Biznes wobec pandemii koronawirusa. Jak działania firm oceniają pracownicy? Nowe badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu

9 kwietnia 2020

Forum Odpowiedzialnego Biznesu w najnowszym badaniu, zrealizowanym przez ARC Rynek i Opinia, sprawdziło, jakie działania w obliczu pandemii koronawirusa podjęli pracodawcy oraz jak realizowane inicjatywy oceniają pracownicy. Jak się okazuje, prawie 80% firm wprowadziło bowiem różnego rodzaju rozwiązania dotyczące zatrudnionych lub klientów. Siedmiu na dziesięciu pracowników ocenia pozytywnie działania swojego pracodawcy.

Jak wskazują ankietowani pracownicy i pracownice, niemal ośmiu na dziesięciu pracodawców wprowadziło rozwiązania, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka zakażenia wirusem COVID-19 wśród personelu oraz klientów. Zakres realizowanych przez firmy działań jest bardzo szeroki. Począwszy od informowania o zagrożeniu (57%) i odpowiedniego przygotowania miejsc pracy (54%) przez ograniczanie bezpośrednich kontaktów (45%) oraz wprowadzenie pracy zdalnej (40%). Zaskakuje, że aż 26% firm zaoferowało swoim pracownikom także pomoc w opiece nad dziećmi w czasie, gdy rodzice muszą pracować. Niektóre przedsiębiorstwa zapewniają również wsparcie psychologiczne dla osób potrzebujących (6%), a nawet pomoc w zakupach (concierge).

Działania te częściej dostrzegali pracownicy największych firm, zatrudniających powyżej 500 osób. Różnicę w porównaniu z mniejszymi przedsiębiorstwami widać szczególnie w takich działaniach jak zapewnienie dodatkowego sprzętu ochronnego i formalizacja zasad ograniczających liczbę osób na spotkaniach.

Nie można jednak stwierdzić, że z kryzysem najlepiej radzą sobie największe firmy. Tylko połowa ich pracowników uważa bowiem, że rozwiązania wprowadzone przez pracodawcę wobec pracowników były wystarczające. Z kolei największy odsetek osób, które oceniły, że pracodawca podjął wystarczające działania wobec swoich pracowników, był w mikroprzedsiębiorstwach – tak oceniło niemal trzy czwarte badanych. 45% ankietowanych postrzega dobrze i bardzo dobrze działania swoich pracodawców, a w sumie 70% ankietowanych ocenia je pozytywnie.

Równocześnie, 8% procent ankietowanych już zetknęło się z sytuacją redukcji zatrudnienia. Sytuacja jest bardzo dynamiczna i niepewna w kontekście zatrudnienia, stąd trudno ocenić, jak dokładnie wyglądają te dane na dziś (badanie zrealizowano w dn. 25.03 – 30.03 br.). Niemniej, w obecnej sytuacji za pozytywny można uznać fakt, że część pracodawców wysyła pracowników na urlopy – 21% na płatne urlopy wypoczynkowe, a 12% na urlopy bezpłatne. To oznacza bowiem, że firmy na razie starają się unikać drastycznych rozwiązań takich jak znacząca redukcja zatrudnienia.

Większość pracowników uważa, że ich firma prowadzi wystarczające działania wspierające otoczenie

Prowadzenie przez firmę działań na rzecz otoczenia zewnętrznego najlepiej oceniane jest przez pracowników mikrofirm: 7 na 10 z nich uważa realizowane przez pracodawcę inicjatywy za wystarczające. Natomiast w przypadku firm większych odsetek wskazań jest dużo niższy – odpowiednio 58% w przypadku przedsiębiorstw zatrudniających ponad 500 osób oraz 52% w firmach liczących od 250 do 499 pracowników. Średnio 63% ankietowanych stwierdziło, że zakres wsparcia ich pracodawcy na rzecz otoczenia jest wystarczający. Istotnym wyzwaniem dla firm, zarówno dużych, jak i sektora MŚP, pozostaje komunikacja wewnętrzna dotycząca podejmowanych inicjatyw. Co drugi badany i badana nie wie, czy ich pracodawca realizuje dodatkowe działania, które mają na celu wsparcie otoczenia w walce z pandemią koronawirusa.

– Pandemia koronawirusa stała się prawdziwym testem szybkości działania, odwagi i odpowiedzialności, na poziomie indywidualnym, naszego najbliższego otoczenia, ale też testem tego, jak funkcjonujemy jako społeczeństwo, sprawdzianem dla różnego rodzaju instytucji, organizacji i oczywiście biznesu. Pandemia i jej konsekwencje gospodarcze obnażyły również wszystkie bolączki rynku pracy. Wyniki naszego badania pokazują, jak potrzebne są rozwiązania wzmacniające stabilność zatrudnienia oraz rzetelna komunikacja, zarówno zewnętrzna, jak i wewnętrzna. Bardzo potrzebne już dziś jest poszukiwanie rozwiązań, które pozwolą oddalić w czasie czy zminimalizować negatywne konsekwencje pandemii na rynku, których wszyscy się obawiamy np. w postaci zwolnień – mówi Marzena Strzelczak, dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu. – Firmy stoją więc teraz przed poważnym zadaniem, jak zapewnić ciągłość działania, przetrwać kryzys, ale i jak skutecznie przygotować się na funkcjonowanie po pandemii. Czy i w jakim stopniu będą się sprawdzać ich strategie biznesowe, w tym te dotyczące zaangażowania społecznego, czy  będą adekwatne w zmienionej rzeczywistości? Patrząc na dzisiejsze wspaniałe szerokie zaangażowanie zarówno na poziomie indywidualnym, jak i aktywność biznesu, trzeba jednak pamiętać, że działania filantropijne, choć bardzo potrzebne i ważne, są tylko elementem systemowego podejścia do CSR. Ten sprawdzian, także z odpowiedzialności społecznej dopiero się zaczął  – dodaje Marzena Strzelczak.

Zatrudnieni na umowie o pracę doceniają pracodawcę

Badani zatrudnieni na podstawie umów o pracę częściej dostrzegali pozytywne działania swoich pracodawców. Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło rzadziej wskazywały pozytywne działania w swoim otoczeniu. Częściej dostrzegali zaś te negatywne, takie jak wysyłanie na przymusowe urlopy (co musiało dotyczyć osób zatrudnionych na umowie o pracę). Takie zróżnicowanie odpowiedzi osób działających w tym samym otoczeniu może wskazywać na gorsze warunki pracy osób zatrudnianych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Co drugi pracownik nie może uniknąć bezpośredniego kontaktu z wieloma osobami

Połowa badanych pracowników oceniła, że ich stanowisko związane jest z koniecznością bezpośredniego kontaktu z wieloma osobami, którego nie można nawet czasowo wyeliminować (np. służba medyczna, sprzedawca, pracownik sklepu spożywczego, kierowca, listonosz, kurier). 80% z nich otrzymało dodatkowe zabezpieczenia, a dwóch na  trzech ankietowanych oceniło, że zapewniło im to bezpieczeństwo.

***

Informacja o badaniu:

Badanie “Koronawirus – opinie Polaków i ocena działań” na zlecenie Forum Odpowiedzialnego Biznesu przeprowadziło ARC Rynek i Opinia. Badanie zostało zrealizowane w dn. 25.03.2020 r – 30.03.2020 r.  metodą CAWI na losowej kwocie próbie Polaków w wieku od 18 do 65 lat, reprezentatywnej pod względem płci, wieku, wykształcenia, wielkości miejsca zamieszkania oraz regionu (N = 1019).

Badani odpowiadali m.in. na pytania:

  • Czy Twój pracodawca podjął jakieś szczególne działania w związku z pandemią koronowirusa?
  • Jakie podjął działania? (lista do wyboru)
  • Jak oceniasz działania Twojego pracodawcy w związku z epidemią koronowirusa? Oceń na skali 1-10, gdzie 1 oznacza bardzo źle, a 10 bardzo dobrze.
  • Czy działania podjęte przez firmę wobec pracowników uważasz za wystarczające w tej sytuacji?
  • Czy Twój pracodawca podjął jakieś dodatkowe działania w związku z pandemią dotyczące wsparcia otoczenia?
  • Czy działania podjęte przez firmę wobec jej otoczenia uważasz za wystarczające w tej sytuacji?