Odpowiedzialność w praktyce – relacja z wizyty w Cementowni Chełm

6 sierpnia 2014

Dotyczy firmy: CEMEX Polska,

Bardzo rzadko pojawia się możliwość, aby zobaczyć na własne oczy jak wyglądają innowacyjne rozwiązania z zakresu ochrony środowiska. Dlatego właśnie w ramach cyklu „CSR w praktyce” organizowanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu przedstawiciele Partnerów Strategicznych FOB, organizacji społecznych, instytucji oraz mediów odwiedzili Cementownię Chełm.

Dlaczego Chełm?

W Cementowni Chełm można znaleźć przykłady wieloaspektowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu. Na pierwszym planie znajduje się ochrona środowiska, ale inne działania są równie zaawansowane. Firma prowadzi także współpracę ze społecznością lokalną, a przede wszystkim dba o bezpieczeństwo swoich pracowników, a także podwykonawców. Cementownia Chełm, której historia sięga lat 50. XX wieku z powodzeniem przetrwała wszelkie perturbacje ekonomiczno-społeczne okresu transformacji, niejednokrotnie zmieniając właściciela. Obecnie to firma CEMEX Polska zarządza zakładem.

Po pierwsze nie szkodzić

Cementownia, jak każdy zakład przemysłowy rzadko bywa utożsamiany z ekologią i ochroną środowiska. Tymczasem szereg innowacyjnych rozwiązań zastosowanych w Chełmie pozwala zmniejszyć negatywny wpływ na otoczenie, jednocześnie generując dodatkowe korzyści dla firmy. Montowanie filtrów kominowych i neutralizacja niebezpiecznych związków chemicznych to dla wielu przedsiębiorstw rozwiązania standardowe. Zakład w Chełmie poszedł znacznie dalej wdrażając szereg innowacyjnych rozwiązań, z których najciekawszym wydaje się być skala zastosowania paliw alternatywnych. Są to wysokokaloryczne, palne frakcje odpadów komunalnych. Obecnie ich wykorzystanie w cementowni Chełm stanowi 82%, przekładając się na ograniczenie w procesie produkcji zużycia droższego węgla kamiennego (o około 100 tys. ton rocznie), przy jednoczesnym zagospodarowaniu odpadów komunalnych w postaci paliw alternatywnych (300 tys. ton rocznie). Dzięki temu nie trafiają one na wysypiska, gdzie emitowałyby jeden z najbardziej szkodliwych dla środowiska gazów – metan, będąc również źródłem problemów przez kolejne dziesięciolecia. Jednocześnie ich spalanie wiąże się z emisją mniejszej ilości zanieczyszczeń niż w przypadku węgla kamiennego. Zakład nie jest jednak typową spalarnią odpadów, ponieważ są one specjalnie wyselekcjonowane, przetworzone i w postaci paliwa alternatywnego wykorzystywane są w celu uzyskania bardzo wysokiej temperatury niezbędnej do wypalania klinkieru – głównego składnika cementu. Uczestnicy wizyty studyjnej mogli zobaczyć zarówno otwarty w tym roku nowoczesny zakład produkcji, jak i suszarnię paliw alternatywnych dostarczanych od zewnętrznych dostawców, która ogrzewana jest powietrzem z procesów produkcyjnych cementowni.

Cementownia nie działa w próżni

Środowisko to nie jedyny element otoczenia, który jest brany pod uwagę przez zakład produkcyjny. Równie ważna jest społeczność lokalna, która bezpośrednio oddziałuje na funkcjonowanie Cementowni Chełm. W odpowiedzi na lokalne potrzeby, Fundacja CEMEX „Budujemy Przyszłość” co roku przeznacza środki finansowe na realizację projektów organizacji pozarządowych w rejonie miasta.Społeczność lokalną wspierają też pracownicy cementowni w ramach programów wolontariatu pracowniczego. Jednocześnie zakład jest równorzędnym partnerem dla miasta. Z jednej stronydo mieszkańców trafia czysta woda wypompowywana ze studni w procesie odwodnienia kopalni kredy należącej do cementowni. Z drugiej dzięki dużemu zapotrzebowaniu na paliwa alternatywne – wszystkie odpady komunalne z Chełma trafiają do zakładów zajmujących się segregacją, przetwórstwem i ostatecznie przewożone są do cementowni jako surowiec opałowy.

Ciekawym przykładem współpracy CEMEX Polska z lokalnym zespołem szkół zawodowych jest uruchomienie klasy o profilu Górnik Odkrywkowej Eksploatacji Złóż. Jej uczniowie są szkoleni przez pracowników kopalni, na terenie której odbywają praktyki, by po ukończeniu szkoły móc wykorzystać swoje umiejętności np. podczas pracy w kopalni kredy przy cementowni. Jeszcze innym działaniem w odpowiedzi na potrzebę społeczności lokalnej była budowa silosów do magazynowania jednego z kluczowych półproduktów do produkcji cementu – klinkieru, a także transportowania go na terenie zakładu poprzez zadaszone przekaźniki. W ten sposób znacznie ograniczono ilość emitowanego przez zakład pyłu, dzięki czemu powietrze wokół Cementowni Chełm jest mniej zapylone, ale także poprawiła się jakość składowanego klinkieru. Co istotne, firma prowadzi również dialog z interesariuszami według standardu AA1000. W lutym 2013 roku zaangażowane zostało w niego ponad 50 osób z okolicy Chełma, a od tego czasu działania te są kontynuowane corocznie.

Odpowiedzialna produkcja

Podczas wizyty obowiązkowymi przystankami były młyny do mielenia cementu oraz w pełni zautomatyzowana pakownia, a najbardziej widowiskowym punktem zwiedzania było podziwianie okolic Chełma z 90 metrowej wieży wymienników oraz obserwowanie gniazda pustułek, które zadomowiły się na sąsiednim kominie. Uczestnicy dowiedzieli się też, że wszystkie inwestycje, w tym te prośrodowiskowe, przekładają się na poprawę jakości produkowanego klinkieru i cementu oraz w stosunkowo szybkim czasie przynoszą zwrot z zainwestowanych środków. Natomiast zaangażowanie w budowanie relacji ze społecznością lokalną przynosi szereg korzyści, takich jak wzrost zaufania i większa akceptacja na wdrażanie nowych rozwiązań i inwestycji przez cementownię.