Fashion Revolution Day – czyli jak wiele ma wspólnego moda z biznesem

O tym dlaczego warto być świadomym konsumentem z Martą Roskowińską koordynatorką FRD w Polsce rozmawia Agata Rudnicka, ekspertka FOB.

Społeczna odpowiedzialność przemysłu odzieżowego – skąd takie połączenie CSRu i tej konkretnej branży?

Branża odzieżowa styka się dziś z wieloma poważnymi problemami w zakresie zarządzania swoim łańcuchem dostaw. Dobrym rozwiązaniem wydaje się więc być zaproponowanie jej nowego, bardziej odpowiedzialnego sposobu kontroli całego procesu produkcji i konsumpcji towaru. Dzięki temu przedsiębiorcy będą w stanie lepiej zidentyfikować te miejsca, które wymagają ich uwagi i przeprowadzić niezbędne zmiany w kierunku bardziej odpowiedzialnych wzorców zachowania.

Warto też pamiętać, iż obecnie żyjemy w czasach, w których różne w tym informacje wrażliwe mogą zostać szybko ujawnione za pośrednictwem mediów czy Internetu. To tylko kwestia czasu zanim opinia publiczna dowie się o naszych problemach z kontrolą łańcucha dostaw. Odpowiedzialne podejście do zarządzania firmą, także w branży odzieżowej, jest dziś zasadniczo kwestią dbania o reputację marki.

Jakie są największe wyzwania społeczne i środowiskowe dla branży odzieżowej?

Produkcja ubrania wiąże się z pracą wielu ludzi. Nie tylko tych, o których czytamy w kolorowych magazynach – projektantów, marek, stylistów, organizatorów pokazów mody czy imprez – ale także farmerów, którzy uprawiają bawełnę, szwaczek oraz innych pracowników fabryk, bez których przemysł modowy by nie istniał. Niestety w trakcie produkcji zarówno półproduktów, materiałów potrzebnych do stworzenia nowych kolekcji, ale i w trakcie procesu szycia ubrań notorycznie łamane są prawa osób tam pracujących. Długie godziny pracy, niebezpieczne warunki, szkodliwe chemikalia stosowane w trakcie procesów produkcji, brak ubezpieczenia zdrowotnego, urlopu, głodowe pensje, ale też praca dzieci- to tylko niektóre z problemów społecznych, które powinny być pilnie rozwiązane.

Oprócz tego warto również pamiętać, iż skomplikowany i długi łańcuch dostaw jest także przyczyną bardzo dużego zanieczyszczenia środowiska. Czy kupując zwykły T-shirt zastanawiamy się, iż w procesie farbowania tego produktu zużywa się aż 16-20 litrów wody, a do wyprodukowania jednego kilograma bawełny potrzebne jest 29 tysięcy litrów wody? Nie. Nieodpowiedzialna produkcja nowego towaru i nieumiejętny sposób zarządzania odpadami tekstylnymi ma ogromnie niszczący wpływ na nasze środowisko.

W końcu, nie należy również zapominać o często tragicznej sytuacji zwierząt hodowlanych, które mają zaspokoić popyt na naturalne futra i skóry na rynku odzieżowym. Zwierzęta te bardzo często nie są objęte żadnymi prawami ochronnymi, mają ograniczony dostęp do wody i pożywienia, brak opieki weterynaryjnej, a ich życie kończone jest często niehumanitarnym ubojem.

Jak radzi sobie z nimi biznes?

Jest wiele firm, które uparcie stoją na stanowisku, iż nie odpowiadają za łamanie praw pracowników zatrudnionych u ich podwykonawców. Często też tłumaczą brak działań zmierzających do zmniejszenia negatywnego wpływu na społeczeństwo i środowisko zbyt dużą konkurencją na rynku odzieżowym. Na szczęście są pierwsze sygnały, że zaczyna dziać się coś dobrego. Podejmowane są projekty z zakresu społecznej odpowiedzialności, za którymi idą konkretne rezultaty. Dodatkowym motorem do działania mogą być konsumenci. Rosnący trend na rzeczy ekologiczne, bądź „slow fashion” udowadnia dziś ogromną potrzebę konsumenta do wyróżnienia się. Coraz więcej klientów jest skłonnych zapłacić więcej pieniędzy za produkty wyprodukowane w   sposób spełniający wyższe standardy społeczne i środowiskowe oraz charakteryzujące się wyższą jakością. Dostrzegają to szczególnie młode marki i polscy projektanci szyjący lokalnie, których udział w specjalnych festiwalach, czy targach przyciąga tłumy miłośników dobrej mody.

Co mogą konsumenci?

Każdy z nas może na wiele różnych sposobów stać się bardziej odpowiedzialnym konsumentem, szczególnie w zakresie branży odzieżowej. Wszystko zależy od naszych preferencji i upodobań.

Dla niektórych odpowiedzialne praktyki zakupowe będą równoznaczne z nabywaniem jedynie produktów certyfikowanych (wytwarzanych z poszanowaniem środowiska, praw pracowniczych czy praw zwierząt). Dla innych etyczna moda będzie oznaczała wytwarzanie mniejszej ilości odpadów np. poprzez zakupy w sklepach second hand, wymianę ubrań ze znajomymi, samodzielne tworzenie odzieży bądź w końcu także stawianie na jakość a nie ilość kupowanych rzeczy.

Nie zapominajmy również o sile oddziaływania na marki odzieżowe przez konsumenta. Tak zwane Pilne Apele, w ramach których konsument może wyrazić swoje zainteresowanie warunkami produkcji odzieży, mogą okazać się bardzo skutecznym narzędziem pokazania firmom czynników, którymi kierujemy się dokonując zakupu. W kilku przypadkach udało się już w ten sposób przekonać firmy odzieżowe do podjęcia bardziej odpowiedzialnych zachowań; na skutek licznych głosów konsumentów. Przykładem jest firma LPP, która przystąpiła do Porozumienia dotyczącego ochrony przeciwpożarowej i bezpieczeństwa budynków w Bangladeszu, po katastrofie budynku Rana Plaza w kwietniu 2013r.

Czy FRD  inne działania tego typu mogą coś zmienić?

Oczywiście, że mogą!.

W momencie zakupu większość z nas nie jest świadoma procesu produkcji ubrań oraz tego, co on ze sobą niesie. Musimy jednak zrozumieć, że nie kupujemy dziś tylko ubrań lub akcesoriów, ale także cały łańcuch wartości i relacji. Poprzez zadawanie konsumentom, projektantom, markom i wszystkim innym osobom związanym z tą branżą prostego pytania: „Who made my clothes” (będącego hasłem tegorocznej edycji kampanii) widzimy szansę na zmianę perspektywy oraz lepsze zrozumienie społecznych i środowiskowych aspektów związanych z przemysłem odzieżowym.

Konsumenci biorący udział w naszej kampanii z jednej strony dowiadują się w ten sposób o poważnych problemach branży odzieżowej, a z drugiej widzą także pozytywne przykłady firm, które już dziś postanowiły tworzyć swoje produkty w sposób bardziej odpowiedzialny, udowadniając tym samym, że zmiana jest możliwa.

Jaka idea kryje sie za FRD?

Fashion Revolution to inicjatywa powstała w Wielkiej Brytanii po kwietniowej katastrofie budynku Rana Plaza w Bangladeszu w roku 2013 podczas której zginęło 1134 pracowników fabryki. Chcąc wspomnieć ofiary katastrofy i nakłonić branżę odzieżową do wprowadzenia koniecznych zmian zachęcamy, by szczególnie w drugą rocznicę katastrofy w Rana Plaza, czyli 24 kwietnia przyłączyć się do kampanii i zadać firmom odzieżowym proste pytanie: Who made my clothes (kto stworzył nasze ubrania)?

Inicjatywa Fashion Revolution to budowanie przyszłości, w której wypadki taki jak ten w Bangladeszu nigdy się już nie powtórzą. Wierzymy, że świadomość tego, kto wytworzył nasze ubrania jest pierwszym krokiem prowadzącym do zmian przemysłu modowego. Taka świadomość wymaga jednak przejrzystości, szczerości, komunikacji i odpowiedzialności. Chcemy wykorzystać siłę mody, aby dokonać stałej zmiany w przemyśle modowym oraz połączyć poszczególne elementy całego łańcucha dostaw w jedną całość, gdzie każdy pracownik jest ważny i szanowany za swoją pracę.

Co w pozostałe dni roku, jak mówić o spolecznej odpowiedzialnosci?

Przede wszystkim edukować, zachęcać do udziału w różnych działaniach i wydarzeniach. Opowiadać o problemach branży, ale też przedstawiać atrakcyjne dla konsumenta alternatywy bardziej odpowiedzialnych zakupów. Zmiana zachowań to długi proces ale jak pokazują pozytywne przykłady dzieje się on na naszych oczach.

Dziękuję za rozmowę.

Autorzy