Warszawiacy kochają tereny zielone

22 grudnia 2016

Mieszkańcy stolicy wzięli sobie do serca hasło „Zakochaj się w Warszawie zielonej”. Jak potwierdzają wyniki badań opinii, warszawiacy cenią sobie dobrej jakości tereny zielone i chcą ich jeszcze więcej w swoim otoczeniu. Badania zleciły w 2016 roku miasto stołeczne Warszawa oraz Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju w ramach projektu ADAPTCITY.

Aż 69% warszawiaków w wieku 15 i więcej lat stwierdziło, że jest zadowolonych z liczby oraz z wyglądu terenów zielonych w otoczeniu swojego miejsca zamieszkania, a niemal czterech na pięciu mieszkańców (78%) uznało, że liczba terenów zielonych w mieście jest – obok jakości wody z kranu oraz czystości powietrza – ważnym lub bardzo ważnym aspektem życia w metropolii. Zdaniem ankietowanych liczba terenów zielonych co najmniej powinna być utrzymana na obecnym poziomie. Co ważne, w ocenie badanych wzbogacanie miasta o nowe tereny, np. parki i skwery, to najważniejsze działanie miasta służące adaptacji Warszawy do zmian klimatu. Wśród dodatkowych propozycji działań adaptacyjnych poparciem mieszkańców cieszy się również tworzenie zacienionych miejsc wypoczynku, np. altanek, a także zielonych dachów i ścian.

Zieleń jest bardzo ważnym elementem miasta i świadczy jego mieszkańcom wiele usług. Nic dziwnego, że ją doceniamy – komentuje dr Wojciech Szymalski z Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju. – W mieście bogatym w zieleń w gorące lato jest się gdzie schronić przed słońcem – bywa, że różnica temperatur między nagrzanym betonem a cieniem pod drzewami sięga 2025 st. C. Podczas deszczu to drzewa i krzewy pierwsze zatrzymują wodę, a dopiero kiedy nie mogą jej już przyjąć więcej, odpływa ona dalej. Na tej zasadzie tzw. zielone dachy zatrzymują całą wodę z opadu o wysokości nawet 15 mm na mkw. i mogą zapobiegać lokalnym podtopieniom, czyli skutkom gwałtownych burz, które respondenci uznali za największe zagrożenie dla mieszkańców miasta. Wzbogacając miejską zieleń, możemy zaadaptować się lepiej do zmieniającego się, przyszłego, cieplejszego klimatu.

Badanie jakościowe przeprowadzone techniką zogniskowanych wywiadów grupowych potwierdza to, że zieleń jest jednym w ważnych elementów życia w mieście – obok dostępu do infrastruktury miejskiej i bezpieczeństwa osobistego. Jego uczestnicy, w zależności od miejsca zamieszkania oraz wieku, kładli w swoich wypowiedziach akcenty na różne kwestie związane z zielenią w mieście. Na Żoliborzu zauważono, że tereny zielone wymagają lepszego utrzymania, aby np. mniej gałęzi łamało się podczas silnego wiatru, ale już mieszkańcy Targówka chcą więcej nowych terenów zielonych. Starsi oczekują więcej spokoju i zieleni w pobliżu swoich domów, podczas gdy młodsi mogą mieć dalej do parku, ale wolą tam aktywnie spędzać czas. Zauważono także, że zmiany klimatu źle wpływają na jakość terenów zieleni, np. drzewa usychają podczas gorącego lata, a ciepła zima sprzyja nadmiernemu wylęgowi komarów czy meszek wiosną i latem.

W wywiadach grupowych mieszkańców pytano także o rozwiązania sprzyjające utrzymaniu jakości życia w kontekście zmieniającego się klimatu. Zdecydowana większość rozwiązań sprzyjających rozwojowi terenów zielonych w mieście uzyskała pozytywną ocenę. Listę otwierają działania na rzecz zwiększania powierzchni terenów zielonych, kolejne są zacienione zielenią place zabaw, zielone miejsca do wypoczynku i rekreacji, a następnie wymienia się zielone ściany, dachy, torowiska, ekrany akustyczne. Relatywnie słabiej oceniono m.in. oczka wodne, ogrodnictwo miejskie czy ogrody deszczowe. Należy jednak podkreślić, że ta ostatnia idea była mieszkańcom miasta niemal nieznana.

Warszawa jest miastem zielonym, ale są miejsca, gdzie tej zieleni szybko ubywa albo jest jej stanowczo za mało. Myślę, że w związku z ociepleniem klimatu nadszedł czas, aby każdy ubytek powierzchni terenów zielonych był kompensowany utworzeniem nowego skweru, parku na terenach dotąd niezagospodarowanych albo zielenią na dachach lub ścianach budynków. Każde wycięte drzewo powinno być zastąpione nowo posadzonym – postuluje dr Wojciech Szymalski, koordynator projektu ADAPTCITY.

Badanie ilościowe na reprezentatywnej losowej próbie warszawiaków w wieku 15 lat i więcej zostało przeprowadzone w czerwcu 2016 roku przez Realizacja sp. z o.o., a badanie jakościowe zrealizowane techniką zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) na 7 grupach respondentów (rodzice, seniorzy, młodzież, rady osiedli, wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe i jednostki miejskie) – we wrześniu i październiku 2016 roku przez ARC Rynek i Opinia sp. z o.o. Badania zostały przeprowadzone w ramach projektu ADAPTCITY  realizowanego z udziałem środków instrumentu finansowego LIFE+ Komisji Europejskiej oraz dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Badania