników. Same wnętrza hoteli ewoluują, stając się coraz bliższe naturze i coraz bardziej „zielone” z zastosowaniem materiałów z recyclingu, naturalnych, nie przetworzonych surowców, zwiększa się też ilości naturalnej zieleni w przestrzeni hotelowej.

Czasami ta zieleń ma wymiar bardzo praktyczny jak w przypadku Grupy Orbis, która od tego roku wprowadza w swoich hotelach miejskie ogródki uprawne. „Posiadanie takiego ogródka oznacza nie tylko ograniczenie emisji dwutlenku węgla, ale też pominięcie procesu pakowania, transportu i przechowywania produktów, gwarantuje świeże, sezonowe produkty uprawiane bez pestycydów. Ponadto, uprawa ogródka miejskiego uczy większego poszanowania żywności i buduje więzi z naszymi gośćmi w każdym wieku, którzy są coraz bardziej świadomi rzeczywistych wyzwań stojących przed rolnictwem” – można przeczytać w komunikacie grupy.

– W ramach projektów CSR-owych w dziale gastronomii, która stanowi 30 proc. przychodów Orbisu, od kwietnia tego roku wdrażamy „Kartę zdrowej i zrównoważonej żywności” we wszystkich hotelach. Ta karta to nowe wytyczne, które zmieniają łańcuch dostaw w obszarze F&B i wprowadzają nowe modele biznesowe ze szczególnym naciskiem na takie cele jak zmniejszenie odpadów żywnościowych o 30 proc. do końca 2020 roku, faworyzowanie lokalnych dostawców czy promocja produktów pochodzących z ekologicznych i zrównoważonych upraw – wyjaśnia Katarzyna Nowak.

Dużą uwagę do pochodzenia i sposobu pozyskiwania składników do hotelowych kuchni deklarują również inne hotele np. obiekty sieci Scandic podczas bufetów śniadaniowych oferują produkty organiczne i regionalne, rezygnują z produktów w jednorazowych opakowaniach oraz serwują filtrowaną wodę w karafkach nadających się do recyclingu. Hotele byłej grupy Starwood natomiast prowadzą działania mające na celu zwiększenie udziału żywności lokalnej, produktów zrównoważonego rolnictwa oraz organicznych w swojej ofercie, zwiększenie zamówień produktów ze znakiem fair trade, transparentności i raportowania praktyk zamawiania produktów oraz ujawnienie kluczowych wskaźników związanych z wpływem środowiskowym, zdrowotnym i na społeczności lokalne.

Zmiany w myśleniu o hotelowej kuchni to dziś coraz wyraźniejszy trend. Większy udział produktów pochodzących ze zrównoważonego lub ekologicznego rolnictwa, żywność organiczna i lokalna, a także nie marnowanie żywności to istotny kierunek zmian w hotelowej ofercie gastronomicznej. Również wśród hoteli niezależnych, w przypadku których pozyskiwanie surowców od lokalnych dostawców często nie jest elementem konkretnie nazwanej strategii CSR, ale naturalną praktyką.

Pozyskiwanie produktów od lokalnych producentów i rolników, wspierając tym samym lokalne społeczności deklaruje bardzo wiele hoteli w Polsce. Ryby z lokalnych jezior i stawów, dziczyzna i grzyby z okolicznych lasów, zioła z własnego zielnika, miód z własnych pasiek, własne ekologiczne warzywa i owoce – stają się coraz bardziej powszechne w menu hotelowych restauracji. Slow Food Polska, organizacja zajmująca się szeroko rozumianą ochroną oraz wspieraniem niewielkich regionalnych producentów żywności (szczególnie produkowanej w sposób niespotykany w innych miejscach na świecie, tradycyjnej, zdrowej i zagrożonej zniknięciem) wśród rekomendowanych restauracji hotelowych wymienia m.in. Horyzont w kołobrzeskim hotelu Aquariuas SPA, Aruana z hotelu Narvil w Serocku, Romantyczną SPA Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie, Morellino w hotelu Głęboczek koło Brodnicy, Trzy Rybki w hotelu Starym w Krakowie, aler też Wave w hotelu Sheraton w Sopocie, czy Mercato w gdańskim Hiltonie.

Zielone spotkania

Działalność (i przychód) hotelu w dużej mierze opiera się organizacji różnego rodzaju spotkań biznesowych, szkoleń, konferencji, kongresów, które też mają swój wpływ na środowisko. I coraz więcej obiektów przygotowuje specjalne działania w tym obszarze, zwłaszcza w obliczu zmieniających się oczekiwań klientów korporacyjnych, którzy niejednokrotnie są zobowiązani przez politykę swojej firmy do organizowania spotkań i konferencji o zmniejszonym negatywnym wpływie społeczno-środowiskowym.

Hotele oferują już więc tzw. zielone pakiety konferencyjne. Radisson Blu w Krakowie organizuje spotkania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Hotel jako pierwsza firma w Polsce i pierwszy hotel na świecie, otrzymał Certyfikat BS8901, stanowiący obecnie najbardziej wymagającą normę określającą zasady organizacji zrównoważonych spotkań i uroczystości. Spotkania organizowane w tym hotelu opierają się na trzech zasadach: zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne (m.in. odpowiednie planowanie logistyki transportu, materiały konferencyjne zdatne do recyklingu lub wytworzone z materiałów recyklingowych, Reverse Carbon Offset – możliwość sfinansowania lub posadzenia przez uczestników drzew, które w określonym czasie pochłoną dwutlenek węgla wyemitowany w związku ze spotkaniem), pozytywne oddziaływanie na społeczność lokalną (80 proc. dostawców hotelu to dostawcy lokalni, współpraca z firmami deklarującymi uczciwe zasady zatrudnienia pracowników, możliwość wsparcia lokalnego domu dziecka podczas konferencji), redukcja kosztów produkcji i eksploatacji (odpowiedzialne zarządzanie cateringiem, minimalizowanie poziomu zużycia energii elektrycznej i cieplnej, raportowanie na temat zużytych materiałów i wyprodukowanych  podczas spotkania śmieci).

Przyjazne dla środowiska spotkania są też od lat częścią oferty hoteli byłej grupy Starwood. Zakładają one m.in. wykorzystanie pochodzącego z recyklingu papieru do druku, flipchartów oraz obustronnych wydruków, przyjaznych dla środowiska akcesoriów pomocniczych, dostęp do zrównoważonych usług transportowych, kosze na materiały do recyklingu. Ponadto oferowane pozycje menu są zgodne ze zrównoważonym rozwojem, a niewykorzystana żywność może być przekazana na cele dobroczynne. Po zakończeniu wydarzenia klienci hotelu otrzymują raport z wpływu spotkania na środowisko oraz informację, ile wyniosła redukcja dwutlenku węgla osiągnięta w ramach danego spotkania.

Ale „zielone spotkania” nie są domeną jedynie hoteli sieciowych. Obiekty niezależne również podążają za tym odpowiedzialnym trendem. Np. hotel Anders przygotował pakiet Zielone Konferencje. Przewiduje on zdrowe przerwy kawowe zamiast ciastek, menu przygotowane z lokalnych sezonowych produktów od regionalnych dostawców, używanie biodegradowalnych ołówków i propagowanie proekologicznych zachowań, zachęcając uczestników do korzystania z komunikacji publicznej, a samochodom hybrydowym zapewniając bezpłatny parking. Oferuje też gościom różnorodne proekologiczne motywy przewodnie dla spotkań integracyjnych, jak sadzenie lasu na terenie lokalnego nadleśnictwa, przygotowywanie ekozabawek dla dzieci z przedszkola w Starych Jabłonkach, budowanie budek lęgowych, karmników i paśników, warsztaty malarskie zakończone aukcją charytatywną i licytacją na rzecz wybranej organizacji pozarządowej działającej na rzecz ekologii. Wiele z tych działań ma wielowymiarowe benefity. Korzysta na nich środowisko naturalne, lokalna społeczność, ale i sam hotel, którego otoczenie staje się zwyczajnie ładniejsze.

Filantropia jako wsparcie społeczności lokalnych

Filantropia była jest i będzie jest ważnym elementem CSR, rzecz w tym, aby nie był to jedyny element. Większość odpowiedzialnie działających firm ma działania o tym charakterze wpisane do swojej strategii jako część wsparcia społeczeństwa bądź społeczności lokalnej. Dobrze zaplanowane i długofalowe wsparcie organizacji pozarządowych, szczególnie lokalnych, buduje wiarygodność hotelu w oczach gości, przyczynia się do zacieśnienia relacji ze społecznością, w której hotel działa, ale też przekłada się na większe zaangażowanie ze strony pracowników.

I rośnie liczba hoteli, które stawiają na długofalowe partnerstwa, w miejsce jednorazowych zrywów. Grupa Orbis od lat współpracuje z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundacja Dzieci Niczyje). Accordeon Samodzielności to projekt społeczny, zainicjowany przez pracowników Grupy Hotelowej Orbis i Fundację Solidarity AccorHotels, a realizowany przez Fundację. „Jego celem jest pomoc w wejściu na rynek pracy i usamodzielnieniu się młodym osobom będącym w trudnej sytuacji życiowej. Realizowane jest to poprzez specjalny program rozwoju osobistego, staży i praktyk zawodowych” – informuje Grupa. Ponadto Orbis, wspólnie z Fundacją AgriNatura, wspiera powrót do tradycyjnych sadów owocowych. W ramach projektu „Kosztela” przekazuje 50 proc. kwot zaoszczędzonych z ponownego użycia ręczników przez gości hotelowych na program zakładania nowych tradycyjnych sadów, a tym samym zachowania i pomnażania dawnych odmian drzew owocowych. W 2015 roku. sfinansowano zakup 1,5 tys. drzewek dawnych odmian, a w 2016 zakupiono już kolejnych 5 tys.

Największe zrozumienie pracowników dla idei CSR i zaangażowanie można osiągnąć włączając ich w działania charytatywne hotelu osobiście. W ostatnich latach zdecydowanie widać wzrastającą popularność idei wolontariatu pracowniczego wśród hotelarzy, co nie dziwi o tyle, że wolontariat staje się coraz chętniej wykorzystywanym narzędziem przez biznes w ogóle. Szacuje się, że już niedługo tego typu działania będzie realizować co dziesiąta polska firma.

Co roku, przez cały październik, pracownicy hoteli Hilton Worldwide angażują się w Global Month of Service, program wspólnych działań na rzecz lepszego poznania potrzeb i funkcjonowania lokalnej społeczności. W ramach projektu prowadzone są różnorodne inicjatywy. W tym roku hotel DoubleTree by Hilton Łódź z myślą o podopiecznych łódzkiego Domu Dziecka oraz o zaprzyjaźnionych z nim seniorach zorganizował, wspólnie z firmą IQ Sport i szkółką piłkarską Futbol Bonito Międzypokoleniową Spartakiadę Sportową. Spartakiadzie towarzyszyły warsztaty prowadzone przez pracowników hotelu, podczas których goście mogli zapoznać się z codziennymi obowiązkami poszczególnych działów hotelu. DoubleTree by Hilton Wrocław wsparł Stowarzyszenie SIEMACHA. Pracownicy hotelu wspólnie z wychowankami placówki SIEMACHA Spot 24/7 odnowili jej kuchnię i wykonywali prace sezonowe w ogrodzie.

Zespół pracowników hotelu Hilton Warsaw Hotel & Convention Centre zaangażował się w działania na rzecz m.in. fundacji ARKA, która pomaga dzieciom z rodzin będących w trudnej sytuacji, dotkniętych problemami natury ekonomicznej oraz socjalnej. Zespół Hilton Warsaw Hotel & Convention Centre zaprosił podopiecznych fundacji ARKA na zajęcia kulinarne, warsztaty wykrawania dyń i wycieczkę odkrywającą kulisy pracy w hotelu, podczas której mogli dowiedzieć się więcej na temat perspektyw rozwoju w hotelarstwie.

Hilton Garden Inn Kraków Airport zaangażował się w długoterminowy wolontariat, w ramach którego współpracuje z pierwszym w Polsce Domem Ronalda McDonalda, który powstał przy Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie dla rodzin dzieci, będących pacjentami onkologicznymi. Współpraca obejmowała szereg działań: od wsparcia merytorycznego procesu obsługi gości, poprzez konsultacje w zakresie procedur operacyjnych dla pracowników, konsultacje przy tworzeniu budżetu kosztowego oraz wyborze dostawców wyposażenia, aż po pomoc przy pracach wykończeniowych oraz regularne organizowanie wspólnego gotowania dla gości domu z szefem kuchni hotelowej restauracji. – Chcieliśmy podzielić się naszą wiedzą i zapałem. Mamy w głowie kilka pomysłów, jak jeszcze efektywniej zaangażować się w działania na rzec Fundacji Ronalda McDonalda. Terapia gotowaniem okazała się być dużym sukcesem, otrzymaliśmy mnóstwo pozytywnym opinii. Planujemy rozwijać idee wolontariatu wśród naszych pracowników, wstępnie ustaliliśmy, że każdego miesiąca pięć osób zatrudnionych w różnych działach pół swojej dniówki spędzi angażując się w bezpośrednią działalność na rzecz krakowskiego Domu  – mówi Marcin Ziobro, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu.

40 pracowników hoteli Grupy Rezidor w Polsce pobiegło dla dzieci chorych na autyzm w XI Półmaratonie Warszawskim by wesprzeć działania Fundacji Jaś i Małgosia. Biegają też pracownicy hotelu InterContinental Warszawa, ale nieco inaczej. W maju tego roku odbyła się trzecia edycja „InterContinental Tower Run”, mającego charytatywny cel biegu po schodach hotelu od poziomu -5 do 44. W tym roku 80 proc. kwoty z wpisowego zostało przeznaczone na leczenie 3,5-letniej Helenki, u której zdiagnozowano autyzm dziecięcy. Pozostałe 20 proc. zostało przekazanie dla IHG Foundation. W biegu pobiegło 91 biegaczy. Dodatkowo przez jeden tydzień w maju pracownicy hotelu mieli okazję wziąć udział w „Tower Run or Walk” i wejść lub wbiec na 44 piętro. 95 osób wzięło udział w tej inicjatywie a hotel przekazał pieniądze za każdego pracownika na leczenie.

Działania hoteli zostają doceniane przez współpracujące z nimi organizacje. W ubiegłym roku hotel Radisson Blu Kraków został laureatem konkursu Dobroczyńca Roku, organizowanego przez Stowarzyszenie Akademia Rozwoju Filantropii, w kategorii Projekt społeczny – średnia firma. Hotel został nominowany przez Fundację Uśmiech Dziecka „za już prawie 10 lat nieprzerwanego i niezawodnego wsparcia oraz poświęcony czas dla wychowanków Specjalistycznej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej im. Jana Brzechwy w Krakowie”. Hotel organizuje pikniki dla wychowanków, wyjazdy na hipoterapię do stadniny koni, wycieczki do ZOO oraz przygotowuje indywidualne prezenty z okazji Dnia Dziecka i Mikołaja. Przekazuje również różnego rodzaju dary rzeczowe oraz współorganizuje coroczną aukcje dzieł sztuki, z której dochód przeznaczany jest na zakup leków i badań, a także na sfinansowanie ferii zimowych i wyjazdu wakacyjnego. Oprócz opieki nad Domem Małego Dziecka hotel jest także współorganizatorem, sponsorem i uczestnikiem charytatywnej sztafety biznesowej Kraków Business Run, wspiera Szpital Dziecięcy w Krakowie, bierze udział w akcji PCK Bardzo Dobre Maniery, czy sadzi las w jednym z małopolskich nadleśnictw.

Courtyard by Marriott Warszawa Airport od początku swojego funkcjonowania wspiera materialnie podopiecznych Rodzinnego Domu Dziecka w Równem organizując spotkania świąteczne z Mikołajem, finansując i pomagając w realizacji prac remontowych i ogrodniczych. Prace wychowanków Domu Dziecka można również kupić w hotelowym lobby. Oprócz tego hotel współpracuje z szeregiem innych organizacji pożytku publicznego takich jak Caritas Polska, Warszawski Dom Samotnej Matki, Dom Opieki Społecznej Wola, Fundacja Dziecięca Fantazja czy schronisko dla zwierząt na Paluchu. Każdego roku pracownicy spełniają również marzenia grupy podopiecznych fundacji SOS Wioski Dziecięce z listów do św. Mikołaja. Poza tym hotel co roku w kwietniu, we współpracy z firmą Remondis, realizuje też zbiórkę elektroodpadów zarówno hotelowych, jak i domowych. W zamian za utylizację, otrzymuje od partnera akcji rośliny, które są sadzone przez pracowników w ogrodzie Rodzinnego Domu Dziecka w Równem.

W tym roku Courtyard by Marriott Warsaw Airport został wyróżniony przez sieć Marriott nagrodą za działania z obszaru Social Responsibility & Community Engagement w konkursie, w którym wzięło udział 280 obiektów z całej Europy, reprezentujących wszystkie marki sieci Marriott. Sieć doceniła warszawski hotel za konsekwencję, ale również za pełne spektrum działań CSR: działania na rzecz społeczności lokalnej, ekologii i pracowników. – Nagroda jest wyróżnieniem aktywności społecznej wszystkich pracowników, jak również liderów CSR w naszym hotelu: HR managera Małgorzaty Karwackiej oraz PR managera Lidii Dmowskiej – mówi Aneta Stępkowska, dyrektor hotelu. – W sieci Marriott, temat odpowiedzialności społecznej istnieje od 30 lat. W naszym hotelu angażujemy się w przeróżne inicjatywy od jego otwarcia, czyli ponad 13 lat. Dla mnie osobiście jest to również istotny element budowania relacji i zaangażowania pracowników, bez których te inicjatywy po prostu nie mogłyby się wydarzyć.

Ważni pracownicy

Docenienie wartości jaką indywidualny pracownik wnosi do organizacji jest trendem ogólnoświatowym. Przywiązywanie większej wagi do jego indywidualnych potrzeb i motywacji, chęć zapewnienia mu lepszego komfortu pracy, zwrócenie uwagi na różnice między pracownikami i wykorzystywanie płynącego z nich potencjału, zamiast piętnowania bądź marginalizowania niektórych różnic indywidualnych, to działania, które zaobserwować można dziś w wielu firmach. Ich celem jest zwiększenie poziomu satysfakcji pracowników z wykonywanej pracy i idące za tym większe zaangażowanie, co przekłada się na wzrost indywidualnej efektywności, niższą absencję i fluktuację kadr (co jest dziś szczególnie dużym problemem dla hoteli, szczególnie na stanowiskach liniowych), a w konsekwencji zysk dla pracodawcy. Hotele nie odbiegają pod tym względem od światowych trendów.

Do podstawowych działań mających zapewnić pracownikom poczucie komfortu i dobrą kondycję fizyczną należą pakiety zdrowotne oraz sportowe, które oferuje coraz więcej hoteli w Polsce, chociaż cały czas głównie sieciowych, atrakcyjne szkolenia czy różnego rodzaju inne motywatory zarówno finansowe jak i pozafinansowe. Wzrost zaangażowania w pracę i poczucia identyfikacji z pracodawcą jest niewątpliwie efektem działań mających na celu uwrażliwienie pracowników na kwestie społeczne i środowiskowe, przez włączenie ich w inicjatywy hotelu prowadzone w tych obszarach.

Zarządzanie różnorodnością w miejscu pracy jest kolejnym, coraz wyraźniej widocznym zjawiskiem w biznesie. Wiele sieciowych hoteli ma tego typu działania wpisane w swoją międzynarodową politykę CSR. Część prowadzi tego typu aktywności także w naszym kraju, jednak jedynym przedstawicielem branży hotelarskiej będącym sygnatariuszem Karty Różnorodności w Polsce jest Grupa Orbis. Wdrożyła ona system raportowania HR DATA, w którego ramach monitoruje m.in. równość płci, rozwój zawodowy pracowników, ich mobilność i różnorodność pokoleń. Dba o to by co najmniej 20 proc. uczestników programów szkoleniowych stanowili pracownicy 50+.  Grupa ma już sukcesy na tym polu. 45 proc. dyrektorów hoteli w Grupie to kobiety, co stanowi najwyższy i najlepszy wskaźnik w całej, ogólnoświatowej społeczności AccorHotels. Kobiety pracujące w Grupie Orbis i AccorHotels w Polsce i w całym regionie Orbisu są zrzeszone w sieci Women At AccorHotels Generation (WAAG). Rolą sieci jest m.in. zwiększenie kompetencji przywódczych jej uczestniczek, zwiększenie komfortu ich pracy oraz wzajemna inspiracja. Pomóc mają w tym organizowane spotkania, warsztaty i program mentoringowy.

Odpowiedzialni goście

Koniec końców wszystkie działania prospołeczne i prośrodowiskowe hotelu mają jeden cel nadrzędny. Zadowolić hotelowych gości, których styl życia się zmienia, a świadomość środowiskowa i wrażliwość społeczna nieustająco rosną. Obok klientów korporacyjnych, których spora część już od kilku lat uwzględnia praktyki CSR przy wyborze obiektów dla swoich pracowników, także i goście indywidualni zaczynają zwracać coraz większą uwagę na odpowiedzialne praktyki hotelarzy.

Hotelarze coraz częściej sami starają się tę świadomość gości podnosić, edukując ich na temat ochrony środowiska, ale też np. zachęcając do zmiany nawyków żywieniowych, „zwolnienia obrotów”, czy zwiększenia aktywności fizycznej. Tworzy się więc samonapędzający się mechanizm. Świadomi hotelarze zachęcają gości, by podnosili poprzeczkę hoteli, aby mogły się pochwalić większymi osiągnięciami środowiskowo-społecznymi. Kierunki wyznaczają hotele sieciowe. Aby za nimi nadążyć w walce konkurencyjnej hotele niezależne muszą coraz poważniej zacząć traktować kwestie Społecznej Odpowiedzialności Biznesu, bo akurat tych „sieciowych” standardów goście będą od nich oczekiwać.

Autorzy

Karolina Błońska

Karolina Błońska

Redaktor naczelna BE.NAVIGATOR. W BETTER/Goodbrand od 2008 r. Wcześniej była redaktor prowadzącą magazyn marketingowy „Brief”, pisała też dla „Gazety Wyborczej”. Specjalizuje się w zarządzaniu procesami budowania strategii CSR i badaniach społecznych oraz marketingowych.

Jej artykuł „Odpowiedzialność dla dorosłych” (CR Navigator wiosna 2013) został wyróżniony w kategorii Artykuł prasowy – media drukowane w konkursie dla dziennikarzy „Pióro odpowiedzialności” w 2014.

Jej artykuł „Hotelarze coraz bardziej odpowiedzialni społecznie” otrzymał nagrodę główną w kategorii „Ekspert” konkursu „Pióro odpowiedzialności”. Tekst został nagrodzony za kompleksowe i merytoryczne podejście do CSR, a także za ukazanie ambicji branży hotelarskiej w zakresie wdrażania tej koncepcji. Pierwotnie artykuł został opublikowany w miesięcznikuHotelarz”24 listopada 2016.