Kim jesteśmy
Współpraca
Programy
Konkursy
Baza wiedzy
Polska jest w czołówce krajów z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem, a walka ze smogiem i jego skutkami kosztuje nasz kraj 111 mld PLN rocznie. Dodatkowo, w latach 2018-2025 będzie kosztować Unię Europejską aż 475 mld EUR rocznie, co stanowi 2,9 proc. średniego rocznego PKB.
Tuż przed rozkręceniem się w pełni sezonu grzewczego, kiedy temat smogu będzie coraz częściej pojawiał się w codziennych dyskusjach Polaków, jak również instytucji rządowych i organizacji środowiskowych Deloitte Polska, partner Forum Odpowiedzialnego Biznesu, opublikował raport pt. „Czyste powietrze jako wyzwanie. Rozwiązania z zakresu transportu i ogrzewnictwa na rzecz czystego powietrza”, przygotowany we współpracy z firmą InnoEnergy.
W Europie zanieczyszczenie powietrza to wynik głównie spalania węglowodorów w transporcie drogowym i ogrzewaniu. Co ciekawe, główne źródło smogu zależy jednak od regionu – w Europie Zachodniej smog powstaje głównie w wyniku emisji zanieczyszczeń z transportu, natomiast w Europie Wschodniej i Środkowej jest pochodną ogrzewania i niedostatecznej efektywności energetycznej budynków.
Według analiz Komisji Europejskiej całkowite koszty zewnętrzne związane z oddziaływaniem smogu na zdrowie w 2020 r. szacuje się w zakresie pomiędzy 243 mld EUR a 775 mld EUR w 28 państwach członkowskich UE. Takie obciążenie gospodarki europejskiej w perspektywie rocznej jest wynikiem przedwczesnych zgonów, zwiększających się kosztów opieki zdrowotnej, chorób przewlekłych, mniejszej wydajności i nieobecności w pracy.
Mimo że prognoza Komisji Europejskiej wskazuje zauważalny trend spadkowy od 2010 r., w nadchodzących latach poprawa będzie następowała znacznie wolniej. Dlatego też dotychczasowy scenariusz bez wprowadzania żadnych zmian wiąże się z utrzymującym się wysokim kosztem efektów zewnętrznych w zakresie od 224 mld EUR do 749 miliardów euro w 2025 r., co będzie stanowiło poprawę jedynie o 5–8% w stosunku do roku 2020.
Celem raportu Deloitte, jak podkreślają autorzy, jest zwrócenie uwagi władz centralnych, samorządów, biznesu oraz konsumentów na fakt, że obecny poziom technologii pozwala osiągnąć dużo większe efekty w walce ze smogiem niż jeszcze kilka lat temu.
Przede wszystkim, Polska nie jest skazana na kontynuację obecnego scenariusza, czyli niezadowalającego tempa poprawy czystości powietrza. Chcąc osiągnąć znaczny sukces w walce ze smogiem w ciągu najbliższych kilku lat nie wystarczy polegać na samym wzroście PKB. Jest on ważny, gdyż przekłada się na większe dochody firm i gospodarstw domowych, a więc umożliwia wzrost finansowania „zielonych” inwestycji. Ale w kontekście zanieczyszczeń powietrza istotne są również przyzwyczajenia i nawyki, świadomość społeczna oraz techniczne możliwości – np. odpowiednia infrastruktura w kontekście transportu czy ogrzewania. Ponadto, z analizy ekonometrycznej Deloitte na próbie 67 miast w UE wynika, że największe efekty w walce smogiem można osiągnąć poprzez inwestycje w odnawialne źródła energii.
Stosując te wszystkie narzędzia, według symulowanego ostrożnego scenariusza, przygotowanego przez ekspertów Deloitte, obywatele Unii Europejskiej w latach 2018–2025 mogliby zaoszczędzić 183 mld EUR, czyli odpowiednik w wysokości 1,2 proc. przewidywanego PKB w 28 państwach członkowskich UE w 2018 r.
Dodatkowe korzyści wiążą się z potencjalnym pobudzeniem innowacyjności w gospodarkach, które będą stosować oraz wytwarzać nowoczesne rozwiązania w transporcie i ogrzewaniu. Dla polskiej gospodarki to wielka szansa o charakterze „win-win”, by rozwiązując jeden z najważniejszych problemów rozwojowych jakim jest zanieczyszczenie powietrza, jednocześnie zyskać grono wysoce produktywnych firm, które będą w stanie konkurować na rynkach międzynarodowych dostarczając „czyste” technologie.
Z pomocą wiodących specjalistów z branży oraz instytutów naukowych Deloitte opracował tzw. „drzewko” technologii podsumowujące innowacyjne rozwiązania w obszarze transportu i ogrzewania, które mogą przyczynić się do ograniczenia niebezpiecznych skutków dla środowiska.
Na podstawie tej klasyfikacji przy pomocy ankiety przepytano ekspertów akademickich i praktyków w temacie zanieczyszczenia powietrza w celu zebrania kluczowych wskaźników dla potencjalnego wpływu na emisję zanieczyszczeń powietrza ocenianych technologii, a także dla atrakcyjności inwestycji ocenianej z punktu widzenia gotowości rynku i technologii. W rezultacie otrzymanych 245 ankiet i stworzonego modelu ilościowego ostatecznie wybrano 18 rozwiązań w czterech rekomendowanych klastrach.<
Warto zaznaczyć, że rekomendowane klastry dotyczą szerokiej próby miast w Unii Europejskiej, więc każde miasto planując działania powinno wziąć pod uwagę specyfikę krajową, regionalną i lokalną. W świecie ograniczonych zasobów i nieograniczonych potrzeb decyzje dotyczące inwestycji w walkę z zanieczyszczonym powietrzem powinny zostać poparte najlepszą dostępną wiedzą, rzetelnym zestawem danych, takze z zakresu wykorzystania nowych technologii.
Raport został opublikowany podczas spotkania z udziałem czołowych polityków, przedstawicieli władz i biznesu w Brukseli. Przedstawione zostały konkretne, innowacyjne rozwiązania w zakresie transportu i ogrzewnictwa, mające na celu ochronę obywateli Europy przed zanieczyszczonym powietrzem i jego wpływem na zdrowie.
źródło: materiały Deloitte